De maatregelen voor soortenbescherming worden het breedst ingezet en omvatten 5.317 hectare of 42% van de totale oppervlakte voor beheerovereenkomsten. Ook opvallend: de oppervlakte bloemenstroken stijgt spectaculair. Bij de beheerovereenkomsten voor soortenbescherming, zitten voornamelijk de akkervogelmaatregelen in de lift. aldus VLM. Akkervogels zoals leeuwerik, patrijs en grauwe gors hebben nood aan brede akkerranden met veel bloemen en insecten.
Ook voldoende voedsel in de winter is belangrijk. Meer en meer landbouwers leggen dan ook een vogelvoedselakker en een kruidenrijke akkerrand aan. Die maatregelen beslaan nu respectievelijk 1476 hectare en 1243 hectare. De oppervlakte waarop een beheerovereenkomst voor weidevogels wordt toegepast, bedraagt 1316 hectare.
Volgens vlaams minister van omgeving, Zuhal Demir, moet de ruimte zo goed mogelijk benut worden. “Onze ruimte zo goed mogelijk benutten. Dat is de essentie van de beheersovereenkomsten voor soortenbescherming. We beschermen hiermee diersoorten, verbeteren de waterkwaliteit, zorgen voor voedsel voor dieren in de winter en geven iedereen de kans om van de biodiversiteit en de natuur te genieten, ook in landbouwgebieden.”
Waterkwaliteit, perceelsranden
Ook ter ondersteuning van de waterkwaliteit worden beheerovereenkomsten gesloten. De beheerovereenkomst waterkwaliteit wordt gesloten op 3.123 hectare. Met die beheerovereenkomst engageren landbouwers zich om gedurende vijf jaar gewassen te telen met een laag risico op nitraatuitspoeling. Dit jaar zijn er 2.976 hectare perceelsranden. Perceelsranden op landbouwpercelen bufferen kwetsbare landschapselementen zoals holle wegen, bossen en waterlopen. Vooral de bloemenstrook neemt toe in areaal, van 30 hectare in 2018 tot 496 hectare dit jaar. Door de aanleg van een bloemenstrook verhoogt het voedselaanbod voor bestuivers waardoor hun overlevingskansen toenemen.
Erosiebestrijding, botanisch beheer
De beheerovereenkomsten erosiebestrijding en botanisch beheer vertonen een lichte stijging in oppervlakte. Op 717 hectare loopt een beheerovereenkomst erosiebestrijding. Het gaat dan om grasstroken of percelen die ingezaaid werden met gras op strategische plaatsen. De beheerovereenkomst botanisch beheer is goed voor 595 hectare. Get aantal beheerovereenkomsten voor het onderhoud van haag, heg, kaphaag en knotbomenrij blijven nagenoeg stabiel.
Grauwe kiekendief en hamster
Wat soortenbescherming betreft, worden voor landbouwgebonden soorten zoals akker- en weidevogels, maar ook voor de Natura 2000-soorten grauwe kiekendief en Europese hamster extra inspanningen gedaan om de geschikte leefgebieden nog beter in te richten.
Voor grauwe kiekendief werden de oppervlaktedoelstellingen voor het eerste soortenbeschermingsprogramma ruimschoots gehaald. Zo zullen er in Vlaanderen dit jaar 206 hectare
De VLM-beheerovereenkomsten kaderen binnen het derde Vlaams programma voor plattelandsontwikkeling (2014-2020) dat uitvoering geeft aan het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB). Dit programma loopt af op 31 december 2020. Om de periode naar de start van het volgende plattelandsontwikkelingsbeleid te overbruggen (2021-2027) wordt een overgangsregeling binnen het GLB uitgewerkt. De definitieve regeling alsook de duur van de overgang is niet gekend. Het is wel de verwachting dat de overgangsregeling tijdig beschikbaar zal zijn om onderbrekingen tussen de beleidsperiodes te voorkomen.
