Op bezoek bij Den Ighemkouter: Landbouwbedrijf is bindmiddel van onze familie
Precies op de dag dat echtgenoot en vader Guido 62 jaar zou zijn geworden, schuiven we aan bij moeder Regina De Smet en haar 2 kinderen: Pieter en Mieke Vander Schueren. Hanna, de vriendin van Pieter, geeft de melkfles aan de paar weken jonge Gaston, die de naam van zijn overgrootvader meekreeg.
Veerkracht én daadkracht
Die naamgeving is symbolisch voor de hechte familieband. Meer dan wat grammen maizena, extra gebonden in de geest van de inzet, werkkracht én gedrevenheid van wijlen vader-dierenarts Guido.
De veerkracht én daadkracht is zo typisch voor onze Vlaamse landbouwers, die na tegenslag, kommer en kwel, weer de rug rechten om door te gaan. Voor de familie Vander Schueren was dat ook de enige optie. “Tot eind de jaren 90 werkte ik al diëtiste”, schetst moeder Regina De Smet. “Mijn man Guido had een drukke praktijk als dierenarts. Meer als hobby wilde hij ook dieren gaan houden. Ik was dan thuis ook vaak diegene die de telefoon van het inkomend belverkeer opnam.”
Na overname van het ouderlijke bedrijf van vader Guido Vander Schueren werd de boerderij verplaatst naar Idegem, naar den Ighemkouter. Naast een woning werd in 1997 een klassieke stal voor vleesvee en melkvee gezet. Tot bij de Raad van State liep er een procedure door het protest van misnoegde buren tegen de bouw van die eerste stal. “Het hele dossier ben ik in detail gaan bestuderen en ik ben er voluit voor gestreden, met succes”, zegt een gedreven moeder Regina De Smet.
“Die eerste stal werd al vlug te klein. In 2008 komt er een nieuwe stal komen: een melkgedeelte met ligboxen, en een melk- en mestrobot. En daarbij ook een stal voor het witblauwe vleesvee. Tussendoor werd in 2001 in Zandbergen ook de Valeriushoeve aangekocht. “We kochten dit bedrijf om meer runderen te kunnen houden. Zo hadden we ook meer land, goed voor de NER’s. Daar werd ook een deel van het vleesvee onder gebracht. Die runderen hebben minder toezicht nodig.” Alles leek verder positief te evolueren. Er werden ook plannen gesmeed om op de Valeriushoeve in verbreding te gaan voorzien. Tot in 2011 plots het noodlot ongenadig hard toesloeg en vader Guido Vander Schueren na een slepende ziekte overleed.
Vakantietoerisme
“Hoe zwaar en pijnlijk het ook was, er was geen andere optie dan door te gaan. We hebben daarna in versneld tempo delen van de Valeriushoeve gerenoveerd om daar via verbreding het vakantietoerisme in te voorzien. In 2013 zijn we er gestart. Die verbreding kwam er uit noodzaak. Daar zat geen schuld op en ik kon die uitbating als vrouw ook alleen beredderen. Voor het openhouden van dat vakantietoerisme had ik niemand extra nodig en ik kon een noodzakelijke euro extra verdienen”, zegt Regina De Smet.
Tractorenpassie
Die uitbating van de Valeriushoeve doet Regina dus zelf. Voor het runnen van het gemengd landbouwbedrijf krijgt ze gelukkig de hulp van zoon Pieter en dochter Mieke. “Onze ouders hebben ons geen moment verplicht om op de boerderij te werken. Meer zelfs, ze gaven ons de wenk mee om een bredere opleiding te gaan volgen.” Zowel Mieke als Pieter volgden wel een graduaat Agro- en Biotechnologie.
Zoon Pieter was en is vooral geboeid door de techniek, door de tractoren, door het werk op het land. Terwijl hij met tractoren in miniatuurvorm speelde, was zus Mieke bezig met boerderijdieren. “We zijn altijd vroeg zelfstandig geweest en groeiden op met de vrijheid die anderen minder kennen. Ook heel sociaal ingesteld. Iedereen is hier welkom. Iedereen komt naar hier omdat er hier altijd wel iets te doen is. De zoete inval, ja. Dat sociale zit ook in ons karakter”, zegt Mieke.
Mieke is sinds 2012 voltijds inspecteur bij CRV. “Als melkvee-inspecteur kom ik elke dag op bedrijven, die onder ander ook met fokkerij bezig zijn. Die vooruit willen, die een betere koe willen. Ik punt de koeien, ik keur de vaarzen. Daarnaast geef ik in opdracht van CRV ook veel les aan landbouwscholen, bijvoorbeeld over functionele koeien”, zegt Mieke.
Controlerende functie
Pieter had na een eerder werk als CRV-monsternemer gezworen om geen controlerende functie uit te oefenen, maar dat doet hij vandaag toch wel bij CKCert, waar hij onder andere lastenboeken in de dierlijke en plantaardige sector controleert.
“Ik heb wel landbouwervaring en dat helpt me in het dagelijks werk: in de omgang met boeren, je doorziet ook vlugger problemen. In het begin was ik op het vlak van de kennis van varkens, pluimvee en groenten ook een leek. Maar je leert vlug bij. Over onder andere de verschillen in bedrijfsvoering. Niet alleen tussen bedrijven onderling, maar ook tussen provincies bijvoorbeeld”, zegt Pieter.
Er zijn vandaag op Den Ighemkouter en de Valeriushoeve in totaal 200 dieren: 140 melkvee (met jongvee) en 60 vleesrunderen. “Het vleesvee heeft het vandaag moeilijk, maar dat gaan we wel aanhouden. Door de jaren heen heb ik ook runderen leren verkopen”, zegt Regina. “Dat is het moeilijkste aan de job, maar broodnodig. Dat kan ik nog niet helemaal goed. Maar door ervaring op te doen leer je de mensen kennen die je kan vertrouwen, ook in de veehandel. Nee, uitbreiden in de melkveetak zit er niet in zonder grote investeringen te moeten doen. We houden het hierbij. Gelukkig werd bij de nieuwbouw beslist om de koeien met een robot te melken. Dat komt nu goed uit, nu ik alleen ben.”
Regina staat er in de bedrijfsvoering niet alleen voor. Mieke is ook een koeienmadam en helpt ’s avonds en in het weekend waar mogelijk (instrooien, voetbaden…). Naast het vlees- en melkvee is er ook de akkerbouw: heel veel weiland, gras, maïs, granen en bieten. “We zijn volledig zelfvoorzienend”, zegt Pieter, die ’s avonds met de mengvoederwagen in de stallen rondrijdt en het voeder voor de volgende ochtend klaarlegt.
Filmpjes maken
In de vrije tijd is moeder Regina graag bij de activiteiten van haar kinderen. Om achter de schermen bij een of andere organisatie te helpen, of om filmpjes te maken van het ronkend en brullend tractorgeweld. “Ik doe dat graag”, lacht Regina. “De kinderen doen veel voor mij, en ik ben trots op wat zij ook in de vrije tijd doen.”
De hoogstaande fokkerij is een ander belangrijk aandachtspunt van de familie Vander Schueren. En dat gaat vele generaties terug in de tijd. En dan zijn er uiteraard ook grote raakpunten met wat Mieke beroepshalve bij CRV doet. “Zowel vleesvee (witblauw) als melkvee (holstein), en vroeger ook met dubbeldoelkoeien van het Oost-Vlaamse ras.” Van Agribex over Libramont tot Agro Expo. “Deelnemen is belangrijker dan winnen. Maar winnen is zoveel mooier”, lacht Mieke.
“Zulke prijskampen zijn de ultieme bevestiging met wat je bezig bent. Het uithangbord van de inspanningen op het vlak van fokkerij. Voor wat je in de dagelijkse praktijk doet. Ik heb er ook een vriendenkring opgebouwd.” Naast deelnemen aan wedstrijden wordt Mieke ook vaak als jurylid gevraagd als jurylid of presentator van prijskampen, tot in Nederland.
Nu gaat extra aandacht naar verbreding op en rond de boerderij, met een springkasteel, rodeostier, teambuildings, daguitstappen, schoolactiviteiten… “Bedoeling is om iedereen hier een aangename activiteit te bezorgen en vooral ook de landbouw weer dichter bij de consument te brengen. Ook bij de kinderen. Want die worden nu te vaak bijvoorbeeld op school ingepeperd dat vlees eten verkeerd is. We zijn met heel veel bezig. Niet alleen voor kinderen, ook voor volwassenen.”
PlattelandsTV
Ondertussen is Mieke, onder meer na haar deelname aan de verkiezing Schoonste Boerin, ook met een presentatieopdracht voor PlattelandsTV bezig. Ze wordt, na Ellen Van Eynde, het nieuwe gezicht van Boer@Work in BoerensteBuiten. Er zijn al enkele opnames achter de rug.
Het is op het bedrijf dan ook vaak een komen en gaan. Druk, op alle vlakken. Maar zo gedreven en liefdevol voor de boerenstiel. “De toekomst? Dat hangt van de kinderen af”, zegt Regina. “Er zijn 2 bedrijven, er zijn verschillende mogelijkheden. Maar ik wil mijn bedrijf pas overlaten als ik schuldenvrij ben. Dat gaat ongeveer rond de tijd zijn dat ik met pensioen ben. Als ik het haal, want ik was ook zwaar ziek.”
Nog een kruis dat boven Den Ighemkouter en De Valeriushoeve zweeft. Meer nog dan tegenslag is hoop het woord waaruit Regina, Pieter, Mieke, Hanne, Gaston en de grote kennissen- en vriendenkring de kracht halen om door te zetten. “Samen sterk, in hoofd en hart. De boerderij is de verbindende factor. We vullen elkaar aan, hoewel we ook eens op elkaar grommen of een mindere dag hebben.” Oost west, thuis best.
Coronacrisis
“Ons bedrijf wordt op verschillende manieren door de coronacrisis getroffen”, zucht Regina. “Pieter is technisch werkloos, soms wordt hij een dag administratief ingeschakeld. Het werk van Mieke als melkvee-inspecteur loopt gewoon door, maar alleen achter de koe, zonder overleg met de landbouwer. Anders gebeurt dat advies aan de keukentafel.”
En geen kinderfeestjes of boerderijbezoeken. “Ook de Valeriushoeve is gesloten: geen buitenlandse wielerploegen voor de voorjaarsklassiekers, geen verblijven tijdens de paasvakantie... Financieel zijn er zware gevolgen. “Hoe langer het duurt, hoe groter het verlies. Ook op de boerderij zijn de vooruitzichten niet goed: de kalverprijs witblauw zakt verder. We verwachten de komende maanden ook een gevoelige daling van de melkprijs én de vleesprijs voor zowel afgemeste als reforme melkkoeien is gedaald. Maar verder zijn we gelukkig gezond en hopen we er ons door te slaan zonder verregaande gevolgen.”
