Boer zoekt Vrouw... vinden boeren moeilijk een partner?

B oer zoekt Vrouw is voor VTM al jaren een kijkcijferkanon. De 2 portretafleveringen trokken 700.000 kijkers. Dina Tersago en An Lemmens mochten 6 boeren voorstellen. Hen een brief schrijven kan nog tot en met 7 juni via www.vtm.be/boer-zkt-vrouw-home-sweet-home.

Het programma is gebaseerd op de gedachte dat landbouwers niet zelden moeite hebben om een partner te vinden. Klopt dat beeld? Voor veel boeren niet, maar soms toch wel. Naargelang de bron is 23% tot 35% van de boeren en tuinders alleenstaand. Het grootste aandeel is alleenstaande vrijgezel gebleven. Anderen zijn na een relatie weer alleenstaand geworden door echtscheiding of overlijden van de partner.

Dirk Beeckman is adviseur van Boeren op een Kruispunt, een vzw die boeren met psychische nood helpt. Of landbouwers het single zijn als hulpvraag bij Boeren op een Kruispunt neerleggen? “Nee, dat niet. Het gaat dan eerder over het niet meer weten hoe je dingen kunt bolwerken, financieel. Maar achter dat verhaal zit vaak meer. Als je dan eenmaal op het erf bent en doorpraat, komt het wel regelmatig naar boven.”

Dat is natuurlijk ook geen wonder. Een alleenstaande boer heeft soms niemand om geluk en verdriet te delen. “De landbouw is eigenlijk een eiland in de maatschappij, een wereld die erg afwijkt van de rest. Landbouwbedrijven zijn dan weer een soort eilandjes binnen dat eiland. Geen landbouwbedrijf is hetzelfde en de fysieke afstand tot anderen is groot. Landbouwers werken vaak zonder personeel; men leeft deels in isolement.”

Werkdruk, isolement

Het gedeeltelijke isolement is een oorzaak waarom relatief veel landbouwers alleenstaand zijn. Ze komen letterlijk minder in contact met anderen dan iemand die in een kantoor, een fabriek, magazijn of een winkel werkt. Het is evenwel niet de enige oorzaak, denkt Beeckman. “Werk op de boerderij is natuurlijk zeer arbeidsintensief. Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat ben je bezit met de dieren, op de akker…”

Of de vrouw nu buitenshuis werkt of niet, vaak zal ze toch ook een tandje moeten bijsteken op het eigen erf. Niet elke man of vrouw, zeker als ze niet van landbouwmiddens zijn, zit te wachten op een grote werklast. Daar komt bij dat er vaak weinig ruimte overblijft voor een ‘gewoon’ sociaal leven en zelfs een regulier gezinsleven. “Samen tafelen lukt nog maar veel meer zit er vaak niet in, of kost veel moeite. Dat schrikt af.”

En, een bedrijf hebben betekent soms stress. “Het is een wereld van hoge investeringen en weinig inkomen. Dat brengt druk mee, en daar moet je mee om leren gaan.”

En dan is er nog de schoonfamilieproblematiek… Zeker jonge boeren wonen vaak nog bij hun ouders thuis, of op het erf. Als ze het bedrijf overnemen zijn de ouders ergens tussen de 45 en 55, en nog volop actief. “De ouders van de landbouwer in kwestie zijn meestal volop betrokken bij het bedrijf. Ze hebben het waarschijnlijk lang geleid en pakken het voortouw. Op een boerenerf zijn privé en werk nauwelijks gescheiden. Als er dan geen goede match is tussen de partner en de ouders, dan leidt dat al snel tot een ambetante situatie.”

Al met al heel wat punten die niet zo passen bij het romantische beeld dat Boer zoekt Vrouw soms schetst. Vanuit het perspectief van een burgermeisje of jongen zijn er dus best wat nadelen. En aangezien boeren maar enkele procenten van de bevolking uitmaken, is de kans dat de liefde van je leven ook van een boerenerf komt minder groot.

Vrijheid, natuur

Voordelen zijn er ook. Hard werken geeft voldoening, de buitenlucht op een erf is toch wat anders dan de muffigheid van een kantoortuin en je werkt met levende materie. Bovendien ben je ondernemer: je zet de lijnen zelf uit, en werkt naar zelfgekozen doelen toe. De kunst is het complete plaatje eerlijk te schetsen met de voor- en nadelen, denkt Beeckman.

Er zijn natuurlijk ook manieren om het boerenleven wat beter aan te laten sluiten bij dat van de rest van de maatschappij. Zo kunnen landbouwers met abonnement bedrijfshulp inschakelen, waardoor ze zo toch een paar dagen met het gezin op pad kunnen. “Het is niet goedkoop, en elke boerderij is zo specifiek dat het lastig is om los te laten, maar het kan helpen…” En de schoonfamilie? “Soms wat meer praten, soms wat meer zwijgen…”

Jan Cees Bron