Hoe was de gezondheid van de veestapel op onze Vlaamse bedrijven?

Rundvee en kleine herkauwers

Blauwtong

België verliest zijn blauwtongvrije status in het voorjaar van 2019. Heel ons land wordt op 28 maart 2019 beperkingsgebied voor blauwtong serotype 8. De Federale Autoriteiten hebben het mogelijk gemaakt om vaccins tegen de serotypes 8 en 4 op de Belgische markt te brengen. Blauwtong serotype 4, het serotype dat overal in Frankrijk te vinden is, kan namelijk ‘morgen’ al in België zijn. Ondanks dat vaccinatie vrijwillig is, is de registratie ervan in Sanitel verplicht. DGZ adviseert vaccinatie: ze beschermt de dieren tegen de ziekte en vrijwaart de handel. Voor serotype 4 blijft de procedure “verhoogde waakzaamheid”, die werd ingesteld door het FAVV, van toepassing.

Brucellose en leucose

In 2019 behoudt België de brucellose- en leucosevrije status.

Abortusprotocol

Neospora is nog altijd een belangrijke oorzaak van abortus bij runderen in Vlaanderen. In 2019 was er een stijging van het aantal PCR-onderzoeken op runderfoetussen voor blauwtongvirus en schmallenbergvirus ten opzichte van het jaar ervoor. Geen enkele foetus bleek besmet met het blauwtongvirus, maar voor het schmallenbergvirus waren er 21 positieve gevallen bij runderen en 1 bij kleine herkauwers. Ook voor Q-koorts werden er in 2019 opnieuw meer PCR-onderzoeken uitgevoerd dan in 2018. Op in totaal 37 uitgevoerde PCR testen Q-fever bij runderen, testten er 6 positief. Bij kleine herkauwers waren 3 van de 85 uitgevoerde PCR-onderzoeken positief.Rundvee IBR: Het percentage bedrijven met een IBR-vrij (I3 of I4) statuut steeg van 88% op 1 januari 2019 naar 90,4% op 31 december 2019. Daarnaast was er ook een beperkte stijging van het aantal bedrijven met verlies van het IBR-vrije statuut (59 bedrijven). In de meerderheid van de gevallen (90%) was dit een gevolg van onveilige handel. Samen met de sector werd in 2019 ook het mini-KB IBR opgesteld én werd een pilootproject IBR-tankmelk uitgevoerd waarmee de haalbaarheid van de opvolging van de vrije status werd nagegaan op overwegend melkleverende bedrijven, die het project gunstig onthaalden.

BVD

Eind 2019 was 92,8% van de runderen IPI-vrij door onderzoek en 7,1% door afstamming (moeder van een IPI-vrij dier). Het aantal BVD-vrije bedrijven bedraagt 98,3% van het aantal actieve rundveebeslagen, wat vergelijkbaar is met het vorige werkjaar. In totaal werden 166 IPI-dieren opgespoord op 77 bedrijven. Op 27 bedrijven betrof dit een ‘nieuwe infectie’, waarvan in 44% door de aankoop van een ‘Trojaanse koe’, dit is een koe drachtig van een BVD-drager. De overige 50 bedrijven hebben jaar in jaar uit te kampen met de geboorte van IPI-dieren.

Paratuberculose

In het veertiende werkjaar (2018-2019) van het paratuberculoseprogramma waren 3.844 bedrijven ingeschreven. Dit is een lichte daling ten opzichte van het vorige werkjaar. Deze daling is een gevolg van de jaarlijkse stelselmatige afname van het totaal aantal melkleverende bedrijven in Vlaanderen. De deelnamegraad aan het programma blijft echter stabiel. Niet minder dan 89,4% van de deelnemende melkveebedrijven haalde de A-opvolgingsstatus, wat staat voor een laag risico op de aanwezigheid van ziektekiemen in de melk.

Kleine herkauwers - Zwoegerziekte

In augustus 2019 werd de beslissingsboom binnen het zwoegerziekte/CAE-bestrijdingsprogramma aangepast op basis van de resultaten van een onderzoeksproject uitgevoerd door Sciensano. Dankzij de nieuwe beslissingsboom is er minder herbemonstering voor hercontrole vereist.