Bestuursvoorzitter Wiebe Draijer van Rabobank noemt zichzelf “fan van wetten en regulering”. Draijer zegt dat de financiële crisis een louterende werking heeft gehad op zijn sector, en dat de landbouw met behulp van nieuwe kaders ook van verduurzamen. Daarbij moet de overheid volgens Draijer inzetten op een toenemend plantaardig dieet.
Draijer sprak tijdens de Forum for Future of Agriculture-conferentie die in Brussel werd georganiseerd door Syngenta en de Europese organisatie voor grondbezitters, ELO. Volgens Draijer maakt de liberale tijdsgeest langzaam plaats voor een meer genuanceerde blik op de noodzaak tot overheidsingrijpen. “Ik ben een fan van regulering, ik weet wat het kan doen, dat het verandering teweeg kan brengen.”
Rabobank biedt in thuisland Nederland een breed scala aan bankdiensten aan, maar richt zich internationaal alleen op het financieren van de landbouw en de aanverwante verwerking en handel.
Bepaalde vraagstukken laten zich niet door de markt oplossen, aldus Draijer, omdat ze te complex zijn of omdat de markt niet functioneert. “Waar een wil is, is een weg, en anders een wet.” Draijer vindt dat we moeten overschakelen naar een meer plantaardig dieet. Het beleid moet hierop inzetten, vindt hij. Volgens campagneleider Herman van Bekkem van Greenpeace schuift Draijer zo een beetje de verantwoordelijkheid van de bank af.
Draijer zelf zegt dat banken juist een pivotale rol spelen bij verduurzaming. Zowat elke investering gaat immers via de bank, die een sturende invloed heeft. Traditioneel blijft de bank ver van ‘sectorbeleid’ – waarbij de gezondheid van een hele sector als uitgangspunt wordt genomen. Evenzogoed is de bank voorzichtig met het stellen van bovenwettelijke eisen. De klimaatopwarming en het vastlopen van het verdienmodel van een groot deel van de landbouw, leiden voor Draijer tot een andere benadering.
Uiteindelijk is de verandering van denken volgens Draijer consistent met de kern van bankieren: het inschatten van risico’s. “We kijken op het niveau van het boerenbedrijf naar duurzaamheid. Wat doet de boer met zijn land?” De vragen die Rabobank stelt aan kredietnemers gaan dus verder dan alleen technische, juridische en financiële aspecten. In de visie van Draijer houdt de verantwoordelijkheid niet op bij de vraag of de investering technisch werkt, of ze voldoet aan de wettelijke eisen van het moment en de hoofdsom met rente kan worden terugbetaald.
Draijer gelooft meer in belonen dan straffen. “Neem veevoeder, waar landbouwers zich voor een concrete keuze gesteld kunnen zien staan. Beloon een boer die kiest voor veevoeder dat maakt dat de dieren minder broeikasgassen uitstoten.”
