Trots op de Vlaamse land- en tuinbouw
Ondanks zijn erg drukke agenda kon Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns toch even aanwezig zijn. Hij neemt – na de gezondheidsproblemen van minister Crevits – momenteel immers ook een deel van haar bevoegdheden over. Toch was hij blij om te kunnen speechen voor een ‘landbouw minded’ publiek. Ook als minister van Landbouw zijn het immers uitdagende tijden... Hij is echter een trotse minister: “Als ik vandaag naar onze Vlaamse land- en tuinbouwsector kijk, dan zie ik boeren, stuk voor stuk professionele bedrijfsleiders die elke dag gepassioneerd en vaak met het hele gezin in de weer zijn voor de productie van topproducten die wereldwijd gegeerd worden. Dan zie ik ondernemers die hun bedrijf laten ontwikkelen, volgens de mogelijkheden en sterktes van hun bedrijf, maar evengoed met de uitdagingen en beperkingen. Dan zie ik ook een diversiteit aan producten en productiemethoden, een sector waar duurzaamheid en ook dierenwelzijn echt geen holle begrippen zijn.”
Brouns is ervan overtuigd dat de Vlaamse land- en tuinbouw tot de meest duurzame, performante en kwaliteitsvolle in de wereld behoort. “Op weinig andere plaatsen in de wereld wordt het hele productieproces en alles wat daarbij komt kijken zo streng bewaakt als in Vlaanderen – van geneesmiddelengebruik en dierenwelzijn tot milieu en omgevingsregels.” Hij loofde de ondersteuning die de Boerenbond daarbij aan de land- en tuinbouwers geeft. Hij vindt trouwens dat heel Vlaanderen daar best fier op mag zijn. Die boodschap was na de recente anti-Boerenbond reportage van Pano een hart onder de riem voor de organisatie.
Zoeken naar harmonieus evenwicht
De minister beseft wel dat de sector voor een grote (ruimtelijke) uitdaging staat. Hij reikte daarbij de hand naar het brede speelveld: “Het zijn uitdagingen die we enkel door constructief samen te werken, met respect voor elkaar, het hoofd kunnen bieden. Enkel zo zullen we ooit een harmonieus evenwicht bereiken tussen die vele functies die we op die kleine zakdoek Vlaanderen elke dag opnieuw willen realiseren. Het is mijn volle overtuiging dat, wanneer we vanuit het beleid onze landbouwers als ondernemers benaderen en hun de juiste instrumenten aanbieden, onze landbouwers in de eerste rij zullen staan om samen met ons de ambities voor Vlaanderen waar te maken.” Jo Brouns verwees onder andere naar de meer dan 7.000 aanmeldingen voor de pré-ecoregelingen dit jaar.
Hij blikte ook terug op het recente begrotingsakkoord en de septemberverklaring: “De landbouwsector krijgt volledige toegang tot zowel het kader voor energiesubsidies als de verhoogde toegang tot de leningen. En de Vlaamse regering is mij ook gevolgd in mijn voorstel om alles op alles te zetten zodat onze landbouwers gebruik kunnen maken van zogenaamde Renure-producten. Het is niet meer dan normaal dat, op een moment waarop vanuit Europa een terecht signaal komt om de afhankelijkheid van Russisch gas af te bouwen, datzelfde Europa ons ook toelaat om maximaal gebruik te maken van de waardevolle reststromen die aanwezig zijn. Dat is circulaire economie!”
Het ergste moet nog komen...
Voorzitter Lode Ceyssens startte zijn toespraak met te verwijzen naar de jaarresultaten van de Vlaamse land- en tuinbouw (zie Landbouwleven van 6 oktober). Die waren alarmerend met een bruto-inkomen op een absoluut dieptepunt. Dit is vooral te wijten aan de sterk gestegen werkingskosten (voeder, energie, kunstmest) die de inkomsten doen verdampen. “Er blijft nog nauwelijks ruimte voor een leefbaar inkomen voor de boer, laat staan dat er ruimte is voor broodnodige investeringen in duurzaamheid bij onze ondernemers.”
Ceyssens vreest dat we op het terrein slechts het topje van de ijsberg zien, en dat de komende winter en voorjaar het ergste nog moet komen... Hij vindt het dan ook wraakroepend dat het huidige beleid fixeert op stikstof en MAP, terwijl er maatregelen nodig zijn om het strategisch kapitaal van onze voedselproductie te vrijwaren.
Europese aanpak moet anders
Net als Brouns weet ook Ceyssens dat er heel wat uitdagingen voor de boeg liggen. “Het zijn uitdagingen waar we wel degelijk onze verant-woordelijkheid voor moeten en kunnen opnemen, maar we mogen de boer en de haalbaarheid op de bedrijven daarbij niet uit het oog verliezen.” Hij hoopt dat men niet dezelfde fout zal maken met de strategische landbouw als met de energiesector.
De Boerenbond-voorzitter hekelde ook de huidige Europese aanpak in het licht van de oorlog. “Het is een ultra-ambitieus plan met minimalistische middelen voor de landbouw. Het is gebaseerd op 3 pijlers: het legt een belangrijke claim op kostbare landbouwgrond (natuurherstelwet), het snoeit drastisch in plantenbescherming zonder zichtbare alternat
Hypocrisie
Na een jaar bij de Boerenbond ervaart Lode Ceyssens vooral de grote druk bij de land- en tuinbouwers met lage productprijzen, grote investeringen en vooral een gigantische rechtsonzekerheid. “Het is nefast voor het inkomen en het welbevinden van onze sector op korte termijn en een bedreiging voor onze voedselzekerheid op lange termijn – wie zal zo nog willen boeren?”, stelde Ceyssens. Hij ziet onze winkelrekken niet leeg worden. “Het zal wel leiden naar het verdwijnen van lokale en zeer duurzame producten van eigen bodem voor producten van elders die vaak tegen veel minder hoge standaarden voor klimaat, milieu, dierenwelzijn, kwaliteit en voedselveiligheid geproduceerd zijn. Zou dat niet het toppunt van hypocrisie zijn?” Hij vindt dat onbegrijpelijk, gezien de kennis en kunde van onze boeren, die onder strenge normen moeten produceren. De landbouwsector zorgt bovendien voor jobs en welvaart, en voor een positieve handelsbalans.
