Alarmerende kostenstijging doet inkomen verdampen
Uit de jaarresultaten 2022 die Boerenbond dinsdag 4 oktober bekend maakte in het kader van zijn jaarlijkse nazomerontmoeting, blijkt dat het inkomen van de boer dit jaar op een absoluut dieptepunt staat.
De werkingskosten stegen dit jaar in vergelijking met 2021 met maar liefst 25% en doen de omzet – die in 2022 nochtans met 19% gestegen is – in rook opgaan.
In 2022 ging maar liefst 93% van de gerealiseerde omzet op in werkingskosten. De bruto toegevoegde waarde in de sector bedraagt een historische lage 538 miljoen euro, ondanks de hoogste omzet die ooit gerealiseerd werd. Bijkomend laat in 2022 de aanhoudende droogte zich voelen.
Kosten: + 25%
De werkingskosten binnen de land- en tuinbouw, die in 2021 reeds in stijgende lijn gingen (+13,6%), gaan in 2022 volledig door het dak met een stijging van 25%. Deze hoge kosten duwen de toegevoegde waarde van de land- en tuinbouwsector naar een ongekend dieptepunt, ondanks de omzet van 7,2 miljard euro die in 2022 gerealiseerd werd.
De energieprijzen verdubbelden in 2022, met de gestegen gasprijzen op de kop. Ook de prijzen van de meststoffen verdubbelden in vergelijking met 2021. De sterk toegenomen veevoederkosten (+24%), gedreven door een sterke stijging van de prijzen van granen en andere veevoedergrondstoffen, temperen in 2022 het effect van aantrekkende prijzen in de dierlijke sectoren.
“De snel stijgende kosten in de land- en tuinbouw zijn alarmerend. Zeker omdat de sector deze kosten veelal niet kan doorrekenen. Met dit gegeven blijft er nog nauwelijks ruimte voor een leefbaar inkomen voor de boer, laat staan dat er ruimte is voor broodnodige investeringen in duurzaamheid bij onze ondernemers”, zegt Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens.
Droogte zorgt voor mindere opbrengst
Aardappelen, diepvriesgroenten en sommige verse groenten zoals bloemkool en veldsla hadden te lijden onder de droogte van afgelopen zomer. Zo bijvoorbeeld daalde de productie van bloemkool met 26% en de productie van veldsla met 15%.
Bij de diepvriesgroenten valt de sterke opbrengstdaling op voor bonen (-40%) en erwten (-20%). Ook de sierteeltsector ondervond negatieve gevolgen van de droogte en het aanhoudend warme weer. Voor de granen, koolzaad en vlas kwam de regen net op tijd en werden over het algemeen behoorlijke opbrengsten gerealiseerd.
Bij de veehouderij gooit de droogte roet in het eten: ramingen tonen dat de graslandproductie 50% lager en de voedermaïs gemiddeld 30% lager zullen liggen dan in 2021. Rundveehouders zijn daarom nu reeds genoodzaakt om de voederkuilen voor de herfst en de winter aan te spreken. Dit zal resulteren in een aanzienlijk groter krachtvoedergebruik in de winterperiode.
Minder aanbod doet prijzen stijgen
In de dierlijke sectoren valt eveneens op dat een spectaculaire kostenstijging de algemene prijsverbetering teniet doet. De prijsverbetering in de dierlijke sectoren wordt veroorzaakt door een daling van het aanbod, een toegenomen vraag door het hervatten van de foodservice en horeca activiteiten, samen met de heropstart van evenementen.
“In Vlaanderen zorgen onze boeren en tuinders voor lokale producten, vaak nog beter dan de strenge normen. Voor ons is het een absolute prioriteit dat boeren en tuinders weerbare ondernemers blijven – door een correct inkomen en rechtszekerheid als basis van alles. De huidige situatie is zonder meer uitzonderlijk te noemen en vraagt om uitzonderlijke maatregelen, met meer dan ooit samenwerking en overleg met beleid”, besluit voorzitter Ceyssens.
