Aziatische hoornaar blijft aanvallen
Bij het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) loopt momenteel een doctoraat naar het dieet van de Aziatische hoornaar in Vlaanderen. De bedoeling is om een
duidelijker beeld te krijgen van de impact van die soort op de Vlaamse biodiversiteit.
In de commissie Leefmilieu van het Vlaams parlement bevestigde minister Jo Brouns (cd&v) op 21 januari dat de Aziatische hoornaar een negatieve impact heeft op de biodiversiteit en op ecosysteemdiensten. Dat komt door de competitie, de predatie en door een zogenaamd landscape of fear. Onderzoek leert dat de Aziatische hoornaar een generalistische predator is, die vooral jaagt op honingbijen, vliegen en sociale wespen. Daarnaast is het een opportunist die aast op lokaal overvloedige soorten als vliegen op vee of honingbijen rond een bijenkast.
Minister Brouns kwam met deze toelichting tegemoet aan een vraag van commissielid en partijgenoot Stijn De Roo, die vaststelde dat, ondanks eerdere inspanningen, de populatie van de Vespa velutina zich blijft uitbreiden. De Roo nam de commissie mee naar de Verenigde Staten (VS), waar de noordelijke reuzenhoornaar na een intensieve en gecoördineerde bestrijding definitief uitgeroeid is
Impact beperken
De minister verwees naar een systeem waaraan in Vlaanderen wordt gewerkt dat de populatiedynamieken voorspelt in functie van het beheer van de soort. Er wordt ook een prioritering opgesteld van belangrijke pollinatorengebieden voor het beheer van nesten van die Aziatische hoornaar.
Een belangrijk verschil tussen de situatie in de VS en de situatie in Vlaanderen is dat het ginds om een gelokaliseerde haard ging, een soort puntbesmetting, waarop gericht en intensief kon worden ingezet. Vlaanderen ligt echter aan een breed front van een invasiegolf.
‘Vespa mandarinia’ is andere soort
Het betreft ook een andere soort. De Vespa mandarinia maakt gemiddeld ook nesten met minder individuen dan de Vespa velutina – dat is de soort van in Vlaanderen – en bijgevolg ook minder koninginnen. Daardoor is hun verspreidingssnelheid trager. Dat maakt dat de Vlaamse en de Amerikaanse situatie moeilijk te vergelijken zijn.
Een intensieve bestrijdingsstrategie in een vroeg stadium van aanwezigheid van een soort is volgens minister Brouns ook steeds een hele uitdaging. Voor de Aziatische hoornaar bleek snel dat de kostprijs voor de bestrijding niet langer in verhouding stond tot de effectiviteit van de aanpak.
Praktische uitvoerbaarheid
Een uitroeiing bleek niet langer haalbaar, dus is voor Jo Brouns de gebiedsdekkende bestrijding onzinnig. Daarom werd er in 2024 voor gekozen om een kader van beheerregeling in te zetten voor impactmitigatie. Die impact op andere inheemse soorten hangt steeds af van de bestrijdingsmethodiek en moet maximaal worden vermeden.
De Vlaamse overheid faciliteert de implementatie, onder andere door het aanbieden van een raamovereenkomst voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar aan lokale besturen en andere terreinbeheerders.
Fons Jacobs
