Cijfermateriaal toont duidelijk aan dat het aantal veldspuiten door de jaren heen afneemt. Vooral tijdens de laatste cyclus is deze afname sterker! Het zijn vooral oudere gebruikers die het spuiten voor bekeken houden, maar ook veeteeltbedrijven geven meer en meer het spuitwerk uit in loondienst.
Eigen beheer of niet?
Voor een sporadische gebruiker wordt het steeds minder interessant om de bespuitingen zelf uit te voeren vanwege de verstrengde wetgeving (fytolicentie, driftreducerende doppen ….). Toch wordt ook vastgesteld dat veel landbouwers het spuitwerk het liefst in eigen beheer houden, omdat dit de mogelijkheid schept om op het gepaste tijdstip de gepaste behandeling uit te voeren, zonder hiervoor afhankelijk te zijn van derden.
Verouderd machinepark
Een ander interessant gegeven is de evolutie van het bouwjaar. De gemiddelde leeftijd van de gekeurde veldspuiten was eind 1998 ongeveer 12 jaar, terwijl de gemiddelde leeftijd eind 2019 gestegen is naar meer dan 21 jaar! Dit wijst op een sterk verouderend machinepark.
Dat kan gelinkt worden aan de verhoging in leeftijd van de actieve landbouwers, aan het feit dat investeringen niet meer gemaakt worden en het toestel zolang mogelijk verder gebruikt wordt. Er worden in Vlaanderen ook vrij veel tweedehands toestellen verhandeld, dikwijls afkomstig uit Nederland.
Verder zien we dat de gemiddelde werkbreedte van de toestellen meer dan 3 m gestegen is, wat bij de huidige schaalvergroting van de landbouwbedrijven een normale evolutie is. Toch is de totale spuitboombreedte met goed 13% gedaald door de jaren heen. Dit wijst enerzijds op een efficiënter gebruik van elk spuittoestel (meer oppervlakte per spuittoestel), maar anderzijds ook op het dalend landbouwareaal in Vlaanderen.
Naast de werkbreedte kende ook de gemiddelde tankinhoud een duidelijke stijging van minder dan 800 liter tot bijna 1.300 liter.
Gekeken naar de verdeling van de werkbreedtes voor de laatste keuringscyclus (2017-18-19), zien we dat voor de werkbreedtes 12 - 15/16 - 18 en 21 m gelijkaardige aantallen worden genoteerd (goed 1.500).
Verder zijn ook toestellen van 24, 27 en 33 m vrij populair. Voor wat betreft de zeer grote werkbreedtes zijn er 77 toestellen van 39/40 m en 11 spuiten met een werkbreedte van 45 m, dit is eveneens de grootste werkbreedte die op dit moment gekeurd wordt in Vlaanderen.
Kijken we naar de evolutie van de gebruikte regelsystemen, dan zien we een duidelijke stijging van het aantal toestellen met spuitcomputer (DPAe) ten nadele van toestellen met manuele regeling (DPM, CD) of mechanische volumeregeling (DPAm). Verder blijft het aandeel gedragen toestellen veruit het grootst, maar toch zitten zowel de getrokken als de zelfrijdende machines duidelijk in de lift.
Dopgegevens
Aangezien in de keuringssoftware pas vanaf 2008 alle dopgegevens worden bijgehouden, zijn er wat betreft gebruikte doptypes en maten maar gegevens voorhanden voor de laatste 4 cycli. Toch kan op basis hiervan reeds een (logische) trend vastgesteld worden. Vooreerst zien we dat het gebruik van werveldoppen op veldspuiten langzaam uitdooft. Dit kan enkel toegejuicht worden, aangezien werveldoppen niet thuishoren op een veldspuit vanwege het kegelvormig spuitbeeld dat dit doptype genereert, met als gevolg een slechte vloeistofverdeling.
De klassieke spleetdop verliest nu zeer snel terrein op de luchtmengdop. Met de invoering van de verplichting in Vlaanderen om binnen de IPM-lastenboeken enkel nog driftreducerende doppen te monteren met minimaal 50% driftreductie, is dit uiteraard logisch. Ook wordt het aanbod aan luchtmengdoppen met driftreducerende eigenschappen alleen maar groter. Terwijl je vroeger enkel types had die een hogere werkdruk vereisten van het spuittoestel, zijn er nu verschillende luchtmengdoptypes op de markt die ook bij lagere drukken bruikbaar zijn (bv. voor kleinere spuittoestellen met een lichte pomp).
Een ander interessant gegeven zijn de gebruikte dopmaten in Vlaanderen. De rode ISO-dopmaat is op heden de meest gebruikte maat, op de voet gevolgd door blauw. Dat betekent dat de gangbare spuitvolumes in Vlaanderen zich situeren tussen de 200 en 300 l/ha. Echt uitgesproken tendensen zijn hier echter niet vast te stellen, wat laat vermoeden dat het spuitvolume de laatste 12 jaar bijna ongewijzigd is gebleven in Vlaanderen.
Organisatie
Elke aankoop/verkoop van een spuittoestel moet steeds binnen de 30 dagen doorgegeven worden aan de dienst keuring spuittoestellen, zowel voor nieuwe als tweedehandse binnenlandse en buitenlandse toestellen. Aangiftes worden gezamenlijk en schriftelijk door aankoper en verkoper overgemaakt via het formulier voor aankoop en verkoop van een spuittoestel (Bijlage II), te bekomen via de website of telefonisch bij de dienst keuring spuittoestellen.
Na aangifte van het spuittoestel wordt automatisch per post een bewijs van aangifte opgestuurd (ook voor LVM en foggers). Eenmaal dit bewijs in het bezit is, kan het toestel voorlopig gebruikt worden tot de eerstvolgende keuring.
Wat betreft de organisatie van de keuringen, zijn er enkele kleine wijzigingen. Vóór het vervallen van de geldigheid van de keuring op het spuittoestel wordt een uitnodiging verstuurd ter aanbieding van het toestel. Bovenop deze uitnodiging wordt nu eveneens een bijkomende email verzonden en de week vóór de afspraak een herinnering per SMS. Het is dus interessant om uw email- adres en uw gsm-nummer door te geven aan de keuringsdienst (via email of bij de eerstvolgende keuring). Mochten er problemen zijn met de post, dan ontvangt u ook langs die weg een verwittiging, waardoor het risico op een gemiste afspraak en de daaraan gekoppelde boete verkleint!
Verder blijft de toestand ongewijzigd. Serrespuiten worden de tweede helft van februari en begin maart gekeurd en veldspuiten en boomgaardspuiten worden gekeurd van maart tot halfweg december (zolang de weersomstandigheden het toelaten). Er wordt ook normaal verder gekeurd tijdens de COVID pandemie, mits opvolging van de nodige voorzorgsmaatregelen.
De keuringsdienst zal u steeds op het dichtstbijzijnde testcentrum uitnodigen en dit op een vaste datum en uur. Zijn datum en uur niet haalbaar voor u, dan dient de keuringsdienst minimaal 5 kalenderdagen vóór de vooropgestelde keuringsdatum te worden verwittigd. Eventueel kan telefonisch en in onderling overleg een nieuwe datum afgesproken worden. Alhoewel de dienst over een keuringslocatie beschikt in bijna elke Vlaamse gemeente of stad, kan een thuiskeuring aangevraagd worden mits extra bijdrage/verplaatsingskosten.
Online informatie
Op de website http://www.ilvo.vlaanderen.be/
keuringspuittoestellen vindt u een schat aan informatie terug waaronder:
- Tabblad aangiftes: Via deze tab kan u alle aangiftes, verkopen, aankopen en buitengebruikstelling doorgeven aan de betrokken dienst.
- Tabblad keuringslocaties: Hier vindt u de ligging terug van alle testcentra in Vlaanderen. Wanneer u op een ander testcentrum wenst uitgenodigd te worden, kan u dit telefonisch of per mail doorgeven (keuringspuit@ilvo.vlaanderen.be)
- Tabblad formulieren: Onder deze link is de huidige Belgische wetgeving keuring spuittoestellen terug te vinden en eveneens een aantal beschrijvende artikels omtrent de keuring.
