Zoals uitvoerig bleek uit ons bio-dossier van enkele weken geleden, zit de omschakeling van gangbare naar biolandbouw in de lift. Maar om bijvoorbeeld de Europese doelstellingen te behalen – hoewel vandaag totaal niet duidelijk is om welk percentage het zal gaan, over heel Europa: 25 % – zal nog een enkele tandjes bij moeten worden geschakeld.
Project Earth BelOrta
In dat dossier kwam onder meer het initiatief Earth van BelOrta aan bod. Een heel positief initiatief, vindt ook s landbouwminister Hilde Crevits. Op die manier ondersteunt en bewerkstelligt, naast de (Vlaamse en andere) overheid, ook de private sector de overstap naar biologische productie.
Dat is nodig want marketingtechnisch stelt bijvoorbeeld het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) vast dat ‘bio in omschakeling’ naar de consument tot nu toe een moeilijk verhaal is. “Er zijn dus wel kansen voor een goed concept zoals Earth van BelOrta”, zegt minister Crevits.
Er zijn vandaag heel wat stimuli om de gangbare landbouwer de kans te geven om te schakelen naar de biologische productie. “Toekomstige acties en stimuli worden verder onderzocht in het kader van het Europees bio-actieplan en het toekomstig Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.”
Deel van extra kosten
Vlaanderen neemt vandaag voor een deel de extra kosten mee in de biohectaresteun en de omschakelingssteun. “De hoogte van de premie wordt bepaald door een berekening waarbij de kosten/baten voor de biologische productie in kaart worden gebracht”, aldus minister Crevits.
In 2020 kregen 444 landbouwers biohectaresteun voor een totaal bedrag van 1.054.646 euro. Daarnaast spendeerde Vlaanderen nog eens 776.768 euro voor 257 landbouwers.
Het financiële aspect is slechts een deel van het verhaal, maar is heel belangrijk. “Uit contacten met potentiële omschakelaars weten we dat bij de beslissing tot wel of niet omschakeling altijd 3 voorname afwegingen terugkomen”, legt minister Crevits uit. Het gaat volgens de minister om de volgende afwegingen:
De bedrijfssituatie Bedrijven die net een nieuwe stal gebouwd hebben die niet voldoet aan alle biologische productienormen. Of een toekomstige bedrijfsovername kan ervoor zorgen dat net wel wordt omgeschakeld, omdat de overnemer die weg wil inslaan.
De onzekerheid Men moet veel nieuwe kennis verwerven en een nieuw netwerk opbouwen (afzet, veevoeder, adviseurs, klanten...) of er bestaat vrees voor reactie uit de omgeving.
Het financiële aspect Daarom vindt minister Crevits het belangrijk om niet alleen in te zetten op het financiële aspect, maar ook op maatregelen en acties die landbouwers helpen om de eerste 2 obstakels te overwinnen.
“Naast financiële stimuli zijn ook instrumenten ter beschikking om kennis te vergaren of advies te bekomen. Via biobedrijfsadvies en ‘bio zoekt boer’ kunnen landbouwers samen met een adviseur de comptabiliteit van hun bedrijfssituatie met bio analyseren. Via de bioclusters en ‘bio zoekt keten’ worden ze begeleid om hun netwerk verder uit te bouwen.”
Een degelijk inkomen
“Er valt een degelijk inkomen te halen uit biologische productie. Zoals ik reeds toelichtte, zien we wel dat de stap naar de omschakeling zorgt voor onzekerheid, zowel naar kennis, het nieuwe netwerk, als naar het financiële impact toe. Veelal moet men ook andere afzetkanalen zoeken en andere inputkanalen.”
“Wanneer in de toekomst meer en meer afzetkanalen zowel gangbare als biologische producten afzetten, zal de afzet minder onzekerheden met zich mee brengen. Ik kan ook alle landbouwers die de overstap overwegen aanmoedigen om gebruik te maken van alle initiatieven die er zijn en niet alleen de financiële. Contacteer bio zoekt boer, verwerf kennis via georganiseerde bedrijfsbezoeken en de praktijkcentra, praat met collega’s die de stap reeds zetten via de initiatieven van de bioclusters, doe samen met een biobedrijfsadviseur een economische doorrekening specifiek voor je eigen bedrijf”, besluit minister Crevits.
