Tijdens de vergadering van de Europese ministers van Landbouw vandaag in Brussel, heeft minister van Landbouw Willy Borsus zich uitgesproken over de gevolgen voor de interne markt van de verplichte oorsprongsetikettering. “Wij staan gunstig tegenover de bevordering van de nabijheid van volledige informatie voor de consument. De vrijwillige etikettering is een zeer goed antwoord op deze vereisten, terwijl de verplichte etikettering een belemmering zal zijn voor exporterende landen zoals België.”
Verplicht in Frankrijk
Een paar maand geleden ontstond het debat binnen de Europese Unie over het al dan niet verplichte karakter van de oorsprongsetikettering. Sommige lidstaten, waaronder Frankrijk, hebben beslist een verplichte etikettering in te voeren. Dit type van maatregelen komt de Belgische export niet ten goede.
Daarom heeft België zich uitgesproken in het voordeel van een vrijwillig
Gevolgen voor Belgische export naar Frankrijk
In dit opzicht beschikt België over eerste cijfers: de Nationale Bank heeft een aanzienlijke daling vastgesteld van de export van bepaalde producten naar Frankrijk sinds afgelopen zomer. De contracten voor melk en zuivelproducten worden immers steeds minder vernieuwd sinds de Franse maatregel voor het eerst werd aangekondigd in de zomer van 2016.
Ook kende de Belgische melksector een daling van zijn handelstransacties gaande tot 17% tussen het tweede semester en dezelfde periode vorig jaar. De maatregel is uiteindelijk in werking getreden op 1 januari 2017 en er werd sindsdien een nieuwe daling van de export vastgesteld.
“Terwijl de doelstelling van de Franse overheid erin bestond de informatie aan de consument te verbeteren, stel ik vast dat onder de druk uitgeoefend door sommige grote distributiegroepen, het de keuze is van de consument die kleiner is geworden”, vertelde minister Borsus aan de Commissie en de lidstaten.
Reactie van de Commissie
Concreet heeft de minister aan de Commissie, die waakt over de gemeenschappelijke markt, gevraagd om de evaluatie aan te vatten van deze nationale maatregelen zodat er al een tussentijds rapport kan worden uitgewerkt een jaar na de inwerkingtreding van de eerste nationale maatregel.
België heeft eveneens opgemerkt dat dit debat ook gedeeltelijk gekoppeld is aan de conclusies van de taskforce “Landbouwmarkten”, voorgezeten door Cees Veerman, die van mening was dat de handelspraktijken tussen de operatoren in de voedselketen van nabij gevolgd zouden moeten worden. Ons land heeft dus voorgesteld dat in deze evaluatie een monitoring wordt geïntegreerd van de impact op de twee uiteinden van de agrovoedingsketen, te weten enerzijds op de prijzen betaald aan de landbouwers en anderzijds op de prijzen betaald door de consument.
De vraag van België werd gesteund door 5 lidstaten (Nederland, Luxemburg, Duitsland, de Tsjechische Republiek en Denemarken).
De Commissie heeft gezegd open te staan voor deze evaluatie, maar wenste te wachten tot alle nationale decreten ingevoerd zijn door de lidstaten die hun ontwerp al genotificeerd hebben, om een globale evaluatie uit te kunnen voeren. Zij heeft bovendien gevraagd aan de betrokken lidstaten om alle beschikbare elementen aan haar te bezorgen.
België legt nieuwe Franse regels voor etikettering op tafel bij EU-ministerraad
Frankrijk kreeg vorig jaar groen licht van de Europese Commissie om twee jaar lang een verplichte oorsprongsetikettering voor melk en vlees uit te testen. Franse producenten moeten sinds 1 januari 2017 de exacte oorsprong van zuivel en vlees in hun producten op het etiket aanduiden.
Volgens de Belgische autoriteiten zijn de Franse voedingsproducenten daarom meer geneigd om melk en vlees van eigen bodem te gebruiken. De export van melk naar Frankrijk zou in de lente van 2016 - toen de maatregel werd aangekondigd - al meteen met 17 procent gedaald zijn in vergelijking met het jaar daarvoor, stellen de Belgische ministers in een nota, die het Franse persagentschap AFP kon inkijken. De export naar Nederland of Duitsland is wel gelijk gebleven, klinkt het.
"Zoals België en een aantal andere lidstaten hadden verwacht, hebben de maatregelen een impact op de interne markt", klinkt het in de nota. Ons land roept de Europese Commissie nu op om een impactstudie op te maken over het effect van de Franse maatregel, en plaatst het thema ook op de agenda van de volgende EU-ministerraad Landbouw. Die vindt volgende week maandag en dinsdag plaats in Brussel.