Vorig jaar hebben bijna 10.000 consumenten contact opgenomen met het FAVV met vragen over voedselveiligheid of om problemen aan te kaarten met een product of een voedingsbedrijf. Gemiddeld komen zo 19 vragen en 16 klachten per dag binnen. Van de 3.929 klachten die het FAVV ontving, was 40 % gegrond.
Controlemissies
In 2021 werden 114.486 controlemissies uitgevoerd, ten opzichte van 104.729 in 2020. De meeste daarvan vinden plaats in de distrubutiesector. Het conformiteitspercentage blijft hoog: 85,7 % van de checklisten die gebruikt werden tijdens een contorle waren conform (2020: 86,1 %).
Het FAVV nam 68.848 stalen in heel België, een gemiddelde van 271 stalen per werkdag. 97,5 % van de stalen voldeden aan de wettelijke voorschriften (2020: 97,7 %).
Bij een risico voor de voedselveiligheid kan het FAVV verschillende maatregelen nemen. Dat gaat van het geven van een waarschuwing (16.849 in 2021), het opmaken van een proces-verbaal (9.465 in 2021), in beslag nemen van producten of in uitzonderlijke gevallen het opleggen van een tijdelijke sluiting (248 in 2021).
Voedingsbedrijven riepen afgelopen jaar in samenwerking met het FAVV 492 producten terug of ze stuurden een waarschuwing uit. Van die recalls waren er 210 te wijten aan ethyleenoxide, een gewasbeschermingsmiddel dat niet meer gebruikt mag worden in Europa.
Missie verderzetten
"Het jaar 2021 betekende de terugkeer naar een normaler leven, zowel voor consumenten en bedrijven als voor het FAVV", zegt Herman Diricks, gedelegeerd bestuurder van het FAVV in een persbericht. "Het Agentschap kon zijn missie om de consument en de gezondheid van dieren en planten te beschermen, verderzetten. Maar incidenten in de voedselketen, zoals de verontreiniging van levensmiddelen met ethyleenoxide, tonen aan dat er steeds een sterk en efficiënt agentschap nodig is om de voedselketen te bewaken."
Omdat het Verenigd Koninkrijk sinds 1 januari 2021 niet langer deel uitmaakt van de Europese Unie, moeten alle Britse voedingsbedrijven dezelfde importregels volgen als andere bedrijven uit derde landen, zoals China en Amerika.
Aan de Belgische grens werden 6.250 zendingen van Britse goederen gecontroleerd. Er werd in 95 % van de controles vastgesteld dat de producten voldeden aan de Europese wetgeving. Ook aan de exportzijde naar het VK betekende de brexit meer werk voor de controleurs. In 2021 werden 950 gezondheidscertificaten afgeleverd voor dierlijke en levende producten en zo'n 5.250 fytosanitaire certificaten voor planten en producten met plantaardige oorsprong (verklaring dat ze gezond zijn en niet aan een (planten)ziekte lijden) bestemd voor het VK.
Ook de historische verontreiniging met PFAS-stoffen afkomstig van de 3M-fabriek in Zwijndrecht, die in juni 2021 aan het licht kwam, bezorgde het FAVV extra werk, met onderzoeken naar voedingsbedrijven en levensmiddelen. Samen met federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR) heeft het FAVV aan Europa gevraagd om zo snel mogelijk normen te bepalen voor PFAS in levensmiddelen.
In het najaar van 2021 ten slotte circuleerde het vogelgriepvirus onder wilde vogels. Op 15 november kondigde minister Clarinval daarom opnieuw een periode van verhoogd risico aan. Hierdoor konden extra maatregelen zoals de ophokplicht worden genomen om het risico op insleep van het virus in de Belgische pluimveebedrijven te beperken.
Voedselveiligheidsbarometer
De voedselveiligheidsbarometer kent in 2021 een daling van 6,6 % ten opzichte van 2020.
Die daling is voor een groot deel te verklaren door een significante stijging van het aantal meldingen voor een collectieve voedselvergiftiging (CVTIAC), namelijk 547 in 2021 (tegenover 333 in 2020) en het aantal betrokken personen, namelijk 2.070 in 2021 (tegenover 1.262 in 2020).
Het FAVV merkt daarbij op dat 2020 een bijzonder jaar was. Door de sluiting van het agentschap, het verbod op bijeenkomsten, zoals etentjes thuis, heeft geleid tot een daling in het aantal meldingen voor een CVTIAC. Bovendien liggen de cijfers voor 2021 nog steeds iets lager dan in 2019, toen 571 CVTIAC's werden geregistreerd en 2.457 personen betrokken waren.
Een tweede verklaring kan worden gevonden in een daling van bijna 6 % in het aantal gunstige inspecties voor infrastructuur, inrichting en hygiëne in de horecasector.
De barometers voor de dieren- en plantengezondheid tonen dan weer een stijging met respectievelijk 7,3 % en 9,1 %.
