Rusland verlengt graandeal met slechts 2 maanden
Rusland heeft op 13 maart na een vergadering in Genève aanvaard om het graanakkoord van vorige zomer over de export van Oekraïens graan te hernieuwen. Normaal loopt dat akkoord deze maand af. De Russen zouden wel maar voor 2 maanden willen verlengen in plaats van de voorziene 120 dagen.
De graandeal, die op 22 juli vorig jaar werd afgesloten tussen Oekraïne, Rusland en Turkije, moest de impact van de Russische invasie in Oekraïne op de wereldwijde graanmarkt verlichten. Vooral landen in het Globale Zuiden kwamen in moeilijkheden doordat Oekraïne nog amper graan exporteerde.
Tot de zomer werden graanschepen uit 's werelds belangrijkste graanschuur geblokkeerd door de Russen, omdat ze vreesden voor acties van de Oekraïense marine tegen Russische schepen. Half november werd het akkoord voor 4 maanden verlengd, en op 18 maart zou het aflopen.
Rusland eist normalisering eigen landbouwexport
"De Russische zijde verzet zich niet tegen een verdere verlenging van het 'Zwarte Zee-initiatief' na het verstrijken van zijn tweede mandaat op 18 maart, maar slechts voor 60 dagen", aldus de Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Sergej Vershinin in een schriftelijke verklaring.
"Onze toekomstige positie zal worden bepaald door tastbare vooruitgang bij het normaliseren van onze landbouwexport, niet in woorden maar in daden. Dit omvat bankbetalingen, transportlogistiek, verzekeringen, het 'ontdooien' van financiële activiteiten en ammoniaktoevoer via de Togliatti-Odessa pijpleiding", vervolledigde hij.
China is de belangrijkste ontvanger van export in het kader van de overeenkomst, Spanje en Turkije volgen. Oekraïne riep vorige week op tot internationale inspanningen om de scheepvaartroutes in de Zwarte Zee open te houden die worden gebruikt om graan te vervoeren, en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken riep Rusland begin maart op de G20 op om de overeenkomst te verlengen.
Kunstmest wordt de facto geblokkeerd
Rusland van zijn kant is niet blij met een andere bilaterale overeenkomst die met de VN is ondertekend over de uitvoer van Russisch kunstmest, ook ondertekend in juli 2022 maar met een looptijd van 3 jaar. Moskou klaagt dat zijn export van kunstmest, een hoofdbestanddeel van de wereldwijde landbouw, de facto wordt geblokkeerd hoewel het niet onder de sancties valt die sinds het begin van de oorlog door westerse landen zijn opgelegd. "De door Washington, Brussel en Londen aangekondigde sanctievrijstellingen voor voedingsmiddelen en meststoffen zijn in wezen inactief", zei Vershinin maandag.
De Oekraïense minister van Infrastructuur heeft op 13 maart gezegd dat het voorstel van Rusland om het graanakkoord met 2 maanden te verlengen in strijd is met de oorspronkelijke overeenkomst, die in juli is ondertekend en op 18 maart afloopt. Hij wees het aanbod van Moskou echter niet formeel af.
"De overeenkomst over de graandeal impliceert minstens 120 dagen verlenging, dus het standpunt van Rusland om het met slechts 60 dagen te verlengen is in tegenspraak met het document dat Turkije en de VN hebben ondertekend", zegt Oleksandr Koebrakov op Twitter. Hij zei dat Oekraïne wachtte op het officiële standpunt van de Verenigde Naties en Ankara, die het akkoord ondersteunen.
