Politieke akkoord over natuurherstelwet makkelijk goedgekeurd in milieucommissie
Een ruime meerderheid van de leden van de milieucommissie van het Europees Parlement heeft woensdag 29 november het politieke akkoord over de natuurherstelwet goedgekeurd. In februari zal ook de plenaire vergadering zich uitspreken.
De natuurherstelwet leidde in het voorjaar tot felle discussies, maar de onderhandelaars van het Parlement en van de lidstaten vonden eerder deze maand vrij makkelijk een akkoord. Die tekst kreeg vervolgens groen licht van de ambassadeurs van de lidstaten, vandaag/woensdag volgde de milieucommissie van het Parlement.
In die commissie stemden 53 parlementsleden voor de natuurherstelwet en 28 tegen, 4 MEP’s onthielden zich. Na het hevige verzet van met name de Europese Volkspartij tegen de wet werd de stemming op commissieniveau als een belangrijke graadmeter gezien.
Stemming 29 november
Uiteindelijk stemden 8 EVP’ers op 29 november voor de tekst en 12 tegen, terwijl 2 zich onthielden. De fractie is dus verdeeld, maar de Nederlandse Esther de Lange - voor de zomer een van de voortrekkers van het verzet tegen de natuurherstelwet - drukte alvast op het groene knopje.
Natuurherstel
De natuurherstelwet is bedoeld om de achteruitgang van de Europese natuur af te remmen en te herstellen. Het akkoord tussen lidstaten en Parlement houdt in dat de EU-landen tegen 2030 minstens 20% van de land- en zeegebieden in Europa moeten herstellen en tegen 2050 alle ecosystemen waar herstel nodig is. Minstens 30% van de habitattypes die onder nieuwe wet zullen vallen, zullen tegen 2030 in goede staat moeten worden hersteld, tegen 2040 is dat 60%, tegen 2050 90%.
Wat het toepassingsgebied van de natuurherstelwet betreft, is tijdens de onderhandelingen overeengekomen dat er tot 2030 prioriteit gegeven wordt aan de reeds beschermde Natura 2000-gebieden. Wanneer een gebied in goede staat is, zullen de lidstaten ernaar moeten streven om een (nieuwe) verslechtering te voorkomen. Dit is dus een inspanningsverbintenis, en geen resultaatsverbintenis. Ook voor de Vlaamse regering was dat verslechteringsverbod eerder een bezorgdheid. Zij vreesde dat te weinig rekening werd gehouden met dichtbevolkte gebieden, zoals Vlaanderen.
België onthouden
Nadat het akkoord 3 weken geleden was bereikt, kondigde Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) aan een nieuwe impactanalyse af te wachten vooraleer ze zich kon uitspreken. Maar de lidstaten bekrachtigden de tekst voor die analyse binnen was, waardoor België zich moest onthouden.
In het Parlement had de EVP zich het afgelopen jaar dan weer erg bezorgd getoond over de impact van de natuurherstelwet op de landbouwsector en op de Europese voedselbevoorradingszekerheid (al was dit volgens critici uit politiek-strategische overwegingen). Op aandringen van de parlementaire onderhandelaars is daarom een noodremprocedure in de wet opgenomen, die inhoudt dat in uitzonderlijke omstandigheden de streefdoelen voor landbouwecosystemen kunnen worden opgeschort als die de beschikbaarheid van landbouwgrond voor de voedselbevoorrading in het gedrang dreigen te brengen.
‘Progressieve meerderheid’
Volgens de parlementaire rapporteur van de wet, de Spaanse socialist César Luena, heeft op 29 november een progressieve meerderheid de wet goedgekeurd. "Deze wet heeft steun gekregen over de verschillende pro-Europese fracties heen, ook van de EVP. Het gaat om dezelfde partijen die in 2019 beloofden de Green Deal uit te voeren." Vooruitblikkend naar de plenaire stemming van de wet in februari, zegt hij: "Het komt er nu op neer de gedane beloftes na te komen".
Ook Sara Matthieu (Groen), die plaatsvervanger is in de milieucommissie, is tevreden met de goedkeuring. "Dankzij druk van de groenen zal in 20% van het land- en zeegebied de natuur hersteld worden en wordt ook de bescherming van onze veengebieden en bestuivers, zoals bijen, terug toegevoegd aan de natuurherstelplannen van de lidstaten."
Terugblikkend op de hele wetgevende procedure blijft Matthieu erbij dat de natuurherstelwet "een goede stap vooruit voor mens en milieu" is, maar dat de tekst onderweg ernstig afgezwakt werd. "Hier zijn echt veel kansen gemist door natuursaboteurs. Dit op de kap van natuur, gezondheid, landbouw en economie. De Europese natuur verdwijnt zienderogen en verdraagt geen pauzeknop zoals conservatieven en de agrolobby beweren."
Formeel bekrachtiging
Ook de lidstaten moeten de tekst van de natuurherstelwet nog formeel bekrachtigen, maar omwille van de goedkeuring op ambassadeursniveau lijkt dat maar een formaliteit te zullen worden. Verwacht wordt dat de lidstaten op 18 december stemmen.
