Edito: Ingeperkte Blue Deal onder vuur na Spaanse waterbom
De schade na de natuurramp in Spanje is nog niet duidelijk, maar zal enorm zijn. Los van de materiële schade is het menselijke leed erg hoog. De gereduceerde middelen voor onze eigen water- en droogteproblematiek komen onder vuur te liggen door de waterellende bij de Spanjaarden.

Je hoeft meestal geen dagen te wachten vooraleer er weer – ergens in de wereld – een of andere natuurramp in de media opduikt. Het gevaar van gewenning aan die rampbeelden is groot, zeker als het fenomeen letterlijk ‘ver van ons bed’ gebeurde. Overstromingen in de Filipijnen, tornado’s in de Verenigde Staten, bosbranden in Brazilië of een aardbeving in Syrië… het raakt ons maar even… tot de volgende ramp.
De voorbije weken was het korter bij huis goed ‘prijs’. Alleen al in september waren er verwoestende overstromingen in Oostenrijk, Tsjechië, Duitsland, Hongarije, Polen, Roemenië en Slowakije. In oktober was Zuid-Frankrijk aan de beurt. De meest hallucinante beelden kregen we te zien aan de oostkust van Spanje: modder, modder en nog eens modder, drijvend huisraad en puin, een onoverzichtelijke berg auto’s… De dodentol loopt er nog steeds op. De bakken water die daar uit de lucht vielen, zijn vele malen groter dan bij de waterbom van juli 2021 in onze Vesder-streek.
De getroffen Spaanse regio had de voorbije jaren vooral te maken met een gebrek aan regenval, ook de voorbije zomer. De provincie Valencia staat bekend om de grote plantages met amandel-, olijf- en sinaasappelbomen: gewassen die goed gedijen bij waterschaarste. Die bomen staan ver uit elkaar, met braakgrond ertussen. Ironisch genoeg is dat juist om zoveel mogelijk water te capteren… als er valt. De massa water van de waterbom kon hier nu extra hard afstromen, met grote modderstromen tot gevolg. In het (zuid-)oosten van Spanje worden ook veel serregroenten geteeld in glazen kassen en plastic serres. Ook in deze sector is de ravage immens. De omvang van de schade op het platteland is nog niet duidelijk, maar het effect ervan zal zeker nazinderen op de markt. Spanje exporteert immers heel wat groenten en fruit, ook naar ons land.
Deze nieuwe natuurramp zet menigeen aan het denken. Het fenomeen ‘iedereen expert’ dook ook weer snel op. Het lijkt voor sommigen telkens weer een plezier om zo snel mogelijk naar de landbouw te wijzen als oorzaak van alle kwaad, zelfs al kennen ze de regio en omstandigheden niet.
Ook het (tijdelijk) terugschroeven van het Vlaamse budget voor de Blue Deal – het ambitieuze plan tegen wateroverlast en droogte – kreeg in dit kader forse kritiek. En misschien is dit ook wel terecht. De opeenvolging van extreme weerfenomenen, ook in ons land – denk aan de ondergelopen IJzervlakte van een jaar geleden – vraagt immers om structurele oplossingen die alle actoren ten velde ten goede komen. Wachten is daarbij geen optie en daar moet je de landbouwsector niet meer van overtuigen.