Fevia wil ketenoverleg nieuw leven inblazen

“Het ketenoverleg is tijdens crisissen al vaak succesvol geweest, maar wat ons betreft moet het evolueren naar een langdurig partnerschap”, stelt Nathalie Guillaume, de nieuwe voorzitter van Fevia. “Alle schakels van de keten staan onder druk, we moeten het gesprek aangaan zodat iedereen zijn marges kan vergroten.”

Groei voor iedereen

Volgens Fevia bestaat ook bij de andere betrokken partijen de wil om vaker samen te zitten, al erkent de federatie dat de relatie met de supermarkten de laatste tijd ‘ruwer’ is geworden. Guillaume drukte de hoop uit dat het overleg kan zorgen voor wat minder nadruk op de laagste prijs, en in de plaats daarvan op groei voor iedereen. Evident wordt dat niet in een Belgisch supermarktlandschap dat steeds Europeser wordt, nu Nederlandse supermarkten in ons land aanwezig zijn en de meeste ketens op Europees niveau de krachten bundelen en samen zoeken naar waar ze de laagste prijs kunnen krijgen. De aankoopcentrale van Carrefour bijvoorbeeld bevindt zich in Madrid. De Belgische voedingsbedrijven maken zich weinig illusies dat zij in Madrid even zwaar wegen als voorheen in Brussel.

Andere dynamiek

Fevia hoopt het ketenoverleg niet alleen vaker samen te roepen, maar wil het ook een andere dynamiek geven. “De enige manier om met de huidige uitdagingen om te gaan is met dialoog”, vindt Guillaume. Meer overleg, binnen het ketenoverleg maar ook met de overheid, is 1 van de 3 assen waarop de voedingsindustrie zal moeten werken om klaar te zijn voor de toekomst, meent de nieuwe Fevia-voorzitter. Een betere competitiviteit en werken aan duurzaamheid zijn de andere 2.

Weg met administratieve last

Meer duurzaamheid zal onder meer moeten gebeuren door het water- en energieverbruik in te perken, maar tegelijk wil de federatie af van de administratieve last waarmee duurzaamheid vaak gepaard gaat. Bij een recente Fevia-bevraging gaf 85% van de bedrijven aan dat ze hiervoor een beroep doen op consultants, en een derde werft enkel voor deze administratieve kwesties extra profielen aan. “Kosten en administratieve lasten gaan ten koste van investeringen in productie, efficiëntie, innovatie en praktische acties om de transitie te versnellen”, stelt Guillaume.

Historisch lage rentabiliteit

De sectorfederatie luidde op maandag 2 december de alarmbel: de productie daalt nog sneller dan tijdens de coronacrisis, en de rentabiliteit van de Belgische voedingsbedrijven bereikt een historisch dieptepunt van gemiddeld 2,32%. Dat is meer dan een derde lager dan in 2019. Als die dalende trend zich blijft doorzetten, vreest Fevia dat de voedingsindustrie in België over 20 jaar niet meer bestaat.

Uit een bevraging bij meer dan 20 subfederaties blijkt dat 40% verwacht dat hun rentabiliteit verder zal afnemen. “Zonder verbetering kunnen bedrijven niet meer investeren in de toekomst en dreigen sommige bedrijven te verdwijnen”, waarschuwt Nathalie Guillaume. “Dat heeft gevolgen voor de hele voedingsketen.” En de volatiliteit van de grondstofprijzen, die dit jaar weer stegen, legt extra druk op de rentabiliteit.

Drievoudige handicap

De sector, die meer dan 100.000 mensen tewerkstelt, wordt geconfronteerd met een drievoudige handicap. Vooreerst liggen de loonkosten ruim 25% hoger dan in onze uurlanden. Daarnaast betalen onze bedrijven meer voor elektriciteit en is er een hogere belastingdruk. En de kosten zullen blijven stijgen, met een loonindexering van 3,57% in januari 2025 en een verhoging van de energiedistributietarieven met 77% in de komende jaren.

Marathon met blok aan het been

De Belgische voedingsindustrie verliest marktaandeel, zowel in eigen land als daarbuiten. “Onze bedrijven moeten een marathon lopen met een blok aan hun been”, betreurt Nathalie Guillaume. Politieke maatregelen dringen zich op om de competitiviteit van de sector te versterken, zodat hij verder kan bouwen aan een duurzame toekomst.

Meer over de vooruitzichten, trends en uitdagingen voor elke federatie lees je hier.

Belga/Fevia/JVB