Europese Commissie spoort België aan om waterkwaliteit te verbeteren
De Europese Commissie spoort België aan om meer te doen om de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater te verbeteren. Ons land zit helemaal niet op koers om de Europese doelstellingen te halen, zo blijkt uit een evaluatie van de uitvoering van de kaderrichtlijn over water in de lidstaten.
De wetgeving uit 2000 moest ervoor zorgen dat alle oppervlaktewateren (meren, rivieren...) en grondwateren tegen 2027 in goede kwaliteit zouden verkeren, maar die doelstelling lijkt nog ver weg. Zo had in 2021 slechts 39,5 % van de oppervlaktewateren in de Europese Unie een goede ecologische status, en amper 26,8 % een goede chemische status.
België scoort nog slechter. In ons land had slechts 27,4 % van het oppervlaktewater een goede ecologische status. Dat is weliswaar een lichte verbetering in vergelijking met de vorige meting in 2015 (26,2 %), maar nitraten en pesticiden en de bevolkingsdichtheid blijven een grote bekommernis. Ook verkeerden alle oppervlaktewateren in een slechte chemische status, voornamelijk te wijten aan kwik, PFAS en metalen zoals lood en cadmium.
De Commissie vreest ook dat bijna de helft van de grondwateren in 2027 geen goede kwantitatieve status zal halen vanwege de toenemende extractie. De chemische status van het grondwater verbeterde licht in vergelijking met de meting in 2015, maar nog steeds heeft bijna de helft van de grondwateren een slechte status.
Een toets van de richtlijn over overstromingsrisico's leerde de Commissie bovendien dat er aanzienlijke risico's zijn in alle gewesten. De uitvoering van op vlak van preventie, paraatheid en bescherming is echter ongelijk en wordt gehinderd door problemen met financiering en coördinatie, aldus de Commissie.
“België moet de waterkwaliteit verbeteren, de chemische vervuiling aanpakken, zijn overstromingsbeheerdoelstellingen en overstromingsrisicokaarten verbeteren en investeren in duidelijke klimaatadaptieve oplossingen”, maant Eurocommissaris voor Milieu Jessika Roswall aan.
In juli vorig jaar daagde de Commissie België voor het Europese Hof van Justitie omdat er onvoldoende maatregelen werden genomen tegen nitraatvervuiling in Vlaanderen. Waar nodig zal de Commissie volgens Roswall de weg van de inbreukprocedures blijven volgen, maar ze wil ook met de lidstaten in dialoog treden en bekijken hoe het waterbeleid versterkt kan worden.
Roswall presenteert in de loop van de komende maanden een allesomvattende strategie voor ‘waterveerkracht’. Tegen het jaareinde wil de Zweedse Eurocommissaris ook een voorstel voor de aanpak van PFAS op tafel leggen. De Commissie wil deze 'forever chemicals' verbieden in consumentenproducten zoals pizzadozen of waterdichte kleding, zo legde ze uit, met mogelijke uitzonderingen voor bepaalde onontbeerlijke producten, met name in de medische sector.
