Zonder Joskin Polska was de groep niet wat ze vandaag is

Ruim 40 jaar terug, in 1984 om precies te zijn, begon Victor Joskin zelf landbouwmachines te bouwen in Soumagne, nabij Luik, nadat hij eerder al loonwerker en lokale handelaar in landbouwmachines was.

Zo’n 10 jaar nadat hij begon met machinebouw, botste hij reeds op een tekort aan beschikbare lassers in België. In diezelfde periode – de jaren 90 – viel de Berlijnse muur en dienden er zich mogelijkheden richting het oosten aan. “Dit werd uiteindelijk benut om het tekort aan technische vakmensen op te lossen en niet door werkzaamheden uit te besteden, maar door een eigen toeleveringsbedrijf in het oosten, namelijk Polen, op te richten”, aldus Victor Joskin.

Hij werd hierbij begeleid door een Poolse werknemer die al in dienst was. Al lachend wordt Polen soms het ‘El Dorado’ van het oosten genoemd.

Locatie in Trzcianka gekocht

Na een veertigtal locaties in Polen bezocht te hebben, werd een verlaten terrein van 6 ha in Trzcianka aangekocht waar vroeger prefabhuizen werden gebouwd. Zo’n 25 km hiervandaan, in Piła, werd een lasbedrijf in moeilijkheden overgenomen. Het personeel (zo’n 43 lassers) van daar werd overgeplaatst naar Trzcianka. Zo werd ‘Joskin Polska’ de eerste buitenlandse vestiging van de Joskin Groep geboren via een joint venturemet een Poolse ondernemer. Enige tijd later werd de Poolse aandeelhouder uitgekocht en had de familie Joskin er het volledige beheer in handen.

Het ontwerp en de inrichting van de fabriekshallen, showroom en kantoorgebouwen volgen dezelfde opzet als die in Soumagne. De herkenbaarheid is treffend: of we nu in Polen of België zijn, de Joskin- huisstijl is aanwezig.

Bij de start in Trzcianka werden de bestaande gebouwen en productiefaciliteiten vernieuwd, zodat gestart kon worden met het lassen van onderdelen en subassemblages. Die werden vervolgens naar Soumagne (Belgiê) of Bourges (Frankrijk) verzonden.

Vervolgens startten ook plooiwerkzaamheden op in Polen en de bouw van ‘eenvoudige’ machines, zoals weidebloters en kleine driezijdige kiepwagens. Dat bracht dan weer de installatie van een eerste verflijn én de bouw van nieuwe bedrijfshallen met zich mee. Daardoor werd de oorspronkelijk bebouwde oppervlakte verdubbeld tot 5.870 m2.

Explosieve groei

Een volgende belangrijke mijlpaal was 1 mei 2024, toen Polen samen met 7 andere Oost-Europese landen toegelaten werd tot de Europese Unie. Joskin had deze gebeurtenis voorbereid met het klaarstomen van de ontwikkeling van een verkoopnetwerk in Polen. Zowel in Polen als erbuiten nam de verkoop van Joskin-machines toe, waardoor Joskin zijn productiecapaciteit in Trzcianka verder uitbreidde.

Problemen met de uitbreiding van zijn fabriek in België werden ondervangen door de Poolse vestiging uit te breiden. “Zo werd de toekomst van de Joskin Groep veiliggesteld”, klinkt het bij de stichter. Hij ondervond hierbij aanmoediging door proactieve lokale Poolse autoriteiten. Zij waren een hulp bij het verwerven van naburige percelen in Trzcianka. Vandaag de dag is het huidige fabrieksterrein er meer dan 25 ha groot én is er recent nog eens 5 ha aangrenzend bij gekocht.

Tussen 2007 en 2013 werd er bijna 48.000 m2 aan gebouwen bijgezet. Nog eens 12.500 m2 werd gebouwd tussen 2018 en 2022, wat de totale overdekte oppervlakte van Joskin Polska op 7,2 ha brengt.

Galvanisatie als belangrijke investering

In deze bebouwde oppervlakte is ook de galvanisatie-eenheid, die in 2010 in werking trad, inbegrepen. Op een gegeven moment bouwde Joskin Polska 1.000 mengmesttanks per jaar en werkte het samen met 5 galvanisatiefabrieken op zo’n 300 km van Trzcianka, naast de fabrieken in België en Nederland.

Er was enerzijds het probleem van het transport: er waren 3 voltijdse vrachtwagens nodig voor het vervoer naar de galvanisatie. Anderzijds had Joskin ook geen vat op de kwaliteit die de toeleverancier bood. De familie Joskin besloot dan dat ze zelf voldoende volume te verzinken materiaal hadden om een eigen galvanisatiefabriek te verantwoorden. Daarna ontstond de vennootschap Joskin Ocynkownia, wat in het Pools letterlijk betekent: ‘verzinkerij’.

Dit onderdeel van de Joskin Groep werd in november 2010 officieel ingehuldigd en is een van de modernste en meest milieuvriendelijke van Europa, zo niet ter wereld. Het is tevens de grootste investering ooit uit de geschiedenis van de groep van ongeveer 15 miljoen euro.

Joskins grootste concurrent in Polen liet ondertussen zijn machines bij Joskin Ocynkownia galvaniseren. Voor de gezondheidscrisis werd 60% van het volume voor derden verzonken. Dat is nu teruggevallen tot 50%. Momenteel wordt er jaarlijks voor 8.500 ton aan materiaal verzonken. In een ploegensysteem kan dit desgewenst oplopen tot 20.000 ton/jaar.

In 2020, toen het zinkbad dus 10 jaar in gebruik was, moest dit vervangen worden. Om dit mogelijk te maken is zelfs even het dak van de bedrijfshal opengelegd om het oude bad te vervangen door een nieuw. Een andere oplossing bleek niet mogelijk.

Wat is galvaniseren?

Galvaniseren is niet zomaar even snel een metalen onderdeel in een zinkbad doppen. Neen, er komt een uitgebreide voorbereiding en nabehandeling bij kijken. Het start met het ophangen van de onderdelen aan een frame of hijsbalk. Dit doorloopt een lijn van 13 voorbehandelingsbaden die instaan voor het wassen/ontvetten, spoelen, afbijten... van het materiaal. Dan volgen nog 3 droog- en warmtecabines, zodat het te galvaniseren materiaal kan opwarmen en zo de ‘thermische schok’ in het zinkbad mindert. Tevens zorgt dit ervoor dat het zinkbad minder afkoelt en dat de penetratie van het zink op het staal vergemakkelijkt wordt. Victor Joskin benadrukt dat maar weinig galvanisatiefabrieken zo’n voorbereidingslijn hebben.

De onderdelen worden ondergedompeld in een gesmolten zinkoplossing bij 450 °C onder een hoek en met een snelheid die passen bij het type onderdeel. De onderdompeltijd is een paar minuten, afhankelijk van type, grootte, dikte. Wekelijks worden stalen genomen van het zinkbad om de chemische samenstelling te controleren. De voorbehandelingsbaden worden zelfs dagelijks opgevolgd, om de hoogst mogelijke kwaliteit te garanderen.

Om een glanzende afwerking van de zinklaag en een esthetisch uiterlijk te garanderen, wordt de samenstelling van het dompelbad aangevuld met speciale zinklegeringen. Na het verzinken wordt de tijd genomen om de onderdelen te laten afkoelen. Vervolgens worden ze door medewerkers geïnspecteerd en ontdaan van overtollig zink en zinkas waar nodig.

Trzcianka blijft evolueren

Begin 2022 startte Joskin met de verdere uitbreiding in Trzcianka door de bouw van een nieuwe montagehal met een vloeroppervlakte van meer dan 12.000 m2.

Ruimtegebrek op de moederlocatie van Joskin in Soumagne, het moeilijk bekomen van vergunningen en het niet tot amper vinden van personeel in België zorgt ervoor dat de vestiging in Polen verder zal uitbreiden. Victor Joskin kon tijdens het bezoek van eind februari aankondigen dat recent een naburig terrein van 5 ha werd aangekocht. Er zijn plannen om dat ongeveer voor de helft te bebouwen. Deze bedrijfshallen moeten onderdak bieden aan een nieuwe poederlakinstallatie voor kleine onderdelen, een montagelijn voor driezijdige kippers, een lasafdeling voor kleine onderdelen, montagelijn na de verflijn, een laslijn die aansluit op de galvanisatie, een atelier om gegalvaniseerde tonnen te schilderen en een stockageruimte.

Ook in Polen wordt het moeilijk om voldoende en juist gekwalificeerd personeel te vinden. Victor Joskin wijst er echter op dat er nu al 1,3 miljoen buitenlandse arbeidskrachten in het land zijn én dat hij verwacht dat dit niet zal minderen in de toekomst. Hij prijst ook het feit dat de loonkost daar minder hoog ligt dan in ons land en dat de productiviteit er hoger ligt.

Ontwikkeling van de Joskin Groep

Na de eerste buitenlandse stap richting Polen in 1999 volgde voor Joskin in 2002 een tweede buitenlandse stap, ditmaal naar Bourges in Frankrijk. Daar werd in het hart van de belangrijkste Europese markt voor de monocoque kiepwagens (laadbak uit 1 deel) een fabriek opgestart.

In 2007 startte Joskin in eigen land een tweede vestiging, SpawTech genaamd, in Andrimont op zo’n 15 km van de moederlocatie. Hier vindt het laswerk plaats voor drijfmesttanks, laadbakken van stalmeststrooiers, kiepkarren en uitdraaiwagens. Die worden vervolgens in Soumagne verder afgewerkt.

In 2012 nam Joskin de Franse fabrikant Le Boulch over, om zo een tweede merk in portefeuille te hebben en om over extra productiecapaciteit op een andere locatie te beschikken. Momenteel is Joskin in het Groothertogdom Luxemburg een nieuwe fabriek aan het bouwen.

Wat de verdere ontwikkeling van de Joskin Groep betreft, geeft de stichter aan dat de vestiging in Bourges draait en dat dit zo blijft. “Het is een interessante locatie in centraal-Frankrijk die zich richt op de productie van grote kiepwagens. Le Boulch, waarvan de fabriek ten westen van Parijs ligt, blijft ook in de toekomst behouden.”

Momenteel wordt in het Groothertogdom Luxemburg een nieuwe fabriekssite ontwikkeld. De keuze voor die locatie heeft alles te maken met de goede vooruitzichten om er het nodige personeel te vinden.

Tot slot geeft Victor Joskin aan dat er niet direct nieuwe productgamma’s en al zeker geen nicheproducten in de pijplijn zitten voor de toekomst. “Wel wordt er constant gewerkt aan het verbeteren en vereenvoudigen van het productgamma.”

Hij onderstreept dat de vestiging in Soumagne, het moederbedrijf, de ‘motor’ van de Joskin Groep is. Joskin Polska aanziet hij dan als ‘transmissie’ die de activiteiten van de andere vestigingen van de groep aandrijft. “De ontwikkeling van Joskin Polska komt de ontwikkeling en het personeel in Soumagne ten goede, net als een rendabele activiteit op de andere locaties.”

Tim Decoster