Geen schuilhok op iedere wei
Vanuit juridisch oogpunt is het mogelijk om in agrarisch gebied vergunningen te verlenen voor schuilhokken die in functie staan van de beroepslandbouw. Minister voor Leefmilieu en Landbouw Brouns (cd&v) pleit echter voor andere, natuurlijke oplossingen. Het aanplanten van bomen is daar één van.
In de commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement van 20 mei zei de minister het niet begrepen te hebben op het plaatsen van grote schuilhokken voor dieren op elke weide. Hij werkt aan een concept van tijdelijke natuur in landbouwgebied. Dat kan helpen om de drempel voor natuurlijke oplossingen in dat verband weg te nemen. Brouns stelt vast dat er al vaak op weiden waar dieren lang verblijven, natuurlijke schaduwplaatsen voorhanden zijn.
Hij haalde er de Codex Dierenwelzijn bij die aan het einde van de vorige legislatuur werd goedgekeurd. Een van de artikelen daarin zegt dat iedere persoon die een dier dat buiten gehouden wordt, er moet voor zorgen dat die dieren over natuurlijke of kunstmatige beschutting beschikken. De Vlaamse Regering kan de modaliteiten hiervan bepalen en kan in uitzonderingen hierop voorzien.
Verplichte beschutting in 2029
Commissielid Dries Devillé (VB) bond de kat de bel aan met de verplichte beschutting voor weidedieren op de agenda van de bijeenkomst te plaatsen. De dienst Dierenwelzijn kondigde recent aan dat vanaf 1 januari 2029 alle dieren die op een weide worden gehouden, altijd over een beschutting moeten kunnen beschikken.
Hij stelt zich vragen over de praktische haalbaarheid daarvan. Wat rundvee aangaat, worden in een periode zoals nu vaak grotere groepen runderen (jongvee, drachtige vaarzen en koeien ) op verder gelegen weiden geplaatst. Die dieren hebben geen dagelijkse verzorging nodig, maar wel toezicht. Door de schaalvergroting in de sector gaat het daarbij vaak om kuddes van 20 of zelfs 50 dieren. Dat zijn geen kleine aantallen meer waarvoor een klein, eenvoudig schuilhok volstaat. Rundveehouders zullen als gevolg daarvan genoodzaakt zijn om op hun percelen in open landbouwgebied stevige constructies op te richten, voorzien van fundering en verharding. Dat is in strijd met het beleid van de Vlaamse Regering dat we minder moeten verharden. Volgens Devillé bestaat dus het risico dat ook dergelijke bouwwerken op weerstand zullen stuiten, onder andere bij natuurverenigingen of inspectiediensten bij het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en de vergunningen zullen bemoeilijken.
Wat met schapen op dijken?
Mede-commissielid Bart Dochy (cd&v) haalde er op zijn beurt een opmerking van de schapenhouderij bij. De bekommernis om het rundvee is volgens hem belangrijk, maar in de schapenhouderij is er zo mogelijk nog een grotere problematiek, namelijk het onderhouden van natuurgebieden. Er zijn heel wat dijken die worden onderhouden met schapen. Op die dijken is het niet toegelaten om bomen of struiken te planten of een schuilhok te plaatsen, net door het feit dat ze in natuurgebied zijn gelegen. Los daarvan denkt Dochy dat het belangrijk is dat er hier een mogelijkheid is om de uitzonderingen te voorzien.
Minister Jo Brouns die als bevoegde minister zo veel als mogelijk is landbouw met natuur wil verzoenen, benadrukt dat beide sectoren op dit domein samen aan de kar trekken. Als de minister vandaag op het terrein spreekt met vrijwilligers die met natuur bezig zijn en met landbouwers, dan hoort hij ze 2 keer hetzelfde zeggen. Brouns zegt weinig landbouwers te kennen die geen bomen of hagen willen planten. Natuur is natuurlijk vragende partij op het terrein omdat dat de landbouwdiversiteit kan versterken. Maar er is ook een stuk een fundamenteel wantrouwen ten aanzien van elkaar. Dat wantrouwen bij de landbouwers is door de jaren heen gegroeid omdat ze heel vaak vrezen dat ze een boom – het zijn meerdere bomen, een bos – niet meer mogen verwijderen. Of in een haag komt een bepaalde soort die een druk heeft op dat landbouwgebied.
Daarom ziet minister Brouns kansen in het idee van een concept van tijdelijke natuur. Brouns: “Tijdelijk! What’s in a name?Als je kijkt naar bomen in het kader van productie die na 20 of 30 jaar kunnen worden verwijderd, dan zijn landbouwers daar zeker voor te vinden.” Minister Brouns denkt overigens niet dat landbouwers vragende partij zijn om op elke weide grote schuilhokken te bouwen, al is dat niet per definitie uitgesloten. “Als dat verantwoord is op bepaalde plaatsen, moeten er, wat mij betreft, zeker vergunningen voor kunnen worden verleend”, rondde Brouns de discussie af.
