SMP-prijzen liggen lager dan de boterprijzen
Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep met ons opnieuw de financiële situatie in de wereld en de evoluties op de internationale zuivelmarkten in weken 18 tot 21.
De internationale markten blijven zich zorgen maken over de Amerikaanse economie.
Amerikaanse schulden
De hoge rendementen op Amerikaanse staatsobligaties wijzen erop dat het vertrouwen in de terugbetalingscapaciteit van de Verenigde Staten (VS) daalt. “De omvangrijke belastinghervorming, het handelsbeleid en de uitgavedrift, met recent onder meer een afweerraketschild van zo’n 175 miljard dollar, maken beleggers zenuwachtig”, vertelt Raf Beyers. “In het weekend van 17-18 mei verlaagde kredietbeoordelaar Moody’s de ‘triple A’-kredietwaardigheid van de VS. Omdat de andere 2 grote kredietbeoordelaars Fitch en Standard & Poor’s dat ook al deden in voorgaande jaren, bleven de markten nog redelijk op de vlakte. Mogelijk was de stap van Moody’s niet toevallig, omdat in het Amerikaanse Congres toen net over de grote belastingverlaging van Trump werd gedebatteerd.” De Amerikaanse overheid heeft zo’n 30.000 miljard dollar aan schuldpapier uitstaan, wat dus heel duur kan worden als de rente verder zou gaan stijgen. “Die schuld is maar liefst 6 keer hoger dan in 2007 en die kostte de VS toen bijvoorbeeld 880 miljard dollar rente of zo’n 18% van alle belastinginkomsten. De 11 landen die nog wel hun ‘triple A’-rating behouden – waaronder Nederland, Duitsland, Denemarken en Canada – blinken allen uit in een sterke gediversifieerde economie en een betrouwbare begrotingsdiscipline.”
De dollar blijft zwak en de EUR/USD-koers, die sinds eind februari stevig opveerde, zit nu op circa 1,134. De olieprijs zakte begin mei nog even door naar maar 60 dollar. “We moeten al terug naar 2021 tijdens de coronacrisis om zo’n lage olieprijs te zien”, brengt Raf Beyers in herinnering. Intussen is de olieprijs Brent wel terug richting 65 dollar gegaan.
Op de Global Dairy Trade (GDT) steeg de zuivelindex bij de eerste veiling van deze maand op 6 mei nog 4,6%. Op de voorbije GDT-veiling van 20 mei daalde de index lichtjes met 0,9%. Opvallend daarbij is dat men het laagste volume verhandelde sinds 2013.
Amerikaanse stapel sterk verhoogd
De EU28-melkaanvoer stijgt over maart met 0,17%, in tegenstelling tot de 2 voorgaande maanden met lichtrode cijfers. De melkaanvoer in de EU28 over Q1 2025 komt zo 0,36% lager dan vorig jaar in het eerste kwartaal. Dat de EU28-melkaanvoer nog bijna neutraal is in het eerste kwartaal is te danken aan het Verenigd Koninkrijk, waar men in Q1 2,23% meer melk produceert.
Opvallende dalers in Europa over Q1 zijn België (-4,08%), Frankrijk (-2,03%), Duitsland (-2,65%) en Nederland (-1,82%). Opvallende stijgers in Europa zijn Hongarije (+6,2%), Ierland (+5,13%), Polen (+2,12%) en Roemenië (+11,72%). Beyers: “Ondanks dat er minder koeien in Europa zijn door dierziektes, en ondanks hoge rundvleesprijzen, wordt er toch moeite gedaan om zo maximaal mogelijk melk uit de veestapel te krijgen. In Frankrijk zien we de voorbije weken de melkaanvoer ook plots toenemen richting +2%. Dit kan te maken hebben met de zwakke graanprijzen en toch wel aantrekkelijke melkprijzen.”
De melkproductie in de VS steeg in maart met 0,9% ten opzichte van vorig jaar. De United States Department of Agriculture (USDA) stelde de omvang van de kudde in februari naar beneden bij. “De melkproductie steeg er in april echter met 1,5% ten opzichte van vorig jaar, wat richting de verwachting is. De USDA heeft dan ook de melkproductie met een correctie verhoogd door de kudde in maart met 16.000 koeien te verhogen. Dit hadden ze dus eerder onderschat. Amerikaanse melkveehouders hebben in de afgelopen 10 maanden nu 102.000 stuks (+1,1%) aan de veestapel toegevoegd. Omdat de Amerikaanse melkveehouders stevig blijven voederen, is de productie in milk solids zelfs 3% hoger over april. In de melkproductievergelijking – een vergelijking tegenover dezelfde maand in 2024 – is er kans op groene cijfers omwille van stevige productiedaling door vogelgriep in 2024. Een sterkere melkproductiestijging per koe ligt in het verschiet. In combinatie met een melkveestapel die meer dan 1% is gestegen ten opzichte van vorig jaar, zou men voor juni een totale groei van bijna 2% kunnen verwachten.”
In Nieuw-Zeeland gaan de koeien stilaan droog staan en melken ze over Q1 +1,5%. De productie neemt wel sterk af nu. Opvallend in Noordwest-Europa is de spot boerderijmelk, die nu maar 45 cent noteert. De melkveehouders beuren gelukkig ruim 10 cent meer.
Groot verschil tussen AMF en boter op de GDT
De Europese boterprijs is sinds de laatste notering van april van 7.457 euro/ton, nu bij derde notering van mei gedaald naar 7.300 euro/ton. “Het sentiment van de Europese boterprijs zit nu dicht bij elkaar, met 7.300 euro in Duitsland, 7.370 euro in Frankrijk en 7.230 euro in Nederland. Het goede lenteweer doet de boterprijzen richting zomer wel weer omhoog veren richting 7.400 euro.”
Op de voorbije GDT van 20 mei ging boter met 1,5% naar beneden, tegenover de vorige veiling van 6 mei toen boter er met 3,8% steeg. Zeer opvallend op de GDT is het grote prijsverschil tussen vochtvrij melkvet (AMF, anhydrous milk fat) en boter, dat nog nooit zo groot was. AMF is op de GDT maar 6.458 euro waard, terwijl boter nog 6.944 euro aantikt.
In de VS blijft boter licht dalen naar nog maar een prijs van 4.659 euro/ton. Beyers: “Het is daarom ook dat de boterexport van de VS maar liefst 169,5% hoger ligt dan vorig jaar. Daarvoor zorgt de goedkope boter enerzijds, maar ook de zenuwachtige importeurs die nog snel voorraden willen aanleggen vooraleer de 90 dagen verstrijken die Trump heeft gegeven als pauze voor de hoogste import-heffingen. Er komt zo ook Amerikaanse boter richting Europa, maar die hoeveelheden zijn eerder nihil te noemen.”
SMP-prijzen hebben het moeilijk
Europees mageremelkpoeder (SMP, skimmed milk powder) kende voorlopig zijn dieptepunt op 7 mei aan 2.377 euro/ton. De prijs is sindsdien heel lichtjes hersteld naar 2.397 euro op 21 mei.
De SMP-prijzen zijn dus een stuk lager dan de boterprijzen. Internationaal zien we ook die prijzen dicht bij elkaar zitten, wat erop wijst dat de concurrentie zeker speelt. De prijs in de VS is nu 2.336 euro en op de GDT daalde de prijs licht met 0,7% naar 2.499 euro. Dat de SMP-prijzen het moeilijk blijven hebben, is ook te zien in de Chinese zuivelimport, die over maart nog met 23% steeg. Over Q1 importeerden de Chinezen 52,5% meer boter+AMF, +2,7% vollemelkpoeder (WMP, whole milk powder), +12,3% kaas, 35,7% meer weipoeder, maar wel 4,7% minder SMP.
“De geschatte Europese SMP-voorraad op basis van productie, export, import en consumptie ligt nu 35,3% hoger dan vorig jaar. De productie van SMP stijgt ook nog altijd, dankzij de goede vetwaardering, en de export daalt nog altijd wat”, analyseert Raf Beyers.
De Europese kaasprijzen hebben hun voorlopige hoogtepunt dit jaar gezien rond half maart. Ze blijven met een beetje daling wel wat sputteren rond hetzelfde niveau. Cheddar gaat nu naar 4.591 euro/ton, gouda doet 4.294 euro en mozzarella zit op 4.207 euro.
