Boerenprotest met ‘boerenkerkhof’ tegen Mercosur-deal bij Azencross in Loenhout

Als je Loenhout binnenrijdt om naar de Azencross te gaan kijken, kan je er niet naast kijken. Op de 3 invalswegen vanuit Brecht, Hoogstraten en Wuustwezel richting Loenhout is er telkens een groot boerenkerkhof te vinden. De actie heeft niets te maken met de veldrit zelf, maar alles met het nakende Mercosur-akkoord.

Mercosur-ondertekening uitgesteld

Op donderdag 18 december voerden circa 10.000 Europese boeren nog actie in Brussel om hun ongenoegen te uiten tegen het handelsakkoord met de Zuid-Amerikaanse landen. Onder druk van vooral Frankrijk, Italië en Wallonië stelde de Europese Commissie de Mercosur-ondertekening daarop uit tot 12 januari om de voorwaarden van het Mercosur-akkoord aan te scherpen.

Het Mercosur-akkoord is een handelsakkoord tussen Europa en enkele Zuid-Amerikaanse landen. Europa wil vooral industrieproducten zoals (Duitse) auto’s, chemische producten en andere industriële goederen exporteren naar de Mercosur-landen. In ruil daarvoor willen die landen landbouwproducten – vooral rundsvlees, kip en suiker – naar Europa uitvoeren. Daar wringt voor de Europese landbouwers het schoentje.

Hoger antibioticagebruik en lager dierenwelzijn

Met deze actie willen de Kempense landbouwers de aandacht opnieuw aanwakkeren, symbolisch maar zeer zichtbaar. “De productienormen in Zuid-Amerika liggen veel lager dan bij ons”, vertelt Sabina Vandeweyer, melkveehoudster uit Wuustwezel en lid van Ferm, die voor de vrouwenorganisatie in de SALV (Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij) zetelt. “Daar gebruiken ze nog bestrijdingsmiddelen die hier al jaren verboden zijn. Ook wat betreft medicatie voor zieke dieren gelden er minder strenge regels. Wij doen hier al jaren enorme inspanningen om het antibioticagebruik te beperken, zodat ook voor mensen voldoende werkbare medicatie overblijft. Als je dan producten invoert die niet aan die normen voldoen, is alle moeite voor niets.”

Ook op het vlak van dierenwelzijn, controle en traceerbaarheid lopen de systemen uiteen. “Die Zuid-Amerikaanse producten zijn minder gecontroleerd, van mindere kwaliteit en daardoor ook een stuk goedkoper”, stelt Vandeweyer. “Met onze hogere lonen en strengere regels kunnen wij daar als Vlaamse of Europese boeren nooit mee concurreren.”

Geen ver-van-mijn-bed show

Voor veel mensen lijkt het Mercosur-akkoord een ‘ver-van-mijn-bed show’, maar volgens de landbouwers zal de impact groot zijn. “Dit raakt niet alleen de boeren”, benadrukt Vandeweyer. “Ook de consument zal de gevolgen voelen. Je betaalt niet minder, maar krijgt wel minder kwaliteit op je bord. Daarnaast verdwijnt de transparantie over waar en hoe voedsel geproduceerd wordt. Het Mercosur-akkoord zal dus op korte of lange termijn een zeer negatieve impact hebben op onze Vlaamse en Europese landbouw en op de consumenten.“

Goed nieuws voor multinationals

Volgens de actievoerders is het akkoord vooral goed nieuws voor grote multinationals. “De Mercosur-deal is vooral goed nieuws voor de grote multinationals. “Die krijgen met deze deal nog meer macht over de West-Europese landbouwers en de voedingsstromen”, aldus Sabina Vandeweyer. “Als de deal er toch komt, zal de consument zal straks zeker niet minder gaan betalen, maar producten van mindere kwaliteit krijgen voor een nog hogere prijs. En van tracering zal gewoon geen sprake meer zijn. Elke stem voor Mercosur is dus een stem tegen lokale landbouw, duurzaamheid, dierenwelzijn en volksgezondheid.”

Symbolisch boerenkerkhof

Het symbolische boerenkerkhof staat volgens Vandeweyer voor de bedrijven die zullen sneuvelen als het akkoord wordt goedgekeurd. “Met deze kruisen tonen we wat er op het spel staat. De tijd dringt. Op 12 januari zit Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen opnieuw samen met de Braziliaanse president Lula da Silva. Er is nog hoop dat de landbouwvoorwaarden worden aangescherpt, maar eigenlijk zien wij als boeren liever helemaal geen Mercosur-akkoord.”

Met de actie hopen de boeren uit de Noorderkempen de druk te verhogen tegen 12 januari. Ook hopen ze dat andere gemeenten in de Kempen en met uitbreiding heel Vlaanderen hun voorbeeld zullen volgen. Afgelopen weekend voerden Aalsterse landbouwers al actie en op 30 december plannen West-Vlaamse boeren een actie in Brugge.

Meer verzet in Wallonië

Opvallend is dat Vlaanderen zich in het dossier eerder onthield. “Vlaanderen heeft niet voor en niet tegen gestemd”, legt Vandeweyer uit. “Daarom proberen we het tactisch te spelen en ook via andere regio’s druk te zetten. In Wallonië, Frankrijk en Italië leeft het verzet sterker, en daar hopen wij op mee te surfen.”

De actie rond de Azencross is bewust gekozen. “Er zal veel volk komen kijken naar de Azencross”, stekt mede-organisator Jelle Pauwels, loonwerker uit Vlimmeren en lid van FDF (Farmers Defence Force). “Als we al die mensen even kunnen wakker schudden, dan is ons doel bereikt. We hinderen niemand en blokkeren niets. We willen enkel tonen dat dit iedereen aanbelangt.”

Jan Van Bavel