Debat over bioboerderij Colruyt

De huidige eigenaars van bioboerderij Het Zilverleen, Marleen Masson en Jean-Pierre Mouton, waren op zoek naar een overnemer, en verkochten de gronden aan Colruyt, maar de supermarktketen wil dat de bioboer de activiteiten op zelfstandige basis, “met transparante samenwerkingsafspraken”, verderzet. Colruyts voorkeur “gaat naar een ervaren koppel en/of vakman/-vrouw.” Geïnteresseerden kunnen mailen naar info.zilverleen@colruytgroup.com.

Ongeveer 70  % van de teelt van Het Zilverleen wordt vandaag al verkocht bij Colruyt en Bio-Planet. “Het is de bedoeling dat de nieuwe boer exclusief voor Colruyt zal leveren, maar dat zal natuurlijk ook afhangen van de overeenkomst die we met de boer sluiten”, zegt Colruyt-woordvoerder Hanne Poppe. Behalve de gronden werd ook de bijhorende hoeve verkocht, waarin de boer zal kunnen wonen - de huidige eigenaars verhuizen. “Het idee is dat de nieuwe boer grond en huis huurt van ons, maar dat zal allemaal in de overeenkomst bekeken moeten worden”, zegt Poppe.

BioForum positief

Colruyt heeft zichzelf geen deadline gesteld voor wanneer de nieuwe boer moet opstarten. “Hoe sneller, hoe beter, maar dit is voor ons ook een eerste keer: we zullen onder meer de respons moeten afwachten”, aldus de Colruyt-woordvoerder. “Marleen en Jean-Pierre zullen komend seizoen alleszins niet meer opstarten, maar het is mogelijk dat zij begeleiding in een of andere vorm zullen voorzien.”

Zowel volgens Bioforum als Boerenbond is het in België de eerste keer dat een retailer zelf grond koopt om in de bevoorrading te voorzien. Beide organisaties reageren overwegend positief op het nieuws. Bioforum juicht het initiatief op zich toe, en wacht nu af welke overeenkomst Colruyt zal sluiten met de boer. Boerenbond vindt het “goed dat er gezocht wordt naar samenwerking.”

Vrijheid van de boer

Bij Boerenbond stellen ze zich wel vragen over samenwerkingsmodellen waarbij distributie en boer sterk gekoppeld worden. “Dit zal niet het leidende model worden”, meent waarnemend woordvoerder Stijn De Roo. “Zou het niet beter een co-investering zijn? Wat met de vrijheid van de boer in zo'n model?”

Het Algemeen Boerensyndicaat ABS uit ook meteen zijn twijfels. “Voor zijn afzet zal hij met handen en voeten gebonden zijn aan de Colruyt. Dus als de kampioen van de laagste prijzen te weinig betaalt, kan hij niet op zoek gaan naar een andere afnemer, want de grond is van Colruyt. De boer dreigt een zelfstandige knecht van Colruyt te worden”, betoogt beleidsmedewerker Mark Wulfrancke.

Contract afwachten

Ook BioForum wijst op het belang van een goede overeenkomst. “Het zal een win-winsamenwerking moeten zijn”, meent Bioforum-directeur Lieve Vercauteren. “Als de boer exclusief aan Colruyt levert, is dat mogelijk een probleem, maar niet noodzakelijk. Alles zal afhangen van de marge die de boer heeft om te onderhandelen. Het spreekt voor zich dat de boer er ook aan zal moeten kunnen verdienen, wat ook in het belang is van Colruyt.”

ABS ziet dat minder rooskleurig in: “De ervaringen uit het verleden met dergelijke aankopen door industriëlen zijn niet altijd hoopgevend. De commerciële belangen van Colruyt zullen altijd sterker doorwegen dan die van de boer. Hun boer zal zich niet lang boer voelen. Hij zal zijn teelten niet vrij kunnen kiezen. De toekomst zal duidelijkheid brengen, maar wij hebben onze twijfels.”

Schaarse grond

Bioforum wijst erop dat starters vaak niet veel kapitaal hebben, en het dus moeilijk hebben de noodzakelijke gronden aan te kopen. “Het is daarom een goede zaak dat een speler met kapitaal deze aankoop doet, en er zo voor zorgt dat bio ook bio blijft”, zegt Vercauteren. “Elke boer heeft natuurlijk nood aan grond, en die is zeer duur. En hier gaat het om 25 hectare aanpalende stukken grond - het is zeer belangrijk dat dat bio blijft.”

Boerenbond benadrukt dat het ook in Colruyts eigen belang was om deze biogrond niet te laten verloren gaan. “Een deel van de consumenten vraagt nu eenmaal naar meer duurzaamheid”, aldus De Roo.

DC