Landbouwers beter voorbereid op droogte
Uit de algemene pers vernamen we dat ‘boeren nu al waterlopen leegzuigen door droogte’. Er wordt nu al gevreesd voor een drama, net zoals vorig jaar. Maar zal het echt zo’n vaart lopen? Landbouwleven vroeg het aan sectoradviseur bij het departement Landbouw en Visserij Bart Debussche, die eveneens coördinator van het droogteoverleg is.
Hoe zit het met de watervoorraden in West-Vlaanderen? Hoe staat het met het waterpeil van het water?
Het is zo dat het waterpeil in de beken en in de rivieren, het oppervlaktewater dus, op peil wordt gehouden. De waterbeheerders houden het net iets hoger dan normaal om de droogte voor te zijn. Het is echter wel een feit dat in open putten het waterpeil toch wel vrij laag staat omdat het droog is geweest. De watervraag vanuit de tuinbouw is op dit moment nog niet gigantisch groot, omdat we nog in de beginfase zitten. Pas in de verdere ontwikkeling van het gewas is er meer water nodig. Voor een aantal specifieke teelten is er nu wel al water nodig.
Wat kan een landbouwer nu nog doen om eventuele droogte te voorkomen?
Als je als landbouwer zelf nog geen extra maatregelen genomen hebt op het bedrijf, dan ga je misschien in dezelfde situatie zitten als vorig jaar. We merken wel dat heel wat bedrijven oplossingen zochten en zelf watervoorraden aanlegden.
Dus de meeste landbouwers zijn voorbereid. Wat hebben ze dan gedaan?
Landbouwers kozen bijvoorbeeld om open putten aan te leggen. Ze probeerden er voor te zorgen dat ze waterbronnen hebben dicht bij hun teelten via open putten of ander water. Of ze voorzien in het teeltplan dat net de teelten die gevoelig zijn aan droogte dicht bij waterbronnen liggen. Op die manier wordt eventueel transport van water vermeden. De voorbije twee jaar was er de vaststelling dat water transporteren geen regel mag zijn, maar een uitzondering. Het wordt anders te duur om de gewassen te beregenen. De landbouwer kan nu ook de ‘Beregeningstool’ gebruiken, die te vinden is op de PCG-website. Die kan de landbouwer helpen de kost van beregening te bepalen. Je voelt het, de sector is er mee bezig, zeker na vorig jaar. Er zijn ook initiatieven komende om water van andere bronnen te gebruiken. Net zoals Ardo gezuiverd afvalwater voorziet aan landbouwers in de coöperatie Inero, zo zijn er ook andere bedrijven, zoals voedingsbedrijven, die water kunnen voorzien in het kader van circulaire economie. Dat is ook een aandachtspunt dat sterk naar boven kwam de voorbije periode. Die initiatieven zijn nog verre van operationeel. Sommige zijn nog in de ontwikkelingsfase.
Heerst er al schrik voor een nakend watertekort?
Ja, en die vrees is al een aandachtspunt sinds vorig jaar. We hebben deze winter, maar ook dit voorjaar, weinig regenval gehad, dus de watervoorraden zijn zeker niet voldoende aangevuld. We weten dat, als we nu een langere droogteperiode krijgen, dat er dan sneller een extra watervraag zal zijn. Als juni ook warm en droog zal zijn zoals vorig jaar, dan gaan we richting grote droogteverschijnselen. Bij af en toe een bui, stelt dat probleem zich veel minder. Alles zal afhangen van de komende weersomstandigheden.
Wat heeft het beleid geleerd uit de vorige seizoenen? Met wat ben je bezig in het wateractieplan?
Vanuit het droogteoverleg wordt er regelmatig samengekomen. We zijn momenteel vooral bezig met kennisopbouw. Er zijn ook verschillende projecten in volle uitvoering, zoals demonstratieprojecten, maar ook onderzoeksprojecten om het beschikbare water zo efficiënt en correct mogelijk toe te passen. Dat moet ook de boodschap zijn: dat het beschikbare water zo goed mogelijk wordt gebruikt.
Worden er aan het oppompen van beekwater maatregelen gekoppeld?
Ja, aan het oppompen zijn voorwaarden verbonden. Bij de bevaarbare waterlopen moet je een melding doen dat je er water uit gaat capteren of is er een vergunning nodig. Momenteel kunnen aangelanden nog water capteren uit onbevaarbare waterlopen. De wetgeving hierrond wordt herzien waarbij captatie uit onbevaarbare waterlopen in de toekomst ook onderheving zal worden aan bepaalde voorwaarden. Bij polders en wateringen is er een toelating nodig van het openbaar bestuur.
