XPower, voor niet-chemische onkruidbestrijding, is klaar voor de praktijk
De XPower is een efficiënt alternatief voor chemische totaalonkruidbestrijders zoals glyfosaat. Het toestel wordt gecommercialiseerd via het CNHi dealernetwerk.
Elektrische schok
“Het werkingsprincipe van de elektrische onkruidbestrijding is eigenlijk eenvoudig”, stelt Pieter-Jan Auman, Precision Farming Specialist bij CNH Industrial. “Mechanische energie wordt omgezet in elektrische energie. De aandrijving gebeurt via de aftakas. De laagspanning (220V) wordt in de generator (100 kVA), die achteraan de trekker wordt meegedragen, opgewekt. Vervolgens wordt deze 220V laagspanning omgevormd naar hoogspanning in de transformatoren. Hier wordt maximaal 7000V, 3000W en 2A opgewekt. Deze transformatoren vormen het hart van deze installatie.
De applicators zelf hangen vooraan in de fronthef. De drie rijen ‘sleepvoeten’ hangen over de volledige breedte (1 m of 3 m) van het toestel. De eerste twee rijen zijn positief geladen en hangen geschrankt ten opzichte van elkaar om er voor te zorgen dat niet alle energie naar één onkruid gaat. Ze worden gevolgd door één rij met negatief geladen sleepvoeten. De elektrische stroom gaat via de applicator doorheen de plant tot in de wortel tot in de bodem. De plant is dus een geleider voor stroom. De negatieve pool (derde rij met sleepvoeten) sluit de elektrische kring en neemt de reststroom terug op vanuit de bodem.
De ongewenste plant moet dus geraakt worden om een bestrijdingseffect te hebben. “Door deze elektrische schok imploderen de chlorofylcellen eigenlijk”, legt Auman uit. “De sapstroom doorheen de vaatbundels, die instaan voor de water- en voedselvoorziening, wordt onmiddellijk onderbroken. De plant is dus ten dode opgeschreven en zal uitdrogen.
Planten met een hoog watergehalte en relatief weinig stelen en wortels ten opzichte van hun bladmassa zijn gemakkelijk aan te pakken met weinig energie. Naargelang het type plant kan het effect dus al na enkele minuten duidelijk zijn. Voor zeer dichte en houtachtige gewassen is meer energie nodig. Planten met uitgebreide wortelstelsels of wortelstokken worden ernstig verzwakt en hebben soms meer dan één behandeling nodig. Het verdrogingseffect kan dus enige tijd uitblijven, maar sowieso sterven álle planten die geraakt werden. Wanneer je een stukje van het perceel miste tijdens de toepassing, is dat dus ook snel zichtbaar.”
Volgens Auman is ook hoog onkruid geen probleem. “Het gewas wordt vooraan platgeduwd door de omkasting van de applicator. Het moet vooral geraakt worden door de eerste rijen sleepvoeten en de laatste rij sleepvoeten moet de bodem kunnen raken.”
Pluspunten voor bio én gangbaar
Afgezien van chemische verdelging met systemische onkruidbestrijdingsmiddelen is de Xpower de enige methode die de planten tot in de wortels aanpakt. Mechanische onkruidbestrijding, hete lucht of heet water raken meestal enkel de bovengrondse delen wat toch een risico betekent op hergroei vanuit de resterende wortels. Dit betekent dus een hoge efficiëntie.
De Xpower heeft geen negatieve impact op het milieu. Er blijven onder meer geen chemische residuen achter. Dit betekent dus ook dat er geen wachttijd is na behandeling. Je kunt de techniek op elke moment van het seizoen inzetten en dus ook onmiddellijk na de toepassing ervan zaaien of oogsten. Bovendien wordt de bodemstructuur niet geraakt en wordt het bodemleven – bijvoorbeeld regenwormen - niet geroerd. “Zolang het bodemleven niet aangeraakt wordt door de applicator is er niks aan de hand. Enkel wanneer een worm, muis… de applicator raakt zal het sterven. Bijen, lieveheersbeestjes… zullen wegvliegen bij het naderen van de trekker en zullen zodoende niet geraakt worden. Enkele minuten nadien zien we ze al terug op het gewas zitten. In tegenstelling tot het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen hoef je ook niet te wachten op gunstige weersomstandigheden. Het systeem werkt zowel bij koud als warm weer, dag en nacht.”
Xpower is dus zeker geschikt voor de bioteelt. Maar vermits er in de gangbare teelt voortdurend gewasbeschermingsmiddelen verboden of beperkt worden, biedt het ook hier heel wat mogelijkheden.
Vandaag is de machine enkel bruikbaar voor een volleveldstoepassing, nog niet voor onkruidbestrijding in rijenteelt. “Toch kan de gebruiker de sleepvoeten individueel instellen naargelang dit gewenst of nodig is. Meestal is de volle capaciteit, en dus het volle vermogen van de motor, niet nodig”, stelt Auman. “Tijdens onze velddemonstratie van eind vorig jaar werkten we aan halve capaciteit. De groenbedekker op het betreffende veld werd goed ‘geruimd’, de volgende dag was het gewas volledig dor.”
Voor de productie van 100 kVA door de generator bij een volleveldstoepassing bij een werkbreedte van 3 m adviseert Auman een trekker van 150 pk. “Reken op ongeveer 50 pk per meter werkbreedte. Voor de smalle variant van de Xpower is dus een kleine trekker van 50 pk voldoende. Dit biedt dus mogelijkheden voor gemeentelijke groendiensten voor het onkruidvrij maken van voet- en fietspaden.
De onkruidbestrijding met deze machine gebeurt gebruikelijk aan een snelheid van 4 tot 6 km/u. In de aardappelteelt waar men de XPower zal inzetten voor loofdoding wordt evenwel 10 km/u geadviseerd. Hier zijn twee mogelijkheden, ofwel moet men twee behandelingen uitvoeren tegen hogere snelheid (tot 10 km/h) met een lagere output ofwel kan men de twee behandeling vervangen door het toedienen van een (toegelaten) chemisch bestrijdingsmiddel.
Veiligheid is cruciaal
Het systeem werkt met hoogspanning (7000 V). Daarom wordt veel aandacht besteed aan de veiligheid. Zo valt het toestel automatisch stil onder 1 km/u en dus zeker bij stilstand. Wanneer tijdens de sleepvoeten bijvoorbeeld een stuk ijzer raken dan zal een niet-gebruikelijke geleiding ontstaan. Ook in zo’n situatie zal de machine uitvallen.
Bij het prototype van de XPower hingen de generator en de omvormer allebei achter de trekker. Bij de vermarktbare Xpower werden de omvormers verplaatst. Zasso, producent van het toestel, monteerde de omvormer nu vooraan de trekker, bovenop de applicator met sleepvoeten. De omvormers zit in een beveiligde omkasting. Rondom de applicator hangen nu bovendien uitschuifbare veiligheidskappen. Zo word de veiligheid optimaal gewaarborgd.
Klaar voor de praktijk
Volgens Auman worden er voor dit jaar 30 units voorzien voor de Europese markt. De producent wil de werking van deze eerste serie van heel nabij opvolgen.
“Vorig weekend leverden wij de eerste XPower aan een Luxemburgse klant”, vult Tomas Lekens, marketing manager Benelux bij New Holland, aan. “Deze klant kocht deze machine vooral voor loofdoding in de aardappelteelt.”
De ontwikkeling van de XPower gaat gestaag verder. “In 2020 zal een rijenapplicator klaar zijn voor rijenteelten zoals mais, bieten en aardappelen”, vervolgt Pieter-Jan Auman. “Daarnaast komt er ook een applicator op de markt die geschikt is voor gebruik in fruitteelt/boomteelt en in wijngaarden die in de gewasrij zelf zal uitklappen in de rij. Vooral de Franse wijnboeren kijken hier naar uit, ze willen immers snel een valabel alternatief voor glyfosaat.”
