Sander De Cock (20) uit Lokeren, zit in zijn laatste jaar Agro- en biotechnologie aan de Odiseehogeschool in Sint-Niklaas. Hij koos ervoor om af te studeren in de richting landbouw, want in de toekomst wil hij het ouderlijk melkveebedrijf met 360 koeien en 300 stuks jongvee overnemen. Al van kleins af wist hij hoe zijn toekomst eruit zou zien.

De landbouwsector evolueert continu en de bedrijven evolueren mee. Het aanbod aan landbouwonderwijs mag zeker niet achterblijven. “Al enkele jaren is de Thomas More Hogeschool in een stroomversnelling gekomen wat betreft innovatie”, geeft opleidingsmanager Rina Hulsbosch mee. Sinds kort is de campus in Geel niet alleen een complexe oefenkoe en een hydraulicalaboratorium rijker, de nieuwe hoogtechnologische serre van zo’n 1.500 m² is de grootste primeur. Bovendien studeren dit jaar de eerste studenten van het nieuwe graduaat Productiebeheer Land- en tuinbouw af.

Karel Gistelinck is praktijkleerkracht landbouwmechanisatie aan het KTA MoBi in Gent. Het is een leerkracht die zich niet snel uit zijn lood laat slaan en stevig de epidemie en zijn gevolgen wist op te vangen in het belang van de leerlingen.

Op de campus Wetenschap & Groen van het PTI te Kortrijk ligt de algemene focus in de afdeling ‘dier’ enerzijds op gezelschapsdieren en het hobbyisme en anderzijds op duurzame kweken. Het letterlijke schoolvoorbeeld vinden we er in de aquacultuur met de combinatieteelt van omegabaars, roodklauwkreeft en tomaat. Minder bekend, maar even duurzaam, is de onderzoek-incubator voor de kweek van slachtkippen (ROS 308).

Er leeft en beweegt één en ander in het VTI van Poperinge. De scholengemeenschap in deze stad is, volgens de nieuwe structuur, in volle ontwikkeling, waarbij alle leerlingen starten in een brede eerste graad, De Keiwijzer. Volgend jaar starten reeds de leerlingen van het tweede jaar, in de tweede graad binnen de nieuwe structuur van het LMC (Lodewijk Maekeblijde College). Binnen deze structuur staat PDM (plant, dier en milieu) stevig zijn mannetje met agrarische technieken, zowel in de technische (D/A-finaliteit) als beroepsafdelingen (A-finaliteit).

De jaren 2020 en 2021 staan in ons collectief geheugen gegrift. Corona beheerst ons doen en laten. Ook de school moet noodgedwongen leven op het ritme van het virus. Ondertussen maken we ons klaar voor de modernisering in de tweede graad.

Twee jaar geleden werd het graduaat Productiebeheer land- en tuinbouw opgericht. Na 2 jaar krijgen we een mooi zicht op de sterktes van de opleiding. Wat een graduaatsopleiding het meest typeert, is het groot belang van werkplekleren en de kruisbestuiving ervan in de lessen. De startende student krijgt in het begin een uitgebreide ontdekkingsfase. Daarbij staan bezoeken aan de land- en tuinbouwsector centraal.

Samen met een reeks partners is de opleiding Agro- en Biotechnologie van Odisee op zoek naar manieren om het management te optimaliseren op bedrijven met oude Vlaamse rundveerassen. Ze ontwikkelen tools om het bedrijf economisch te optimaliseren en om het genetisch potentieel van de dieren optimaal te benutten. Parallel loopt een marktstudie over het potentieel van producten van deze rassen. Het project loopt nog tot 2022.

'Dochterlief/zoonlief wil boer worden', liet menig ouder vallen tijdens de coronaproof ingerichte infoavonden voor potentiële eerstejaars leerlingen op het Scheppersinstituut te Wetteren. ‘Boer worden’, in de ruime zin van het woord, is de dag van vandaag niet evident. Met onze tuinbouwopleiding willen we onze leerlingen goed voorbereiden op een job of verdere studie binnen de agrarische sector.

Het is je vast niet ontgaan: onderwijs is de laatste tijd niet weg te slaan uit de kranten en uit het nieuws. Het onderwijs staat al een aantal jaar voor grote uitdagingen. Zo werd de eerste graad reeds hervormd tot een brede eerste graad. Nu staat de hervorming van de tweede graad voor de deur. Dat zorgt in het LTI Oedelem toch ook voor een aantal vrij grote veranderingen. Zo wordt de richting Biotechnische wetenschappen voor een stuk anders ingevuld en zal vanaf volgend schooljaar een gloednieuwe richting aangeboden worden op onze school, nl. Biotechnieken.

De leerlingen van Sint Jozef in Geel komen soms van ver voor het landbouwonderwijs. In de ruime regio vind je immers geen andere landbouwschool met een sterke focus op melkveehouderij. Inge Geunis, praktijkleerkracht in Geel, is trots op het aanbod van de lessen. “Hier leren leerlingen in het middelbaar bijvoorbeeld al klauwen bekappen en insemineren, een troef voor onze school.”

Het monumentale bakstenen hoofdgebouw van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van de KU Leuven ligt prachtig in het groen van het kasteelpark Arenberg in Heverlee. Zoals op de meeste onderwijscampussen is het er nu door de coronamaatregelen erg rustig. We ontmoeten er – coronaproof – professor Jos Van Orshoven, decaan van de faculteit.

Vlaams minister Ben Weyts is niet uit de media weg te slaan. Toch vond hij ook tijd om Landbouwleven te woord te staan. “Landbouwkennis speelt een belangrijke rol in ons onderwijs.”

In een debat over de korte keten benadrukte Vlaams minister Hilde Crevits (CD&V), ook bevoegd voor Economie, het belang van ondernemerschap. “In de nieuwe eindtermen neemt het ondernemerschap terecht een vooraanstaande plaats in”, weet ook volksvertegenwoordiger Loes Vandromme (CD&V).

De Green Deal is het plan van de Europese commissie om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Ook voor de landbouw wordt hierin een prominente rol weggelegd. In de commissie Landbouw vroeg Alexander Claeys, voorzitter van BioForum, eerder aandacht voor bio en de generatie leerlingen die nu op de schoolbanken zit. Met een hoger aanbod van biolandbouw in de lespakketten van het landbouwonderwijs wordt het halen van die doelstelling (25% bioproductie) haalbaar.

In ons scholendossier is het ook van belang om te kijken naar enkele cijfers van het secundair onderwijs. Na een lichte daling in 2016-2017-2018 is dat aantal weer gestegen naar 5.800 in 2019 en naar 5.915 leerlingen in het schooljaar 2019-2020. Het aantal jongens daalt, het aantal meisjes stijgt licht.

Vader Rik weet nog heel goed hoe zijn dochter Katrien als klein meisje stilletjes in een hoekje van de stal zat te kijken als een koe aan het kalven was. “Ik was zot van dieren en wist van kindsbeen af dat ik boerin wilde worden.” Katrien Van Dael (20) studeert agro- en biotechnologie aan de hogeschool Thomas More in Geel. “De coronacrisis heeft iedereen extra duidelijk gemaakt hoe belangrijk de landbouw is. Voor zij die dat vergeten waren.”

Goed 5 jaar geleden – op 21 april 2015 – werd de varkenscampus plechtig geopend op de site van het Instituut voor Landbouw-, Visserij en Voedingsonderzoek (ILVO) in Melle. De combinatie van onderzoek en onderwijs stond van bij aanvang voorop. Deze doelstelling werd volgens de betrokken ‘gebruikers’ van de stal mooi gerealiseerd. Landbouwleven polste naar de ervaringen en realisaties.