Wintersterfte was in 2018/2019 ‘normaal’
‘Slechts’ 10,9% van de bijen in Vlaanderen heeft de winter van 2018/2019 niet overleefd. Het percentage komt overeen met een normaal natuurlijk sterftecijfer. Dat meldt Honeybee Valley op basis van de zogeheten COLOSS-enquête.
Honeybee Valley bundelt het wetenschappelijke bijenonderzoek aan de Universiteit Gent en werkt samen met de landbouw en andere partners. COLOSS is een associatie van bijenonderzoekers die over de hele wereld werken. COLOSS rapporteert jaarlijks over de bijensterfte wereldwijd. De bijensterfte wordt gelinkt aan pesticidengebruik, het voorkomen van de varroamijt en steeds warmere temperaturen. De cijfers worden opgemaakt aan de hand van een enquête.
De Vlaamse COLOSS-enquête naar de wintersterfte werd dit jaar goed ingevuld. Met de gegevens van 340 bijenstanden in Vlaanderen, goed voor 3003 ingewinterde volken, kunnen we volgens Honeybee Valley een betrouwbaar sterftecijfer geven voor de voorbije winterperiode: 10.9% heeft de winter niet overleefd.
Als we meer in detail de sterfte gaan bekijken, zien we dat bij het overgrote deel van de imkers (204 oftewel 60%) er helemaal geen sterfte optrad. Vier imkers verloren hun volledige bijenstand en de overige 132 imkers kenden grote of kleine verliezen. Er zijn volgens de onderzoekers geen significante verschillen waarneembaar tussen de provincies.
Voor een verklaring voor deze betere cijfers dan wat we het afgelopen decennia te zien kregen, is een diepgaande analyse nodig van de enquêteresultaten van de afgelopen jaren, aldus Honeybee Valley. Een belangrijk gegeven is dat er in 2018 ook een toename van het aantal bijenvolken was van 33.9%. Dus na het winterverlies van 10.9% blijft er nog een netto aangroei van de bijenpopulatie in Vlaanderen van 23% over.
Dat het sterftecijfer onder controle lijkt, is voor de onderzoekers geen reden om op de lauweren te gaan rusten. De Aziatische hoornaar heeft het afgelopen jaar zijn invasie in Vlaanderen fors ingezet (zie vespawatch.be) en het voedselaanbod is in veel regionen nog steeds penibel. Het wordt dan ook een uitdaging om het komend decennium een evenwicht te vinden tussen het aantal bijenvolken en haar leefomgeving.
Er dient verder ingezet te worden op goede bijenteeltpraktijken en natuurlijk is de selectie naar varroaresistente bijen van cruciaal belang om een veerkrachtige bijenpopulatie in België te bekomen. In dit opzicht werden recent grote stappen gemeld.
Ook in de buurlanden ligt het sterftecijfer dit jaar vrij laag. In Nederland daalde de sterfte onder de 10%. De resultaten van de enquête zullen ook dit jaar doorgestuurd worden naar Alison Gray (University of Strathclyde, Glasgow) voor statistische verwerking op Europese schaal.
