Luchtkwaliteit in 2018 beter dan 10 jaar geleden
De voorbije jaren is de uitstoot van heel wat vervuilende stoffen afgenomen. De luchtkwaliteit in 2018 was beter dan een tiental jaar geleden. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) stelt een duidelijke daling vast van fijn stof, stikstofdioxide, zwaveldioxide en zware metalen.
De VMM raamt desondanks dat er jaarlijks ongeveer 4.100 voortijdige overlijdens zijn door de huidige fijnstofconcentraties in Vlaanderen. "Om de gezondheid te vrijwaren, zijn dus doorgedreven maatregelen nodig", aldus de dinsdag verschenen nieuwsbrief van oktober.
Voor heel wat stoffen ziet de VMM een dalende trend in de uitstoot van vervuilende stoffen. "Zo daalde de uitstoot van fijn stof met meer dan een kwart ten opzichte van 2000, voor stikstofoxiden ging het bijna om een halvering. De uitstoot van zwaveldioxide bedroeg in 2017 nog een kwart ten opzichte van 2000. Vlaanderen haalt alle Europese emissiedoelstellingen voor 2017", luidt het.
Antwerpen en Gent
Toch haalt Vlaanderen nog altijd de Europese jaargrenswaarde voor stikstofdioxide niet. Op zeven meetplaatsen in Antwerpen en op twee in Gent was er een overschrijding van de jaargrenswaarde. Het ging hierbij telkens om plaatsen in zogenaamde 'street canyons' of met veel verkeer. De modelkaarten tonen dat luchtvervuiling niet enkel een probleem van de grote steden is. Ook in kleine steden en gemeenten komen dergelijke verkeersintensieve locaties voor.
Ten slotte zijn er ook overschrijdingen van de Europese doelstellingen voor ozon, zwaveldioxide en arseen. Vlaanderen haalt nog steeds niet de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie: zo woont niemand in een regio met voldoende lage ozonconcentraties, voor fijn stof woont minder dan 1 procent in een regio met voldoende lage concentraties. De industrie en energiesector stoten steeds minder vervuilende stoffen uit door saneringsmaatregelen zoals het plaatsen van filters en door het gebruik van zwavelarme brandstoffen.
"We zien een duidelijke daling van de emissies van zwaveldioxide, vluchtige organische stoffen en elementair koolstof. Fijn stof daalde minder sterk, net als stikstofoxiden en dioxines", stelt de VMM. De huishoudens vormen de belangrijkste bron van fijn stof, dioxines en polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Gebouwenverwarming (voornamelijk houtstook) en wegverkeer zijn hierbij belangrijke bronnen. "Heel wat Vlamingen rijden nog steeds met dieselwagens én we rijden elk jaar meer kilometers. We stoken meer hout waardoor er meer fijn stof en kankerverwekkende stoffen in de lucht terecht komen. Positief is wel dat het verbruik van fossiele brandstoffen zoals stookolie en steenkool daalt waardoor de emissies afnemen."
Uitstoot van ammoniak
De land- en tuinbouwsector, in het bijzonder de veeteelt, is de voornaamste bron van stikstofemissie, met name door de uitstoot van ammoniak. De stikstofemissie bestaat naast ammoniak ook uit stikstofoxiden (met het verkeer als grootste bron).
"Zowel verkeer als de land- en tuinbouwsector zijn belangrijke actoren bij verzuring en vermesting en de vorming van fijn stof. Mede door de invoering van de mestactieplannen, kent de emissie van stikstof sinds 2000 vooral het eerste decennium een dalend verloop. De laatste jaren worden gekenmerkt door een stagnatie".
