Als het meezit, zullen baby’s die nu geboren worden nog meemaken dat 11 miljard mensen op de aarde rondlopen. Het voeden van deze mensen is een schone doch ingewikkelde taak. We botsen op de grenzen van de planeet – of althans, die van een planeet die een goede leefomgeving vormt voor mensen.
De landbouw draagt bij aan het verlies aan biodiversiteit, aan de toename van broeikasgassen en aan milieuvervuiling. Veel ruimte voor landbouw komt er dus niet bij, en de ruimte die we hebben, moet op een duurzamere wijze worden gecultiveerd. Het is inmiddels een bekend verhaal: we zullen per hectare meer moeten produceren, en dan nog wel met minder inzet van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen.
Maar minder is nog iets anders dan zonder. Het is belangrijk dat beleidsmakers in dit jaar ook de som opmaken van hun beleid. Door steeds weer nieuwe inzichten en verbeterde meetmethodes zijn ons terecht middelen ontvallen. Het staat ook vast dat diverse middelen uit de gereedschapsdoos van de landbouw zijn gehaald, zonder goede onderbouwing. Denk onder meer maar aan de controverse rond Roundup en zaadcoatings.
Het vinden van nieuwe werkzame stoffen is een dure zaak, die in de miljoenen loopt. Het is hightech. De overheid eist bovendien van de industrie een grote bewijslast dat producten veilig zijn. Terecht wordt aan de politiek gevraagd om voorzichtig te zijn met de machtige lobby’s voor de landbouw en grote bedrijven. De politiek mag zich echter ook niet laten gijzelen door belangengroepen van (beroeps)activisten die ongeveer alles wat landbouw of industrie doen, afkeuren. Zij vertegenwoordigen vaak veel minder mensen dan de aandacht die men krijgt in de media rechtvaardigen.
Het Europees Parlement liet haar studiedienst onderzoeken of een wereld zonder pesticiden haalbaar is. Men citeert onderzoek waaruit blijkt dat zonder gewasbescherming de opbrengsten van tarwe met 19% kunnen dalen, die van aardappelen zelfs met 42%. Het zijn nog maar gemiddelden: in landen met hoge opbrengsten en inzet van inputs, zoals België, is de impact groter.
Vanzelfsprekend doen alle grote firma’s onderzoek naar biologische gewasbeschermingsmiddelen. Het blijkt echter moeilijk te zijn om de effectiviteit van deze producten op peil te houden en ook stabiel te krijgen en om de productie op te schalen. Het overgrote deel van de industrie en wetenschap verwacht dat biologische middelen alleen als deeloplossing begrepen kunnen worden.
Wie zijn wij of activisten om daaraan te twijfelen? De conclusie is nee: zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen komt de wereldvoedselvoorziening in gevaar.
