Massage ideaal om stress bij paarden te verlagen
Boeren met een hart voor paarden, zo begint het verhaal van Jan De Beck. Eerst had het gezin De Beck melkkoeien, maar toen ze leerden over de voordelen van paardenmelk, sloegen ze de bedrijfsvisie om. Een paardenmelkerij en het fokken van springpaarden kwam in de aandacht. Zoon Jan kon als paardenmasseur zijn droom waarmaken. “Een goede en doordachte training van paarden is belangrijk, maar combineer dat met regelmatige massages, en je paard is gelukkig.”

De boerderij waarin Jan is opgegroeid, is een familiebedrijf dat al verschillende generaties meegaat. Jarenlang had het gezin melkvee, maar de koeien verdwenen in de achtergrond toen de interesse omsloeg naar sla telen. “Tot we hoorden over de kracht van paardenmelk. We hadden altijd paarden en dus was het niet moeilijk om aan melk te komen”, vertelt Jan. De paardenmelkerij kwam in 1997 tot stand. Sindsdien steeg het aantal paarden zienderogen. Iets later kwam er naast de paardenmelkerij ook een pensionstalling bij. “Het fokken van springpaarden krijgt steeds meer aandacht. Vandaag wordt de fokkerij en pensionstal door mijn vader en zus geleid.”
Om paarden goede melk te laten geven is allereerst goed voer vereist. Dat moet van de beste kwaliteit zijn voor uitmuntende sportprestaties en vruchtbaarheid. “Het landbouwbedrijf telt bijna 90 ha aan landbouwgrond, waarvan een groot deel akkerbouw (mais, voederbieten, graan, aardappelen, graslanden). Het andere deel zijn weides. Het stro, hooi en voordroog zijn eigen productie, net als voederbieten en kuilmais.” Het rantsoen is in de winter (kuilmais, bieten en voordroog) voedsel met een hoge energiewaarde. Paarden die sportprestaties moeten leveren, krijgen ook krachtvoer in de vorm van een granenmix. “Maar het is niet al voer dat telt”, vertelt Jan. “Ook massage is goed voor het welzijn en de prestaties van het paard.”
Boerenzoon met liefde voor paarden
Als het paard niet meekan...
Massage, goed voor meerdere diersoorten
Allereerst: stress vermijden
Stress opmerken
Jan geeft ook mee hoe een paard zich gedraagt bij stress of pijn. Zo staat het dier vaak opgetrokken, staan de ogen groot en zweet het ook meer en sneller. “Bij het aanraken voelen ze vaak heel gespannen aan, alsof je een harde stevige kunststofplaat aanraakt. Er is weinig beweging in te krijgen.”
Het lijkt hem ook dat volbloeden stressgevoeliger zijn. “Dat merkte ik toen ik zo’n paard moest masseren. Het dier werd heel zenuwachtig, al bij de eerste aanrakingen. Dan is het dus heel belangrijk om afstand te nemen en eerst het vertrouwen te winnen van het paard.”
De masseur speelt dus ook een belangrijke rol. “Als de masseur zelf niet kan ontspannen of het juiste ritme kan vinden in de bewegingen, kan het vervelend zijn voor het paard en dus een lichte stress opleveren.”
Wel bij sport, niet bij ziekte
Is er een analogie met massage bij mensen net voor de sport? “Wel, een massage voor een wedstrijd kan zeker nuttig zijn, maar alleen als het paard al eens gemasseerd is geweest. Een paard kan na een massage namelijk heel anders aanvoelen. Als er al een langer (chronisch) probleem is, zorgt massage ervoor dat afvalstoffen in het lichaam zullen circuleren. Er wordt dus even meer gevraagd van het lichaam. Daarom geef je na een massage best een dagje rust. Stilstaan op stal is niet de bedoeling, daardoor kan er meer stijfheid optreden. Bied het paard weidegang of ga ermee aan de hand stappen. Massage na een wedstrijd is wel heel goed, zo kan het paard sneller herstellen en kan het paard verder worden getraind.”
Masseren is wel verboden bij koorts en kanker. De meningen over het laatste zijn echter wel verdeeld. “Het kan de kanker verergeren, maar in de laatste momenten van een paard kan het ook een stukje ontspanning brengen.” Heeft het paard kolieken, dan is het aangeraden eerst een dierenarts te consulteren. “Maar het masseren van de abdominale spieren kan verlichting brengen wanneer deze heel gespannen zijn. Zo kan een paard beter ademhalen en ontlasten.”
Tijdens massage letten op relax-signalen
Essentiële oliën ontspannen
J
Veiligheid voor paard en masseur
Als de massage goed wordt uitgevoerd, dan blijft een paard wel staan. Zitten of liggen op het paard doet Jan niet, maar om goed de poten te masseren, gaat hij wel door zijn hurken. Veiligheid voor paard, maar ook voor de masseur blijft wel een belangrijk aspect. “Ik doe steeds een touw aan het halster en meestal staan ze ook op stal om ze te masseren. Het is belangrijk dat je een paard in een de voor hun vertrouwde omgeving masseert.”
De staldeur moet bovendien open blijven. “Moest er iets verkeerd gaan, dan kan ik naar buiten lopen. Ook gebruik ik bij het masseren steeds een veiligheidshand. Als ik bijvoorbeeld de rechterhals met mijn rechterhand masseer, dan zet ik de linkerhand voor de veiligheid tegen de dij van het paard aan. Zo kan ik niet geraakt worden mocht het paard schrikken.”