Vleesbedrijven investeren al een tijdje in vleesvervangers, als tweede product naast het vlees. De zuivel lijkt nu te gaan volgen. Eerst in de VS, maar nu ook dichter bij huis. FrieslandCampina gaat een samenwerking aan met Valio om in een pilot de haverdrank Oddly te vermarkten, schrijft vakblad Boerderij op basis van interne communicatie binnen de coöperatie. De drank wordt niet in Nederland geproduceerd. Valio heeft de afgelopen jaren naast zuivel ook een breed aanbod van haverproducten ontwikkeld.
FrieslandCampina wil testen welke kansen er liggen op de markt voor plantaardige zuivelalternatieven. Het bedrijf denkt dat de producten van Valio aansluiten op de lokale smaakvoorkeur. Voor Valio is FrieslandCampina een logische partner. Het bedrijf is nog voor A-Ware, DOC Kaas en Cono Kaasmakers marktleider en biedt bovendien mogelijkheden voor internationale expansie. De producten van het bedrijf worden immers ook in omliggende landen verkocht, en zelfs in het Verre Oosten.
Zuivel naast plantaardig
Uit marktonderzoek blijkt volgens FrieslandCampina dat de sterkste groei in de verkoop van plantaardige producten komt van mensen die zowel zuivel als plantaardige producten kopen. Het is dus geen pure vervangingsmarkt. Bij vleesbedrijven klinkt toenemend hetzelfde: een deel van de markt bestaat uit vegetarisch of veganistisch levende mensen, maar een deel van de mensen wil ook gewoon wat mindere met de inname van dierlijke eiwitten.. Er is dus volgens het bedrijf een grote groep consumenten die zuivel en plantaardige zuivelvervangers ziet als producten die afwisselend en naast elkaar kunnen worden gebruikt.
Arla introduceerde kort geleden het merk JÖRD. Onder deze naam worden om te beginnen 3 oat-drinks (havermelk) gelanceerd. In eerste instantie komen de producten alleen in Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Zweden in de schappen te liggen. De drankjes bestaan uit een samenstelling van 4 of 5 ingrediënten, die volgens Arla voor en unieke smaakcombinatie zorgen. Het zuivelbedrijf stelt dat de drankjes 50% meer granen bevatten dan de huidige marktleiders.
Volgens Arla blijft zuivel altijd centraal staan in het overgrote deel van de producten. Met de introductie van de plantaardige producten willen ze laten zien dat plantaardig en zuivel hand in hand gaan.
In zekere zin zijn de bedrijven laatkomers. In Amerika is de trend naar bijvoorbeeld sojamelk en amandelmelk al eerder ingezet. Nestlé, nog voor Unilever het grootste voedingsconcern op aarde, baarde al in 2011 opzien door het Chinese Yinlu te kopen. Yinlu maakt van pinda’s zuivelvervangers. Dat doet ze overigens wel uitsluitend voor de Aziatische markt.
Snelle marktgroei
De markt voor plantaardige alternatieven voor zuivel zou de grens van 20 miljard dollar overschrijden. Ter vergelijk: de wereldwijde zuivelmarkt is nog altijd een factor 30 groter. Maar de groei ligt bij plantaardige alternatieven wel hoger. Rabobank becijferde eerder dat de komende jaren de zuivelmarktgroei mondiaal met circa 2,5% zal groeien. Voor zuivelalternatieven ligt het groeipercentage volgens de bank eerder op 5%.
De grootste groep consumenten van zuivelvrije drankjes bestaat volgens Rabobank uit millennials en leden van de nog recentere Generatie Z. Hun motivatie: gezondheid maar ook dierenwelzijn en het milieu – dat laatste omdat veehouderij relatief veel aan broeikasgassen zou uitstoten.
Lactose-intolerantie draagt in Azië ook bij aan de trend. Volgens het wetenschappelijke American Journal of Clinical Nutrition heeft circa 80% van de Aziaten lactose-intolerantie. In Westerse landen ligt dit percentage ergens tussen 5% en 10% en is de mate van intolerantie doorgaans minder ernstig. Verkeerde percepties van intolerantie, allergieën enz. hebben ook een effect.
