Nieuw project bevordert waterkwaliteit én -beschikbaarheid rond Bollaertbeek en Kleine Kemmelbeek
Om een betere waterkwaliteit te bekomen in drinkwaterwingebieden wisselden projectpartners en stakeholders eerder al van gedachten. Rond de Kleine Kemmelbeek werd bijvoorbeeld gezocht naar een brongerichte aanpak van erosie. In het afstroomgebied van de Bollaertbeek lag de focus op een bewuster gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. In een nieuwe samenwerking willen Inagro en Regionaal Landschap Westhoek nog een stap verder gaan. Naast een betere waterkwaliteit zetten ze ook in op een grotere waterbeschikbaarheid. Ze startten daarvoor het Leader-project ‘Samen naar een betere waterkwaliteit in de Bollaertbeek en de Kleine Kemmelbeek’, in nauwe samenwerking met het landinrichtingsproject ‘Water-Land-Schap Robuuste Waterlopen Westhoek’.
Intensieve communicatie en concrete maatregelen staan voorop
Gedurende 2 jaar zullen Inagro en Regionaal Landschap Westhoek acties opzetten om erosie aan te pakken, residuen van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen, de watervoorraad voor drinkwaterproductie en irrigatie te vergroten en de aandacht voor natuur te verscherpen. Ze richten zich daarvoor tot alle actoren in het gebied, waaronder landbouwers, landbouworganisaties, De Watergroep, (lokale) besturen én burgers.
Intensieve communicatie en concrete maatregelen staan daarbij voorop. “Goede communicatie start met juiste informatie. Daarom zullen we de resultaten van de waterkwaliteitsmetingen van de bestaande meetpunten van VMM en De Watergroep sneller delen met de land- en tuinbouwers in de regio”, stelt Elien Dupon van Inagro. Op basis daarvan zullen de projectpartners ook tips delen via een website en een nieuwsbrief. Met individueel advies, demonstraties en studiedagen willen ze betrokken actoren ook aanzetten tot actie.
Zo zullen de adviseurs het risico op puntvervuiling en erosie op bedrijfsniveau bepalen en landbouwers begeleiden om geschikte en haalbare maatregelen te nemen. Puntvervuiling kan aangepakt worden met een veilige vul- en spoelplaats of het gebruik van een opvangbakje. Ook zuivering van restwater krijgt in het project de nodige aandacht. Daarnaast stimuleren de projectpartners de aanleg van plantaardige dammen en grasbuffer- en graskruidenstroken via beheerovereenkomsten op maat en testen ze het gezamenlijke beheer van de bufferstroken in proefprojecten. “En met maatregelen als beekbegeleidende aanplantingen en houtkanten bevorderen we de landschapskwaliteit”, vult Bert Pattyn van Regionaal Landschap Westhoek aan.
Acties bestendigen na het project
Uniek is dat de projectpartners in workshops op zoek gaan naar lokale verankering van de acties. “In de looptijd van een project werken actoren met goede moed en gedeelde bezorgdheid samen aan bepaalde acties. Maar vaak valt het enthousiasme terug zodra de projectpartners zich terugtrekken”, getuigt Ellen Pauwelyn van Inagro. Daarom onderzoeken de projectpartners hoe de lokale actoren in de regio de werking rond water kunnen bestendigen na afloop van het Leader-project.
“Zelfsturing en lokaal leiderschap zijn belangrijke sturingsmechanismen die kunnen leiden tot een betere implementatie van maatregelen”, klinkt het. Gedurende twee jaar zullen de partners experimenteren met vormen van zelfsturing in de regio. Ze werken daarvoor samen met ILVO. Mogelijks kan die aanpak ook als voorbeeld dienen voor andere regio’s.
Nauwe samenwerking met landinrichtingsproject Water-Land-Schap
In de projectregio loopt gelijktijdig ook ‘Water-Land-Schap Robuuste Waterlopen Westhoek’, een landinrichtingsproject van VLM waarvan de Provincie West-Vlaanderen projectleider is. Dat project voorziet in een eerste fase de financiering van demonstratiemaatregelen, zoals grasbuffer- en graskruidenstroken, erosiedammen, het inwerken van stro en/of houtsnippers op een perceel en overstromingslanden. Speciale aandacht gaat naar het uittesten van een groepsbeheerovereenkomst, waarbij derden het beheer van de bufferstroken op zich nemen en de landbouwer ‘ontzorgd’ wordt.
In een tweede fase wordt een landinrichtingsproject opgemaakt en gerealiseerd. De projecten Water-Land-Schap en Leader-Westhoek vullen elkaar aan. “Logischerwijs zullen we samenwerken en zetten we een overkoepelende project-, communicatie- en monitoringstructuur op om alles te stroomlijnen”, besluit Kelly Gheleyns van de Provincie West-Vlaanderen.
