Italiaans raaigras: nieuwe rassen brengen aanzienlijk meer gras op dan oude

Gras is naast maïs de belangrijkste teelt op een melkveebedrijf. Een kwart van het rantsoen van melkkoeien bestaat uit gras. Maar genoeg en voedzaam gras van het land halen blijkt door extreme weersomstandigheden en strengere bemestingsnormen in de praktijk steeds moeilijker. Nochtans is er een derde factor die bepalend is voor de opbrengst en voederwaarde van gras: de keuze van het ras. En die keuze heeft een melkveehouder zelf in de hand.

Jaarlijkse objectieve rassenlijst helpt kiezen

Om de melkveehouder te helpen een juiste keuze te maken, brengt ILVO jaarlijks een publiek beschikbare ‘beschrijvende’ rassenlijst uit waarop de prestaties van een 20-tal rassen in objectieve proeven met elkaar vergeleken worden. Hoewel dit jaarlijks gebeurt, is dit jaar de lijst toch bijzonder. ILVO startte in 2018 uitzonderlijk een grote proef waarin alle op de Belgische lijst geregistreerde rassen uitgezaaid en gedurende 2 jaar geëvalueerd werden.

Normaal gebeurt dat niet omdat het (te) veel plaats vergt: alleen de nieuwe kandidaat-rassen worden uitgezaaid en voor de andere rassen op de lijst wordt via een statistische berekening een inschatting gemaakt van hun prestaties. Maar aangezien sommige rassen al heel lang op de lijst staan – het oudste ras al sinds 1946 - werd het tijd om ook hun prestaties nog eens in de praktijk te vergelijken met die van de jongere rassen.

Uitzonderlijk grote proef:

22 rassen vergeleken

In totaal werden in de grote proef 22 rassen met elkaar vergeleken. Ook 2 populaire rassen van buitenlandse lijsten werden mee getest. Deze rassen worden vaak door Belgische landbouwers gezaaid, maar werden nooit eerder in België getest. Alle 22 werden gescoord op opbrengst, persistentie, roestresistentie en verteerbaarheid.

En de resultaten zijn duidelijk. Rassenonderzoeker Joke Pannecoucque: “Op alle vlakken scoren de nieuwere rassen beter dan de oudere. Bovendien doen de rassen van de buitenlandse lijst het op een aantal aspecten ook minder goed dan de rassen op onze lijst.”

Nieuwe rassen brengen

meer gras op

Nieuwe rassen hebben een hoger opbrengstpotentieel, ook in droge omstandigheden zoals in de seizoenen 2018 en 2019. Op jaarbasis brengen de nieuwste rassen 1,5 tot 2 ton droge stof per hectare meer op. Dit betekent dat enkel en alleen door de beste rassen te kiezen, een melkveehouder met een gemiddeld bedrijf (± 25 ha grasland) 2 ha minder grasland nodig heeft om de koeien op stal een hele winter van gras te voorzien. Dat zijn 2 ha die vrijkomen voor de teelt van andere gewassen.

Meer kilo’s in

de eerste snede

Veel melkveehouders zaaien Italiaans raaigras in het najaar om in het voorjaar één snede te maaien, en het gras vervolgens te vernietigen. Italiaans raaigras als soort is hier bijzonder geschikt voor. Het kan minder goed tegen beweiding en je kan het geen jaren laten aanliggen, maar het kent wel een snelle groei in het voorjaar. Toch zijn ook hier de verschillen tussen de rassen groot. De rassen die bovengemiddeld veel opbrengen in die eerste snede, zijn bijna allemaal jonger dan 10 jaar. Het gaat om een opbrengstverschil tot bijna 20%.

Persistenter, beter verteerbaar en minder ziektegevoelig

Ook op vlak van kwaliteit is vooruitgang geboekt. De nieuwe rassen zijn persistenter, wat betekent dat minder kale plekken ontwikkelen in de zode, ook tijdens de afgelopen droge seizoenen. Nieuwe rassen vormen bovendien minder stengels in het jaar van zaaien, wat de kwaliteit en de verteerbaarheid van het geoogste gras ten goede komt. Tot slot zijn nieuwe rassen ook resistenter tegen roest, wat resulteert in een gezonder gewas.

Kies voor rassen op de Belgische rassenlijst

Tot slot blijkt dat de 2 geteste rassen van buitenlandse lijsten (Italiaanse en Poolse) het op een aantal aspecten minder goed doen dan de rassen die wel op de Belgische rassenlijst staan. Joke Pannecoucque: “Hieruit kun je voorzichtig een les trekken: kies voor rassen op de Belgische rassenlijst, want die presteren zeker goed onder Belgische groeiomstandigheden.”

Objectieve cijfers voor alle voedergewassen

Samengevat loont het als melkveehouder om te kijken naar de beschrijvende rassenlijsten van ILVO en op basis daarvan een keuze te maken die het best bij je bedrijfsvoering past. Als onafhankelijk instituut staat ILVO garant voor de objectiviteit van de resultaten. Alle lijsten zijn makkelijk te hanteren en gratis raadpleegbaar op de website www.ilvo.vlaanderen.be/rassenlijst . Jaarlijst worden de resultaten vernieuwd. Je vindt er dus steeds de meest recente scores van alle nieuwe rassen.

Alle veredelingsbedrijven kunnen hun rassen laten opnemen in de vergelijkende proeven. Dat gebeurt trouwens niet alleen voor Italiaans raaigras, maar voor alle voedergewassen. Dus ook voor andere grassoorten, voederbieten, maïs... ILVO plant binnenkort eenzelfde uitzonderlijk grote rassenproef voor Engels raaigras. Bedrijven kunnen contact opnemen met Joke Pannecoucque voor meer info.