Kennis over juiste eindbeer helpt resultaten vooruit
Zowat 3 jaar na de start van de testwerking kunnen varkenshouders al van bijna 200 eindberen een rist nuttige informatie raadplegen. Kennis over de juiste eindbeer helpt de bedrijfsresultaten vooruit. Alice Van den Broeke, ILVO coördinator testwerking, bracht een overzicht in het jaarrapport van 2019.
De varkenssector had al langer een duidelijke wens voor een onafhankelijke testwerking voor eindberen. Eind 2016 kreeg het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) de opdracht van Boerenbond, het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), Federatie Belgisch Vlees (Febev ), Interprofessionele vereniging Belgisch Vlees (IBV) en de Vlaamse overheid om de testwerking op poten te zetten.
De organisatie van de testwerking werd mogelijk gemaakt met steun van de Vlaamse overheid en de inning van 0,0175 euro per te classificeren varken bij elke varkensproducent (sinds 1 januari 2018). Van bij aanvang werd data verzameld bij 2 testbedrijven. Sinds april 2018 is de tool met resultaten ook online beschikbaar.
Wat doet de testwerking?
“Het doel van de testwerking is dat zeugen- en vleesvarkenshouders een objectieve evaluatie kunnen maken van de genetica die het best wordt ingezet op hun bedrijf, op basis van de nakomelingenprestaties van de geteste eindberen”, legt Alice Van den Broeke, ILVO-coördinator testwerking, uit. “Deze keuze heeft invloed op de technische en economische resultaten van het bedrijf.”
Om op een onafhankelijke manier deze nakomelingenprestaties te bepalen, worden eindberen gekruist met hybride zeugen op praktijkbedrijven en worden van de biggen die geboren werden uit deze kruising data verzameld over hun prestaties. Deze data worden ter beschikking gesteld van zeugen- en vleesvarkenshouders via een interactieve tool.
Van den Broeke: “De huidige opzet en aanpak van de testwerking is uniek binnen Europa. Geen enkele Europese lidstaat heeft een testwerking waarbij een continue vergelijking plaatsvindt tussen eindberen van verschillende genetica. De eindberen die getest worden, zijn afkomstig van fokkerijorganisaties die hiervoor toestemming gegeven hebben. Het gaat uit van een vrijwillig engagement in het belang van de varkenshouders. Naarmate meer testwerkingsresultaten beschikbaar komen, zou het voor de varkenshouders een evidentie moeten zijn om enkel nog sperma aan te kopen van onafhankelijk geteste berenlijnen. Het is voor de varkenshouder uitermate belangrijk dat hij de beste genetica kan inzetten om het gewenste eindproduct zo rendabel mogelijk te produceren.”
Uitgebreide infoverzameling
In het jaarverslag wordt een overzicht gegeven van hoe binnen de testwerking informatie wordt verzameld. Momenteel worden 2 gesloten varkensbedrijven ingezet om data te verzamelen voor deze testwerking. Elke eindbeer wordt op de 2 bedrijven ingezet.
Elke inseminatieronde ontvangen de bedrijven van 3 tot 4 beren sperma, zodat een zevental zeugen per eindbeer per bedrijf geïnsemineerd kunnen worden. Het ILVO bepaalt welke beren geleverd worden en wanneer deze op elk bedrijf ingezet worden. Elke fokkerijorganisatie krijgt een testcapaciteit toegewezen gebaseerd op hun marktaandeel van verkochte spermadosissen per jaar in Vlaanderen. Er wordt naar gestreefd om eindberen
Tijdens de werpweek worden kraamstalgegevens zoals de werpdatum, het aantal levend geboren biggen, het aantal doodgeboren biggen en het voorkomen van erfelijke gebreken zoals liesbreuken, binnenberen en tweeslachtige biggen per worp genoteerd. Al deze informatie wordt in de zeugenboekhouding ingegeven en doorgestuurd naar het ILVO.
Bij opzet in de vleesvarkensstal en net voor slacht worden de varkens per hok gewogen. Het voederverbruik wordt op hokniveau bijgehouden, zodat de groei en de voederconversie over de gehele afmestperiode berekend kunnen worden. Per eindbeer worden de varkens ‘geklopt’ met een andere code, zodat ook de slachtgegevens per eindbeer kunnen verzameld worden. De slachthuisgegevens worden automatisch door het IVB naar het ILVO verzonden.
Het ILVO ontwikkelde voor de testwerking de database Smartpig, waarin alle binnenkomende kraamstal- en slachtgegevens uit de praktijkbedrijven en het IVB automatisch aan de juiste eindbeer worden gekoppeld. Van zodra de slachtgegevens van tenminste 25 nakomelingen gekend zijn, wordt een eindbeer opgenomen in de vleesvarkensresultaten. De resultaten zijn online beschikbaar.
Meer beren, preciezer advies
In 2019 werden binnen de testwerking kraamstalparameters, karkasresultaten en voederconversie- en groeiresultaten verzameld van nakomelingen van meer dan 100 bijkomende eindberen. Dat bracht het totale geteste aantal beren op bijna 200. “Het betekent een gevoelige verbetering van de data achter de interactieve tool voor eindbeerselectie, en dus ook een preciezer advies voor managementkeuzes in functie van genetica”, stelt Alice Van den Broeke.
Vele varkenshouders maken reeds gebruik van deze tool vooraleer hun eindberen te selecteren, en terecht, zo blijkt uit simulaties met varkensprijzen, biggenprijzen en voederprijzen uit 2018. “Hieruit bleek immers dat een goede keuze van eindbeer ongeveer 12 euro per afgeleverd varken extra kan opleveren. Als we dit vertalen naar een gemiddeld bedrijf van 1.000 vleesvarkensplaatsen
Nog op zoek naar derde testbedrijf
“De testwerking werd in 2020 nog verder uitgebreid met nog meer beren. Maar we zoeken ook nog steeds naar een derde testbedrijf. Hierdoor kunnen nog meer eindberen getest worden. Geïnteresseerde varkenshouders kunnen hiervoor contact opnemen met ILVO, op voorwaarde dat ze een voedercomputer hebben.
Ook de fokkerijorganisaties die nog niet betrokken zijn in de testwerking, worden van harte uitgenodigd om mee te stappen in dit positieve verhaal om zo de Vlaamse varkenshouders te ondersteunen. Hoe meer fokkerijorganisaties instappen, hoe waardevoller de objectieve resultaten worden voor de individuele varkenshouders.”
