Akkerbouwer Bert De Deugd boert op verschillende grondsoorten
Eén jaar voor hij afstudeerde, moest Bert de Deugd uit het Nederlandse Zevenbergen al het melkveebedrijf van zijn vader overnemen. Vanwege een tientallen meters dikke veenlaag onder de thuislocatie kon hij geen nieuwe ligboxenstal bouwen. Hij besloot om over te schakelen naar akkerbouw. Hij houdt van experimenteren met nieuwe teelten, zoals bijvoorbeeld soja.
D
Plotse overname
Eén jaar voor hij afstudeerde, kwam hij thuis uit school van de MAS (middelbare agrarische school) en zei zijn vader dat hij het bedrijf over moest nemen. De Deugd: “De reden was dat mijn vader gezondheidsproblemen had en het niet meer zag zitten om zelf het bedrijf voort te zetten. Ik moest echter nog een jaar naar school, dus ik was stomverbaasd.” Toch nam De Deugd junior het bedrijf over van zijn vader. Samen met zijn toenmalige vriendin, later zijn vrouw, runde hij het melkveebedrijf. Hij nam in eerste instantie alleen het melkvee (40 stuks) over van zijn vader. De 22 ha grond die de familie had in die tijd, pachtte hij van zijn vader en van derden. Na zijn studie ging hij bij de suikerfabriek van Suiker Unie werken, waar hij goed verdiende. “Vooral tijdens de suikerbietencampagne natuurlijk”, zegt hij lachend. Daarna deed De Deugd nog heel veel soorten werk, vooral werkzaamheden bij loonwerkers. Daar heeft hij nu profijt van, omdat hij naast zijn huidige akkerbouwbedrijf ook loonwerkzaamheden verricht.
Stal op plaat bouwen
Koeien in fases verkocht
Van derden pachtte De Deugd nog eens 10 ha als weiland voor de koeien. Inmiddels heeft hij 56 ha akkerbouw. “Dat komt omdat ik in 1990 gestopt ben met zelf melken. Ik verkocht alle koeien in fases.” Daarna heb ik mijn melkquotum 2 jaar verleast en daarna verkocht. Van dit geld ging de helft naar mijn vader en de andere helft was voor mij. Van dit geld heb ik 6 ha van mijn vader gekocht. Naast dat hij niet kon uitbreiden vanwege de slechte ondergrond, waren er nog familieomstandigheden waardoor hij besloot om over te stappen op akkerbouw. “In die tijd deed ik vooral het loonwerk en mijn toenmalige vrouw verzorgde het vee. Op een gegeven moment gingen we uit elkaar, dus dat was ook een reden te meer om over te stappen op akkerbouw.” Sinds 2010 runt Bert het bedrijf samen met zijn huidige vrouw Patricia (42).
Het laatste melkvee ging in 1992 weg, maar daarvoor was De Deugd al bezig om de akkerbouwtak van het bedrijf te ontwikkelen. In 1987 had hij van ‘Domeinen’ (Nederlandse overheid) namelijk al 2,5 ha akkerbouwgrond gekocht met een optie op nog eens 2,5 ha. “Uiteindelijk heb ik al deze grond gekocht, dus in totaal 5 ha. En hij had natuurlijk van het melkquotumgeld al 6 ha akkerbouwgrond gekocht van zijn vader. Daarna kocht hij in 1994 van een verpachter nog eens 4 ha aan. In 1994 had hij in zijn teeltplan onder meer 10 ha graan en 4 ha suikerbieten voor de vruchtwisseling en hij verhuurde nog 5 ha land voor het telen van consumptieaardappelen. De Deugd: “De aardappelen gingen naar degene waar ik het land van huurde.”
Vele soorten grond
In 2008 kocht de akkerbouwer in één keer heel veel hectares aan, 19 ha in totaal en in mooi aaneengesloten blokken. Een kavel daarvan ligt in de buurt van Zevenbergen en is vrij zware kleigrond, 26% afslibbaar. Bert: “Je hebt hier veel soorten grond in de omgeving, zowel zeeklei-, zavel- als zware zandgronden. Ik heb dus op veel soorten grond landerijen.”
In 2015 kocht hij voor het laatst grond aan. Dat was zo'n 7 ha, waardoor de akkerbouwer nu in totaal over 56 ha beschikt, waarvan 32 ha in eigendom. Overigens is hij momenteel weer bezig met een grondaankoop van een projectontwikkelaar. “In 2006 heb ik 10 ha verkocht aan deze projectontwikkelaar, maar die grond kan ik weer terug kopen. En daar ga ik weer akkerbouwland van maken.” Van de 56 ha grond die hij nu in totaal heeft, heeft hij 7 ha in gebruik van het Industrie- en Havenschap in Moerdijk. Ook pacht hij nog 7 ha van zijn broer.
Onmiddellijk met soja in Nederlandse top 5
Sojaresultaten werden steeds minder goed
De resultaten met soja waren in 2018 iets minder met 3,7 ton soja/ha, maar gezien de weersomstandigheden was dit niet eens zo slecht. “In 2019 zakte de opbrengst echter naar 2,3 ton/ha, wat tevens het break even point is om soja te telen. En de soja werd bovendien afgekeurd voor menselijke consumptie. De reden van de zeer slechte oogst en de slechte sojakwaliteit bij oogst was de kwaliteit van het zaad en de late oogstperiode door nat weer. Vanwege het slechte zaad kreeg ik wel een schadevergoeding van Agrifirm. Heel netjes.”
Dit seizoen wilde de Zevenbergse akkerbouwer opnieuw 6 ha soja zaaien, maar deed dat toch niet. De reden was de terugkoop van de 10 ha grond waar hij mee bezig is. Hij wilde deze grond laten egaliseren en draineren. Hij koos ervoor om wintergerst te zaaien, die inmiddels al geoogst is. Bert: “Daar staat nu al de wintertarwe op voor 2021. In totaal teel ik 21,2 ha wintertarwe dit seizoen en 6 ha wintergerst. Dit kan elk jaar variëren omdat ik ook wel eens akkers wil verhuren voor uien. Op de zware kleigronden die hier niet geschikt voor zijn teel ik dan korrelmaïs.”
Uitgebreid tractor- en werktuigenpark
Mogelijke opvolger
Wat de toekomst betreft, heeft de familie De Deugd mogelijk een opvolger. “Onze zoon Ben (9) heeft niets met tractoren of boeren. De jongste, Max, is 8 jaar en die wil akkerbouwer worden. Ik vind wel dat hij na zijn schooltijd beter eerst een goed vak kan leren en dan eventueel akkerbouwer kan worden. Gezien de hele problematiek in onze sector zal het lastig voor hem worden om dit bedrijf over te nemen. Wellicht verdient hij te weinig met het aantal hectares dat wij te zijner tijd hebben, maar dan kan hij eventueel daarnaast nog in loondienst werken. Ik heb ook veel voor bazen gewerkt en het is zeker prettig als er zowel geld van je eigen bedrijf als van je loondienst binnen komt."