Na een nacht met forse vriestemperaturen zijn de gevolgen van de nachtvorst van 19 op 20 april stilaan duidelijk. Uit een bevraging van Boerenbond blijkt dat de leden fruittelers schatten dat 78% van de appelen, 82% van de kersen en 63% van de peren getroffen zijn. Ook de boomkwekers melden zware vorstschade waardoor sommige van hun planten niet meer verkocht kunnen worden of een groot verlies aan verkoopwaarde hebben. Ook de vollegrondsaardbeien hebben te leiden onder de vorstnacht.
Bijna 300 fruittelers reageerden op de vraag van Boerenbond en PCFruit om de schade van de nachtvorst in te schatten. Antwoorden kwamen uit heel het land.
Tot 82 % verlies in kersen
Uit de bevraging blijken grote verschillen in verliezen tussen fruitsoorten. In de kersenteelt noteert men een gemiddeld verlies van 82%. Bij appels verwacht men een verlies van 78% en bij peren van 63%.
Duidelijk is dat in de appelteelt het eenjarig hout (69%) minder schade vertoont dan het meerjarig hout (87%). Dit komt omdat eenjarig hout een vertraging heeft in bloesemvorming.
Heel duidelijk is dat men op percelen waar men de teelt heeft kunnen beschermen, minder schade optekent. Daar is men er in geslaagd de temperatuur met 2 à 3 graden te laten stijgen. Op beschermde percelen schat men de verliezen op 56% voor kersen, 50% voor appelen en 37% voor peren. In de appel- en perenplantages is beregening de meest gebruikte beschermingsvorm. Bescherming in de kersenplantages gebeurt hoofdzakelijk met vuurpotten. Sommige fruittelers combineren meerdere technieken. Spijtig genoeg is het in de praktijk niet mogelijk om in alle fruitpercelen beschermingsmaatregelen te nemen.
Ook bij boomkwekers
Een rondvraag bij de boomkwekers toont aan dat vooral planten met jonge scheuten en bloemen door de vorst getroffen zijn. Schade komt, net als in de fruitteelt, na enkele dagen tot uiting door zwartkleuring van de afgestorven plantencellen.
Veel schade deed zich voor in bosboomkwekerijen, waar jonge zaailingen van beuken en eiken verloren zijn. Het is nog wat te vroeg om de schade in laanbomen in te schatten maar zeker is dat er groeiachterstand zal zijn. De opgepotte rozen zijn de nachtvorst behoorlijk goed doorgekomen. Maar sierheesters die dankzij de warme maartmaand, vroeger dan andere jaren een eerste schot maakten, vertonen veel schade. Dezelfde conclusie kan getrokken worden bij vaste planten.
Ook in de sierteelt werden de teelten beschermd of door beregening of door plastic folies op de teelten te leggen. Het heeft de schade verminderd maar niet voorkomen.
Dat de vorstschade zware economische gevolgen zal hebben, is te verwachten. Veel plantgoed is of niet meer verkoopbaar, of heeft waardeverlies. In de fruitteelt kan het opbrengstverlies enkel gecompenseerd worden door goede prijzen per kg product. Gezien nog niet duidelijk is in hoeverre ook andere Europese fruitstreken getroffen zijn door de vorst en het nog lang duurt eer de pluk begint en de effectieve oogst gekend is, is het onduidelijk welke richting de fruitprijs uitgaat. Vraag is dan nog of een eventueel betere prijs de opbrengstverliezen kan compenseren.
Boerenbond heeft gevraagd aan minister Schauvliege om na te gaan of het volgens het KMI om een uitzonderlijk weersfenomeen gaat en of de schadedrempels voor een mogelijke tussenkomst van het rampenfonds bereikt zijn.
