“Het zijn de kleine bedrijven die terugplooien”, steekt hij van wal. “Ze kunnen zich de zware investeringen in duurzame technologie niet veroorloven. Het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek ILVO stelt bijvoorbeeld zeer kostintensieve oplossingen voor om stallen emissie-arm te maken. Zo’n dingen zijn eerder weggelegd voor de grote bedrijven. Als je klein bent ontvang je minder VLIF-steun. Op die manier blokt Vlaanderen de beweging naar agro-ecologie echt af.”
Het gevolg is dat de werklast voor Tijs erg hoog is. “Die 60 uur is een understatement”, verwijst hij naar het betoog van Van Bossuyt (zie hoofdartikel). Hij startte vanuit het niets, op een stukje landbouwgrond van 20 are. Intussen is het bedrijf meer dan 5 ha groot. Hij heeft uitbreidingsplannen, maar vindt het erg moeilijk om aan nieuwe gronden te geraken.
Die beperkte oppervlakte heeft hij kunnen opvangen door voor biologische, hoogwaardige teelten te kiezen, en voor een afzetsysteem dat hem een eerlijke prijs garandeert. “Je werkt hard, maar je krijgt ook respect. Wij houden ons hoofd boven water omdat we idealistisch zijn én een deftig businessplan hebben”, stelt hij.
Het economische plaatje is erg belangrijk voor hem. Veel landbouwers uit de buurt verslikten zich in de melkcrisis, vertelt hij. “Ik boer in een regio met veel melkveehouders. Het beleid moedigde hen actief aan om zwaar te investeren in productieverhoging. ‘Melk is het witte goud’, dat stond letterlijk te lezen in Boer en Tuinder. Schouderklopjes voor die jongeren. Toen hebben ze de markt vrij gemaakt. Jonge boeren kunnen hun schulden niet afbetalen, en zijn hun vastgoed kwijt. Familiale grond die naar de financiële sector gaat. Dat zijn drama’s.”
Het raakt Tijs overduidelijk. “Ik heb ongelooflijk veel respect voor alle generaties boeren die voor mij zijn gekomen. De boeren uit mijn dorp draag ik een warm hart toe. Ik heb teveel boeren zien failliet gaan en verdwijnen.”
Toch blijft hij niet bij de pakken zitten. “Je ziet dat er veel jongeren poeier hebben om hun bedrijf voor te doen. We wisselen onderling veel tips uit, over boekhouding, efficiëntie maar ook om kringlopen te sluiten. Boeren weten heel goed waarom ze wat doen. Daar moeten wetenschappers meer mee doen.”
Meer informatie vindt u op www.degroentelaar.be.
