FAVV legde focus op bescherming consument

Naar jaarlijkse traditie organiseerde het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) een persvoorstelling over het activiteitenverslag. Het jaar 2019 was een jaar zonder al te veel commotie, volgens gedelegeerd bestuurder Herman Dirickx. Dit jaar werd de focus gelegd op het thema informatie voor de consument. Dirickx deelde mee dat ze op 5 punten actief waren. Er werden 106.552 controlemissies gedaan op het terrein, waarvan 86,6% uitgevoerd met een checklist conform was. Er werden 57.270 operatoren gecontroleerd. Er werden in totaal 68.684 monsters genomen, waarbij er 97,3% conform waren. In vergelijking met 2018 werden iets meer controles uitgevoerd, en ook meer operatoren gecontroleerd. De resultaten waren ook beter: het percentage conformiteit steeg ook licht.

Dirickx: “De laatste jaren was er wel een vermindering van het aantal missies, maar in 2019 hebben we dat omgebogen naar een kleine vermeerdering. Dat komt door het feit dat we moeite gedaan hebben om het personeelsplan in te vullen, en dat liep parallel aan de wervingen die gedaan zijn in het kader van de brexit. De bescherming van de consument blijft op hoog niveau door enerzijds inspecties te doen, en anderzijds door te bemonsteren op het terrein. Daarnaast volgen we bedrijven op die niet goed functioneren, tot die een gunstig resultaat bereiken. De druk op die bedrijven moet ook hoog blijven. We volgen ze op zodat we weten dat verbeteringen die ze doen, ook duurzaam zijn.”

In de primaire productie (waaronder plantaardige en dierlijke productie, slachtingen, en visserij) werden 11.751 controlemissies georganiseerd bij 10.049 operatoren. Een gedetailleerd verslag over de inspecties kan je lezen op www.favv.be.

Inzetten op correcte etikettering

Op vlak van etikettering van levensmiddelen was 2019 een beter jaar dan 2018. Er werden 8.765 controles uitgevoerd op etikettering. 86,5% van de etikettering was conform, wat 7,5% beter was dan in 2018. “Op die manier wordt de consument, maar ook de producent goed geïnformeerd”, klinkt het. Enkel op vlak van allergeneninformatie en gezondheidsclaims kan het nog wat beter.

Voedingsbedrijven hebben wel de neiging om clean labels te gebruiken, met andere woorden de E-nummers worden vermeden. Hierdoor kan het label foute informatie bevatten, of kunnen additieven verborgen blijven. Het FAVV kaart het probleem aan op Europees niveau, en er zal overleg worden gepleegd met de sectoren. Er worden speciale acties voorzien in 2020-2021. Daarnaast hamert Dirickx op het gebruik van het autocontrolesysteem (ACS), wat de bedrijven helpt alle mogelijke gevaren te beheersen. In de primaire sector waren de resultaten duidelijk beter met een gevalideerd ACS: 84,8 % kreeg geen PV of waarschuwing. Bij bedrijven zonder gevalideerd ACS bedroeg dat dat 76,8 %.

Bij fouten vinden consumenten ook steeds vaker de weg naar het FAVV. In 2019 ontving het meldpunt 4.632 klachten, waarvan er 40% gegrond bleek. “Elke klacht is een signaal dat het FAVV opvangt en analyseert”, vertelt Dirickx.

Productterugroepingen stabiel

Productterugroepingen moeten af en toe gebeuren om de consument te beschermen. Dit gebeurt wanneer er redenen zijn als een product schadelijk zou kunnen zijn voor de gezondheid van de mens, dier of plant. Het is de verantwoordelijkheid van het bedrijf zelf om zo’n terugroeping te organiseren, maar het FAVV helpt hen hier wel bij en volgt de bedrijven op. In 2019 daalde het aantal terugroepingen heel licht. Het FAVV publiceert ook productterugroepingen op de website. Zo werden er 153 gepubliceerd. Daarnaast werden 86 waarschuwingen gepubliceerd, in het geval er bijvoorbeeld een verkeerde vervaldatum staat aangegeven of een allergeen niet vermeld is.

Voedselveiligheidsbarometer

In 2010 werd de voedselbarometer ontwikkeld, waarmee wordt aangegeven wat de algemene toestand van de voedselveiligheid is in België. Deze wordt opgesteld op basis van verschillende indicatoren: de preventieve aanpak, controle producten en de gevolgen voor de volksgezondheid. Die was 1,3% hoger dan in 2018. “Deze toename is vooral te danken aan een toename van het aantal gunstige inspecties met betrekking tot infrastructuur, installatie en hygiëne in de horeca, grootkeukens, groothandel en detailhandel, en een daling in de trend van het aantal besmettingen van levensmiddelen (zoals salmonella, listeria en campylobacter, een bacterie die vooral in rauwe voeding voorkomt). De conformiteit van producten blijft over het algemeen zeer hoog”, klinkt het.

Voorbereiden op de brexit

Sinds 1 februari maakt het Verenigd Koninkrijk geen deel meer uit van de EU. Er werd wel een overgangsperiode ingesteld tot eind 2020 waarin de handel tussen de EU en het VK nog kan blijven doorgaan. Omdat het handelsverkeer van agrovoeding tussen België en het VK belangrijk is, zal het FAVV meer controles moeten uitvoeren op producten die worden ingevoerd van het VK, net zoals bij andere niet-Europese landen. Er zal ook nood zijn aan meer exportcertificering. Het FAVV berekende dat door het extra werk, 100 bijkomende voltijdse medewerkers nodig zullen zijn.

Ook nieuwe infrastructuren zullen nodig zijn, bijvoorbeeld aan de grenscontroleposten van Gent en Zeebrugge, en er werd geïnvesteerd in een nieuw Zaventem Animal Care and Inspection Center (ACIC).

Marlies Vleugels