Milcobel wil met nieuwe leveringsvoorwaarden melkplas bedwingen en marktgericht produceren

De nieuwe plannen staan in een Milcobel Flash die verstuurd is naar Milcobel-leden. Het bedrijf beschrijft zichzelf in de communicatie als een ‘zwaar zieke patiënt’. Milcobel heeft de voorbije jaren een structureel lage melkprijs gehad. Het laatste jaar is de afstand met de concurrentie enkel toegenomen. Ook de financiële gezondheid van het bedrijf ging achteruit. Milcobel concludeert dat de patiënt de intensive care heeft verlaten maar nog een behoorlijk lange herstelperiode nodig heeft.

Milcobel zag de afgelopen jaren de melkplas snel groeien. Deels door groei bij eigen leden, maar men nam ook een aantal gewezen leden van FrieslandCampina over, en haalde onder meer met deelname aan de Beurs van Libramont meer Waalse liters binnen. Een deel van het volume kan Milcobel eenvoudigweg niet voor een behoorlijke prijs ‘wegzetten’ in de markt. Ook investeerde het bedrijf fors in een nieuwe poedertoren en mozzarellaproductie. Het gevolg is dat hoge financieringslasten op het inkomen van het bedrijf en dus de melkprijs wegen.

Milcobel scoort in de Europese melkprijsvergelijking van LTO al een tijdje slecht, en betaalt ook slechter dan haar grote binnenlandse concurrent, LDA. Voor september betaalt LDA een standaardprijs van 31 euro per 100 l, en Milcobel bij ongeveer dezelfde voorwaarden 27 euro.

Daarom voelt het management en de raad van bestuur zich gedwongen opnieuw ingrijpende stappen te zetten. Stappen die direct raken aan leverings- en lidmaatschapsvoorwaarden. Directeur Milk & Farms Eddy Leloup zegt in een reactie dat over de strategische plannen meer duidelijkheid geschapen zal worden op 30 oktober, tijdens een webinar. Of er kritiek komt? “De leden denken heel verschillend, en dat is normaal.” Het bedrijf communiceert ondertussen volop. Vorige week was de top van het bedrijf op bezoek bij het kabinet Crevits en op 23 oktober vond ook overleg plaats met Boerenbond-voorzitter Sonja De Becker, aldus een doorgaans goed ingelichte bron.

Liters beperken

Milcobel stelt dat uit scenarioberekeningen blijkt dat een ’begrensde’ toename van de melkaanvoer van minder dan 2% op jaarbasis het meest aantrekkelijke scenario is: in dit geval kan de melk blijven verwerkt worden binnen de beschikbare verwerkingscapaciteit, zijn er geen bijkomende investeringen nodig voor capaciteitsuitbreiding en kan er gewerkt worden naar een productenmix die beter valoriseert en relatief snel leidt tot melkprijsverbetering.

In elk geval is het niet meer te verant-woorden dat de melkaanvoer zou aanhouden in dezelfde lijn als de voorbije 3 à 4 jaar. Aan een tempo van +4,8% op jaarbasis – het viervoudige van het Europees gemiddelde – is reeds in 2023 alle beschikbare capaciteit volledig benut en zal een onverbiddelijke stop op iedere vorm van verdere groei moeten ingesteld worden.

Milcobel legt de groei van individuele bedrijven – op basis van het individueel ondernemerschap – niet aan banden maar koppelt deze wel aan voorwaarden. Deze voorwaarden worden verbonden aan inbreng van ledenkapitaal. Het principe: de toekomstige groei leidt vroeg of laat tot de noodzaak van bijkomende verwerkingscapaciteit en investeringen. Op basis van deze logica zal voorzien worden dat de groeiliters van de komende jaren sneller het volledig daaraan verbonden kapitaal (= 7,5 euro/100 l groei) aanbrengen. Om alles goed in kaart te houden worden de leveringen van 2020 ingesteld als ‘historisch referentievolume’.

Ledenkapitaal versterken

In vergelijking tot de andere zuivelcoöperaties is Milcobel naar eigen zeggen met de huidige kapitaalsinbreng van 5 euro/100 l de meest milde coöperatie. ‘Mild’ staat hier volgens het bedrijf als synoniem voor ‘zwak’. Inbreng van meer ledenkapitaal versterkt het eigen vermogen, maakt de coöperatieve onderneming financieel gezonder en laat toe dat er een snellere schuldafbouw mogelijk wordt. Met een snellere schuldafbouw komt er uiteindelijk meer winstaandeel beschikbaar ten gunste van de melkprijs of ten gunste van toegevoegde waarde verhogende initiatieven, die op hun beurt weer een hogere melkprijs mogelijk maken. Het proces moet het op termijn zelfs mogelijk maken dat er opnieuw nabetaling/getrouwheidspremie gegenereerd wordt waarmee de kapitaalsverhoging kan ingevuld worden.

De versterking van het ledenkapitaal zal gebeuren op basis van een twee-sporenbenadering. Voor alle leden wordt het eindperspectief van de kapitaalinbreng opgetrokken van de huidige 5 euro/100 l naar 7,5 euro/100 l Dit gebeurt over een periode van 7 jaar, hetzij 0,357 euro/100 l. De bedoelde periode beslaat 2021 tot en met 2027. De volumes die gebruikt worden voor de berekening van deze verplichting blijven gebaseerd op het gemiddelde van ieders leveringen tijdens de voorbije 9 jaar.

Voor de jaarlijkse groeiliters wordt voorzien in een onmiddellijke versleuteling van 7,5 euro/100 l. Op de jaarlijkse groeiliters moet dus voortaan onmiddellijk voldaan worden aan de volledige kapitaalinbreng van 7,5 euro/100 l.

Melkgeld sturend op doelstelling

Milcobel wil het melkgeld herschikken zodat het stuurt naar een uitgezette doelstelling. Binnen de strategie om de melkaanvoer, de melkverwerking en het productengamma meer klant- en marktgericht uit te bouwen is het evident dat het aspect ‘hoeveelheid’ aan belang verliest en dat andere criteria aan belang winnen, aldus Milcobel.

Vanuit die vaststelling wordt voorzien dat met ingang van 1 mei 2021 de bestaande hoeveelheidspremies gehalveerd worden en dat de vrijgemaakte middelen hiervan ingezet worden voor de uitrol van een systeem van gedifferentieerde duurzaamheidspremies. Dit systeem zal gebaseerd zijn op de jaarlijkse resultaten van de duurzaamheidsmonitor en de daaruit afgeleide duurzaamheidsscore. In een eerste fase zullen deze premies oplopen tot maximaal 0,50 euro/100 l. In latere fase zullen deze verder toenemen tot maximaal 1 euro/100 l.

Op basis van de huidige duurzaamheidsscores van de bedrijven van de leden-leveraars zal volgens Milcobel 80% in aanmerking komen voor een duurzaamheidspremie overeenkomstig hun bestaande toestand. In eenzelfde beweging wordt vanaf 1 mei 2021 de vergoeding voor weidemelk gewijzigd: de bestaande forfaitaire vergoeding van 500 euro/jaar wordt geconverteerd naar een premie van 0,25 euro/100 l.

Voor de betrokken begunstigden gaat dit om nagenoeg een verdubbeling van de vergoeding voor weidemelk. Daarmee consolideren we het aandeel weidemelk ten behoeve van onze consumentenproducten en klantenvraag.

De maandelijks aangerekende forfaitaire kost van 75 euro wordt opgetrokken tot 150 euro. Dit bedrag is gerelateerd aan de vaste op- en afrijkost bij de melkophaling.

Ledenkapitaal langer binnen houden

Tenslotte wordt ook getracht om op voorzichtige wijze het ledenkapitaal iets langer binnen te houden. In vergelijking tot andere coöperaties werd het kapitaal van gestopte leveraars of leveraars die opzeg hebben gegeven, integraal beschikbaar gesteld na de jaarlijkse Algemene Vergadering van Milcobel. Voortaan zal het kapitaal beschikbaar gesteld worden in 5 gelijke tranches over een periode van 5 jaar. Uitzonderingen hiervoor zijn het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd of gevallen van overmacht.

De Raad van Bestuur heeft recent ook de kandidatuur van 2 nieuwe externe bestuurders goedgekeurd. De eerste is Peter Denolf, CEO bij EMPWR, heeft 25 jaar ervaring in de commerciële en algemene leiding van business units en bedrijven actief in de voeding, onder meer bij Pinguin Lutosa en Ardo. De tweede is Carl Peeters, momenteel financieel directeur bij Ahlers, combineert de ervaring als CFO met bredere internationale managementfuncties, onder meer bij Barco, Agfa Gevaert en Greenyard.

De uitvoering van de nieuwe plannen is voorzien vanaf 1 mei 2021. De verhoogde kapitaalsinbreng zal pas voor het eerst ‘geïnd’ worden bij aanvang 2022. Op 30 oktober voorziet Milcobel een bijkomende toelichting via een webinar waaraan alle leden van achter hun computer thuis kunnen deelnemen.

Reactie Boerenbond

Boerenbond ging onlangs het gesprek aan met Milcobel, en benadrukt dat de stappen die het bedrijf neemt niet ten koste mogen gaan van individuele bedrijven. Ook vraagt men Milcobel een samenwerking - inclusief fusies en overnames- met andere bedrijven te onderzoeken.

Jan Cees Bron