Drinkbakken met lepel of vlotter
De klassieke drinkbakken in de paardenstal hebben ofwel een systeem met lepel, waar het paard tijdens het drinken op duwt, of zijn voorzien van een vlotter die het water opnieuw op niveau brengt als het paard stopt met drinken. Bij beide, tenminste in hun rudimentaire vorm en dus zonder verwarmingssysteem, bevriest het water bij strenge of langdurige vorst.
Bij het ene systeem is de lepel dan vastgevroren, bij het andere is het stilstaand water bevroren. In beide gevallen kan het paard niet meer drinken. De voorbije winters bleven dergelijke taferelen ons veelal bespaard, maar het is niet zeker dat we er dit jaar zullen aan ontsnappen.
Vriestoestanden draaglijk maken op stal
Met een beetje preventie bevriest de drinkbak niet snel in de stal bij 0 tot -2 graden, tenminste als we de bovendeur van een buitenbox op een kier zetten tijdens de nacht.
Zaak is om dit te doen wanneer we het paard opstallen in de late namiddag en om dit te handhaven tot de temperatuur boven nul komt ’s morgens. Het paard op zich is een warmtebron in zijn box, en heeft voldoende aan een kier tijdens de nacht om een frisse neus te halen bij vriesweer. Op de foto ziet u een zelfgemaakt en handig systeem met in elkaar schuivende buizen om een dergelijke kier mogelijk te maken. Beschikt de viervoeter over een binnenbox in een grotere stal, dan zijn nachtvorstperikelen minder snel aan de orde. Waakzaamheid is echter wel geboden.
Zorg er altijd voor dat het paard niet in een compleet donkere stal moet verblijven. Een kleine lichtbron buiten in de omgeving van de stal is voldoende. Geven de paardenboxen uit op een binnenkoer, dan is een led lichtbron uitgerust met een timer een betaalbare oplossing. De omgeving van de stal baadt aldus in een zacht licht dat lange donkere avonden en nachten aangenamer maakt. In een stal met binnenboxen volstaat het een ledlamp te laten branden bij de ingang van de schuur/stal.
Bevroren drinkbakken
Iedere paardenhouder wordt ’s morgens wel eens verrast bij het aantreffen van een bevroren drinkbak in de stal. Het is dan kokend water aanzeulen geblazen om de drinkbak te ontdooien tot het water opnieuw stroomt. Laat het paard eerst volop water drinken uit een emmer, zodat het niet staat te drummen aan de drinkbak terwijl u probeert het water tot leven te brengen. Eens de drinkbak ontdooit, is het leed nog niet geleden en dient er regelmatig gecontroleerd te worden of het water blijft stromen. Na enkele nachten vorst kunnen bevroren waterpartikels in de leidingen voor onregelmatigheden en blokkades zorgen. Bij drinkbakken met een vlotter (zonder lepel dus), kan het zijn dat een kleine rubberdichting moet vervangen worden na een periode van vorst. Die dichting zorgt ervoor dat de watertoevoer stopt als de drinkbak op niveau volgelopen is.
Kortom, automatische drinkbakken in de stal moeten ‘s morgens en ‘s avonds gecontroleerd worden tijdens periodes van vorst.
Als het stenen uit de grond vriest
Zorg altijd voor een grote plastic emmer (zeker voor 15 l water) en verwijder het metalen handvat. Mocht het nodig zijn om de waterleiding af te sluiten om de schade te beperken in periodes van strenge vorst, dan is een dergelijke ‘beveiligde’ emmer een veilige oplossing om het paard van water te voorzien op stal.
Als het paard zijn krachtvoer op heeft, plaatst u de emmer in zijn voederbak. U vult deze tot op veilige afstand van de rand met handwarm leidingwater. Zo kan het paard de emmer niet snel doen overlopen. Het paard kan – door de afwezigheid van een handvat – niet spelen met de emmer en zich dus niet verwonden. Bovendien zal het water niet zo snel bevriezen, gezien de emmer niet op de grond staat. Het paard zal dankbaar zijn voor het lauwe water en aldus meer drinken. Door en door koud water wordt door paarden in de winter slechts met mondjesmaat opgenomen. Met de grote hoeveelheden (droog) ruwvoer dat ze verorberen is veel drinken net dan van cruciaal belang.
Zorgen voor wateropname
Voldoende drinken is voor paarden even belangrijk als voor mensen. Het hele spijsverteringsproces van het paard vertraagt immers bij onvoldoende wateropname. Een zoutblok ter beschikking stellen is prachtig, maar toch moet het paard er nog aan willen likken. Een mineralenmengsel verstrekken via de voeding is een veilige oplossing. Men kan er nog een snuif keukenzout aan toevoegen in de winter om het drinken te bewerkstelligen. Elk paard heeft bovendien baat bij een warme en vochtige maaltijd in de winter. In de handel bestaan speciale mengsels die slechts hoeven bevochtigd te worden met warm water en dan afgekoeld. Ze zijn bijzonder smakelijk en zijn aangevuld met alle nodige vitamines en mineralen. Een echt traktaat is dat voor het paard en het brengt bovendien vocht aan. Aarzel niet om uw witloofafval (buitenste bladeren en harten), of appelschillen uit de keuken (niet verkleurd) toe te voegen aan deze mash. Een dagelijkse portie voederwortelen is een onmisbare must in de winter. Voeg daarbij voldoende kwalitatief hooi (voordroog) en drinkwater ad lib. Meer moet dat niet zijn. Sla uw voederwortelen trouwens vorstvrij op, want ze bevriezen snel. Voeder nooit ontdooide wortelen aan uw paard.
En buiten
Paarden die een deel van hun dag buiten doorbrengen, moeten ook daar natuurlijk beschikken over ruim drinkwater. En buiten bevriest het water snel op dagen dat de temperatuur rond het vriespunt blijft hangen. Ook is het water soms zo koud dat het paard gewoon liever niet drinkt. Dikwijls gebruikt de hobbypaardenhouder een ruime plastic bak als buitendrinkbak. Als die bevroren is, klaart een emmer zeer warm water de klus. Verwijder dan onmiddellijk de ijslaag. Zorg er ook voor dat de drinkbak zoveel mogelijk beschut staat. Doe vooral zoals de landbouwers: als u beschikt over een automatische drinkbak buiten, dek hem dan goed af tegen de vorst en sluit de watertoevoer af. Een rest isolatiewol (om daken te isoleren) is daarvoor ideaal.
