Wat mogen we

verwachten van

het WeComV?

Het Wetenschappelijk Comité Luchtemissies Veeteelt (WeComV) verleent onafhankelijk advies over alle soorten emissies die de landbouwsector uitstoot, van ammoniak tot broeikasgassen, fijn stof en geur. Het comité werd in november 2022 opgericht in opdracht van de Vlaamse overheid onder leiding van minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). De coördinatie ligt in handen van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO).

We praten met Lieve Herman en Eva Brusselman van het ILVO. Zij ondersteunen het WeComV in haar dagelijkse werking en hebben een goed zicht op de vooruitgang die gemaakt wordt

Hoe ziet de werking van het WeComV er praktisch uit?

Lieve Herman: “Origineel bestond de samenstelling van het WeComV uit 5 leden afkomstig uit diverse Vlaamse onderzoeksinstellingen. Dit voorjaar werd beslist om daar nog 3 leden aan toe te voegen. Dit team kan op zijn beurt een beroep doen op externe experten om deel te nemen aan een werkgroep, waarin een specifiek dossier wordt behandeld. Voor alle duidelijkheid: zowel de leden als de externe experten engageren zich om dit te doen naast hun huidige voltijdse job. Het is dus iets wat erbij komt.”

Eva Brusselman: “De plenaire vergaderingen met de leden vinden ongeveer één keer per maand plaats. Daarnaast zijn er op anderhalf jaar tijd ook bijna 60 werkgroepvergaderingen geweest.”

Hoeveel dossiers heeft het comité op anderhalf jaar tijd kunnen behandelen?

Eva Brusselman: “In totaal zijn er in die periode 25 dossiers opgestart. Tien daarvan zijn afgerond en hebben dus een advies gekregen, 14 zijn nog lopende, 1 dossier werd ingetrokken door de aanvrager. Het is een misverstand dat dit allemaal gaat om nieuwe commerciële innovaties. Van de 25 ingediende dossiers komen er maar 11 van commerciële bedrijven. De andere vragen die we behandelen, komen van de minister van Omgeving, van het administratief team of zijn selftasks, het zijn dus vragen die het WeComV noodzakelijk vindt om uit te zoeken. Daarnaast behandelen we ook meetplannen (3 van de 11 dossiers), waarbij bedrijven of overheden advies vragen om zeker te zijn dat metingen van uitstoot op een juiste, betrouwbare manier gebeuren. Al deze vragen en dossiers vragen een uitgebreide en diepgaande analyse. We gaan niet over één nacht ijs en dat vraagt tijd en inzet.”

Het beeld dat er bij het WeComV een bottleneck zit om heel wat reducerende technieken goedgekeurd te krijgen klopt dus niet?

Eva Brusselman: “Het comité kan enkel een advies uitbrengen als de dossiers aangemeld worden, en voor nieuwe commerciële reductietechnieken zijn dat er op dit ogenblik gewoon heel weinig. Op anderhalf jaar tijd zijn er zo 4 afgerond, waarvan enkel het circulaire stalsysteem Lely Sphere een positief advies heeft gekregen. De eerste stap om nieuwe technieken erkend te krijgen in Vlaanderen is dat ze bij de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) ingediend worden voor advies.”

Zal de aanstelling van 3 nieuwe leden de werking van het WeComV bevorderen?

Lieve Herman: “Absoluut! Door van 5 naar 8 leden te gaan, kunnen we onze capaciteit verhogen en meer dossiers op een kortere tijd behandelen. Het originele comité werd begin juni aangevuld met 3 nieuwe leden en zij woonden in juni voor het eerst de plenaire vergadering bij.”

Wat gebeurt er met een innovatie wanneer het comité een negatief advies geeft?

Eva Brusselman: “Het advies dat het WeComV geeft, beslist niet of een fabrikant zijn product op de Belgische markt mag brengen. Het comité geeft een advies over de haalbaarheid van de emissiereductie die beloofd wordt. In combinatie met het advies van het administratief team beslist de minister of het product opgenomen wordt in de lijst van emissiereducerende technieken. Enkel deze erkende producten kunnen door een landbouwer gebruikt worden in het kader van zijn vergunningsaanvraag.”

Heeft het WeComV middelen om eigen onderzoek uit te voeren?

Eva Brusselman: “Neen, ze hebben niet de opdracht of de middelen om eigen onderzoek te voeren. Voor diegene die dergelijk onderzoek uitvoeren of laten uitvoeren is het belangrijk om mee te geven dat het sterk aan te raden is om vooraf het advies van het WeComV in te winnen op basis van een meetplan.”

Landbouwers investeren grote bedragen in emissiereducerende technieken. Kunnen ze dan op beide oren slapen dat de beloofde reducties gerealiseerd worden?

Lieve Herman: “Een technologie kan ook enkel de beloofde reducties realiseren als de installatie op de juiste manier gebruikt en onderhouden wordt. Ook dat mogen we niet uit het oog verliezen.”

Nele Kempeneers (Pennenvrucht)