Wetenschappelijk Comité Luchtemissies Veeteelt stap dichter bij uitvoering stikstofakkoord
In het Belgisch Staatsblad van 29 augustus 2022 verscheen het Ministerieel Besluit tot bepaling van nadere regels voor de samenstelling en werking van het Wetenschappelijk Comité Luchtemissies Veeteelt (hierna: WeComV). Hiermee zet de Vlaamse regering een belangrijke stap in de verdere uitvoering van het stikstofakkoord
Vorig jaar besliste de Vlaamse regering om een WeComV op te richten. Op 10 juli 2021 werd daartoe een nieuw artikel 2.17.1 in Vlarem II ingevoegd. Daarin is voorzien dat WeComV adviseert over alle aangelegenheden inzake luchtemissies door veehouderijen en mestverwerking. Het gaat daarbij onder meer over de volgende luchtemissies: ammoniak, fijnstof, geur, biologische agentia en broeikasgassen. Deze advisering gebeurt zowel op verzoek van de minister als op eigen initiatief.
Het WeComV kan worden geïnformeerd en geraadpleegd voor advies over de ontwerpen van Vlaamse decreten en uitvoeringsbesluiten, over de ontwerpen van ministeriële besluiten en over andere beleidsdocumenten over luchtemissies door veehouderijen en mestverwerking.
Het besluit dat op 29 augustus 2022 werd genomen door de minister van Omgeving heeft tot doel om dit WeComV nu operationeel te maken.
ER-lijst
Sinds 2003 moeten nieuwe varkens- en pluimveestallen worden gebouwd volgens één van de technieken die worden bepaald in een lijst van ammoniakemissiearme stalsystemen (AEA-lijst). Deze stalsystemen worden goedgekeurd per ministerieel besluit.
Op dit moment bestaat er, naast de AEA-lijst, ook een PAS-lijst. De PAS-lijst bevat, naast staltechnieken voor rundvee, ook voeder- en managementtechnieken voor verschillende diersoorten. Deze PAS-lijst is, in tegenstelling tot de AEA-lijst, niet wettelijk verankerd. In de ontwerp-PAS is voorzien dat beide lijsten samengevoegd worden tot één lijst van emissiereducerende maatregelen (ER-lijst), die ook wettelijk verankerd wordt.
Deze lijst zal voor elke diercategorie van toepassing zijn, voor zover er technieken of maatregelen voorhanden zijn. Technieken die van toepassing zijn voor biologische bedrijven, worden ook in de lijst opgenomen. De ER-lijst zal eveneens aangeven welke combinaties van technieken en maatregelen toegestaan zijn. Voor elk van de technieken en maatregelen van de ER-lijst wordt een beschrijving gegeven van het werkingsprincipe, van de voorwaarden voor de uitvoering en van de voorwaarden voor het gebruik van de techniek of maatregel. De respectievelijke emissiefactor of het reductiepercentage wordt opgenomen voor de verschillende emissiecomponenten (ammoniak, geur, fijnstof, broeikasgassen) indien beschikbaar. Kortom: met de ER-lijst wil de Vlaamse overheid naar één unieke lijst gaan waarin alle erkende technieken of maatregelen zijn opgenomen en beschreven.
Procedure
De procedure voor opname van technieken of maatregelen op de ER-lijst zal conform de ontwerp-PAS later in de regelgeving verankerd worden. De nieuwe procedure zal worden gebaseerd op de bestaande procedure voor opname van een stalsysteem op de AEA-lijst.
Binnen deze nieuwe procedure om een techniek te laten erkennen, kan een advies van het WeComV worden gevraagd. Dit advies zal worden overgemaakt aan de minister van Omgeving, die een beslissing neemt over het al dan niet opnemen van de techniek of maatregel op de ER-lijst.
Het WeComV zal dus een belangrijke rol spelen bij de beoordeling van technieken en maatregelen om de emissies gerelateerd aan de veeteelt en de mestverwerking te reduceren. Dit betekent dat het WeComV een noodzakelijk en belangrijk instrument is voor de uitvoering van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS).
Dat in het openbaar onderzoek bij het ontwerp van de PAS heel wat kritiek werd geuit op het feit dat er geen wetenschappelijk comité meer was om nieuwe technieken en maatregelen voor emissiereducties te evalueren, zal er ongetwijfeld mee voor gezorgd hebben dat het operationeel worden van het WeComV nu al wordt voorbereid.
Onmiddellijk in werking
Het is daarbij duidelijk dat de Vlaamse regering haast wil maken, aangezien het ministerieel besluit nauwelijks een paar dagen nadat het genomen werd al in het Belgisch Staatsblad verscheen. Bovendien voorziet het ministerieel besluit zelf dat het in werking treedt op de dag van publicatie in het Belgisch Staatsblad en niet zoals gebruikelijk 10 dagen na publicatie in het Staatsblad.
Oproep kandidaten
Omdat het WeComV effectief zou kunnen functioneren, zijn er natuurlijk geschikte leden nodig om deze commissie samen te stellen. En ook hier laat de minister er geen gras over groeien. In dezelfde editie van het Staatsblad verscheen meteen ook een oproep tot kandidatuurstelling voor de WeComV.
Geïnteresseerden kunnen zich tot uiterlijk 30 september 2022 kandidaat stellen, waarna een onafhankelijke jury de kandidaturen beoordeelt op basis van hun competenties. Uiteindelijk zal de minister de leden van het WeComV benoemen op grond van hun bijzondere wetenschappelijke en technische bekwaamheid inzake de betreffende materie. De benoeming geldt voor een periode van 4 jaar, met mogelijkheid tot hernieuwing van het mandaat.
