Nieuw platform optimaliseert nutriëntenmanagement in de Europese Unie

N utriënten zoals stikstof (N) en fosfor (P) spelen een belangrijke rol in de landbouw. Om de stijgende bevolking te blijven voeden, werd de landbouw de afgelopen decennia sterk geïntensiveerd, met een stijging van 68% van de voedselproductie in Europa sinds de jaren 60. Deze stijging werd mogelijk gemaakt door een intensiever gebruik van machines en voedingsstoffen. Dat heeft echter geleid tot aanzienlijke negatieve effecten op de menselijke gezondheid, op de biodiversiteit, op de water-, lucht- en bodemkwaliteit en heeft bijgedragen aan de klimaatverandering.

Verduurzaming landbouwsector

Een optimaal nutriëntenbeheer is cruciaal voor de verduurzaming van de landbouwsector. Momenteel is twee derde van de buitensporige N- en P-niveaus in ons water afkomstig van meststoffen in de landbouw en de helft van de emissies van stikstofverontreinigende stoffen, die bijdragen aan milieuvervuiling en aan de opwarming van de aarde.

Aan de andere kant is de industriële productie van kunstmest energie-intensief en vergroot het de EU-afhankelijkheid van aardgas of van andere bronnen, zoals fosforgesteentes, die niet onbeperkt zijn.

De milieukosten van nutriëntenverontreiniging in de EU worden geschat op 70-320 miljard euro per jaar. Dat benadrukt het belang van de doelstellingen van de Green Deal van de Europese Commissie om het verlies aan nutriënten met 50% en het gebruik van kunstmest met 20% te verminderen tegen 2030.

Nutriplatform

Hoe kan dit worden bereikt zonder onze voedselproductie in gevaar te brengen? Het project Nutribudget wil de landbouw helpen om duurzaam aan opbrengstenmaximalisatie te doen zonder schade toe te brengen aan het milieu of aan onze volksgezondheid.

Om dit te bereiken, zal Nutribudget werken aan de ontwikkeling en implementatie van een prototype van een geïntegreerd nutriëntmanagementplatform, genaamd Nutriplatform. Dit platform zal in verschillende Europese regio’s gebruikt worden als beslissingsondersteunend instrument voor boeren, adviseurs, Europese beleidsmakers en lokale overheden.

Het Nutriplatform zal gebaseerd zijn op kennis van bestaande en nieuwe, in de praktijk geteste agronomische mitigatiemaatregelen gekoppeld aan geavanceerde modellen, datastandaarden en indicatoren. Nutribudget zal ook 5 proefregio's beheren (4 nutriëntenhotspots en 1 nutriëntentekortgebied) in 4 verschillende klimaatzones in de EU. De modellen zullen op verschillende schaalniveaus werken met specifieke gevalideerde technologische of natuurgebaseerde mitigatiemaatregelen binnen een financieel haalbare transitieroute naar de gewenste nutriëntenstatus, zoals beschreven in het Zero Pollution Action Plan en de Farm to Fork -strategie.

Nutribudget zal rekening houden met alle stakeholders, waarbij de nadruk ligt op cocreatie met de hulp van een consortium van 17 partners verspreid over 9 EU-landen en Zwitserland. België, en meer bepaald de Universiteit Gent, is coördinator van dit internationale project. Het project ontvangt financiering van de Horizon Europe Research and Innovation Actions (RIA) van de Europese Unie.

Meer informatie kun je vinden op de website nutricycle.vlaanderen.