Weekendverblijven knabbelen aan natuur en landbouw

Minister Zuhal Demir (N-VA) is zowel bevoegd voor leefmilieu als voor toerisme. Ze beschouwt het recreatief medegebruik van het platteland niet noodzakelijk als een probleem. “Bezoekers van het platteland dragen bij aan de welvaart en aantrekkingskracht van de ruimere omgeving”, vindt ze.

Wildgroei

Commissielid Ludwig Vandenhove (Vooruit) weet dat bepaalde natuurorganisaties, maar ook landbouwmiddens niet altijd gelukkig zijn met de wildgroei van kleinschalige recreatieve verblijven in natuur- en landbouwzones. Hij stelt vast dat er ook bij bedrijven een groeiende markt is voor het bouwen van zulke constructies.

Weekendhuisjes horen in principe niet thuis in natuur- of landbouwgebied. Vandenhove merkt echter op dat er in Haspengouw zowel in landbouwgebied als in fruitgebied units worden geplaatst zonder vergunning. Het is onduidelijk hoe lang die zullen blijven staan. De interpellant vraagt zich af of dat nog thuishoort bij wat men ‘natuurinclusieve landbouw’ noemt. De weekendverblijven tasten de open ruimte verder aan en leiden tot een zekere verstoring. In de Kempen heeft het heel lang veel moeite gekost om een hoop van die illegale verblijven weg te krijgen.

Bouwvergunning vereist

“Zelfs indien ze op wielen staan of verplaatsbaar en tijdelijk van aard zouden zijn, is in principe steeds een bouwvergunning vereist voor het plaatsen van dergelijke constructies”, reageert minister Zuhal Demir. Als minister die bevoegd is voor zowel leefmilieu als toerisme wil ze beide domeinen met elkaar verzoenen.

Het lijkt de minister niet wenselijk om in de regelgeving wat ruimtelijke ordening aangaat, voor weekendhuisjes, chalets en slow cabins voor elk van die types een definitie in te voeren.

Constructies voor recreatie kunnen voor de minister principieel enkel in woon- en verblijfsgebieden. In andere gebieden, zoals landbouwzones of natuur- en groengebieden, kan dit in principe niet. Enkel op basis van artikel 4.4.4. van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) kan men een vergunning krijgen voor recreatief medegebruik.

Gemeenten kunnen volgens minister Demir een vergunning afleveren voor kleinschalige, tijdelijke constructies aan de rand van een groengebied of een versnipperd landbouwgebied. Als het echter gaat om permanente constructies, met bijkomende verhardingen, ontbossing of vernietiging van natuurwaarden, is dat niet sowieso evident. Een camping met 10 chalets in het midden van een open landbouwkouter lijkt haar bijvoorbeeld moeilijk te verantwoorden.

Hoevetoerisme

“Naast de mogelijkheden voor recreatief medegebruik bestaat er ook de mogelijkheid dat een actief leefbaar landbouwbedrijf zijn activiteiten omzet in hoevetoerisme. Dit kan in bestaande gebouwen zijn, maar eventueel ook in het voorzien van een vorm van kampeerplek op het erf van de boerderij. Het is aan de vergunningverlenende overheid om na te gaan in hoeverre deze zaken ruimtelijk inpasbaar en vergunbaar zijn”, aldus minister Demir.

Voor zover de ruimtelijke draagkracht niet overschreden wordt en de hoofdfunctie niet in het gedrang komt, kan de gemeente in bepaalde gevallen dus vergunningen afleveren.

Geen extra regels

Minister Zuhal Demir vindt het niet nodig om hiervoor bijkomende regelgeving te voorzien. Op de website van het departement Omgeving vinden gemeenten en burgers informatie terug over deze regelgeving en wordt een leidraad ter beschikking gesteld.

De minister kant zich niet tegen kleinschalige logies in landbouwgebied die deel uitmaken van een leefbaar landbouwbedrijf, maar een wildgroei van recreatieve constructies in natuur- en landbouwgebied ziet ze niet zitten. Die leiden tot het verdringen van de hoofdfuncties landbouw, natuur en bos en tot een verdere versnippering van de open ruimte.

Fons Jacobs