Vlaamse landbouw wil minder everzwijnen
Terug van weggeweest in Vlaanderen toont de toename van everzwijnen aan dat onze natuur gezond is. Daar staat tegenover dat de groeiende everzwijnenpopulatie veel schade berokkent aan en voor overlast zorgt in tuinen, verkeer en landbouw.
In de commissie Leefmilieu van het Vlaams parlement van 27 juni wees parlementair Sofie Mertens (cd&v) op de overlast die everzwijnen kunnen aanrichten. Vooral de provincie Limburg heeft een everzwijnenprobleem. Vorig jaar werden er in totaal 2.562 everzwijnen afgeschoten. Daarvan kwamen er 2.103 uit Limburg. In datzelfde jaar 2022 werden er in heel Vlaanderen 475 gevallen van wildschade veroorzaakt door everzwijnen gemeld. Daarvan kwam er 416 uit Limburg.
Ontoereikende aanpak
“Mensen voelen zich niet meer veilig in hun eigen buurt”, stelde Mertens vast. Die angst is volgens haar terecht. In juni werd nog een jogger aangevallen in Hasselt.
Een en ander deed Sofie Mertens veronderstellen dat de huidige aanpak betreffende de everzwijnenproblematiek ontoereikend is. Wouter Beke (cd&v) diende in de Kamer al een wetsvoorstel in om nachtkijkers en geluidsdempers te legaliseren in het kader van de bijzondere bejaging op everzwijnen. Dat zou de jacht op everzwijnen niet alleen efficiënter, maar ook effectiever doen verlopen.
Momenteel is het gebruik van nachtkijkers en geluidsdempers verboden in Vlaanderen door het Jachtvoorwaardenbesluit, maar het voorziet wel een uitzondering om op everzwijnen te kunnen jagen met een lamp gemonteerd op het wapen. Deze methode is echter ontoereikend, omdat everzwijnen opschrikken door het plotse licht en op de vlucht slaan. Daardoor moet de jager vlug richten en is de kans om het dier alleen maar te verwonden, aanzienlijk. Nachtkijkers geven de jager meer tijd en zouden de bestrijding van everzwijnen niet alleen efficiënter, maar ook diervriendelijker maken.
Steeds volgens Mertens zullen de dieren minder schrikken door het geluid van een schot, dankzij de geluidsdempers. Die geven de jager de mogelijkheid om meerdere everzwijnen neer te schieten als de kans zich voordoet. Het gebruik van geluidsdempers is volgens haar ook bevorderlijk voor de omgeving. Niet alleen de dieren, maar ook de buurtbewoners zullen minder knallen horen. Dat is volgens haar een absoluut voordeel nu er ook vaker rond woonwijken en scholen op everzwijnen moet worden gejaagd.
Gewestbevoegdheid
Het voorstel van Wouter Beke in het Federaal parlement is volgens Sofie Mertens niet voldoende, omdat het om een gewestbevoegdheid gaat. Vandaar dat ze in de commissie Leefmilieu van minister Zuhal Demir (N-VA) wilde weten of de minister erkent dat de jacht op everzwijnen efficiënter en effectiever kan verlopen door het gebruik van nachtkijkers en geluidsdempers toe te laten en hoe de minister staat tegenover een aanpassing van het Jachtvoorwaardenbesluit.
Minister Demir verwees naar de everzwijnencoördinator die op provincieniveau werd aangeworven. Omdat veiligheid echter prioriteit heeft, wordt ook uitgekeken naar alternatieve beheermethoden. In Genk loopt een proefproject dat in het najaar wordt uitgerold naar andere gemeentes met extra mensen.
Plaatsgebonden
Volgens de minister zijn er verschillende manieren om de efficiëntie en effectiviteit van het beheer te verhogen. Dat kan door het verhogen van de jacht zelf, door een aangepaste jachtstrategie en door het aanpassen van hulpmiddelen bij het jagen. Welke methoden nuttig zijn, is sterk plaatsgebonden. Daarom wil Demir vanuit Vlaanderen proberen in te zetten op differentiatie, in samenspraak met provincies en lokale besturen.
Informatie uit buurlanden sterkt minister Demir in haar overtuiging dat nachtkijkers en geluidsdempers niet leiden tot het schieten van meer dieren. Een belangrijk voordeel is wel de verminderde kans op gehoorschade bij jagers. Een andere reden om geluidsdemping toe te laten is een verminderde geluidsintensiteit in de omgeving, vooral in de buurt van natuur- en stiltegebieden.
Minister Demir heeft er niets op tegen om toe te staan dat in bepaalde omstandigheden nachtkijkers en geluidsdempers kunnen toegelaten worden. Dat dient geregeld te worden in de federale wapenwetgeving.
