Edito: Een eigen huis, een plek onder de zon... op het platteland
Vele Vlamingen dromen van een eigen stekje of onderneming op het platteland. Langzaam maar zeker palmen ze zo heel wat landbouwgebouwen en -gronden in.
Volgens de recentste kerngegevens Landbouw van het Belgische statistiekbureau Statbel daalde het aantal land- of tuinbouwbedrijven in ons land tussen 2001 en 2021 met 39%. Het Vlaamse Gewest telde in 2022 nog 22.449 landbouwbedrijven, waarvan 72% met beroepsmatig karakter. Tien jaar geleden waren het er nog 25.217 of 11% meer. Het gaat over een daling van gemiddeld 1% per jaar. De resterende land- en tuinbouwbedrijven worden gemiddeld wel alsmaar groter.
Minder bedrijven betekent dus ook minder actieve landbouwers. Veelal blijven boeren na stopzetting van hun activiteiten of bij pensionering nog op de boerderij wonen, maar dit is zéker niet altijd het geval. Daardoor komen heel wat hoeves op de ‘markt’ of leeg te staan. Tijdens het recente jaarlijkse netwerkevent van de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij (SALV) werd net deze thematiek belicht. Landbouwgebouwen, maar ook landbouwgronden, blijken immers fel gegeerd voor niet-landbouwgebruik.
Met de huidige problematieken in gedachte denkt menigeen waarschijnlijk onmiddellijk aan het inpalmen van deze sites voor natuurdoelen. Het is echter ongetwijfeld voor veel land- en tuinbouwers herkenbaar dat vrijgekomen hoeves ook dikwijls worden ingepalmd voor andere activiteiten. De aantrekkingskracht van het platteland blijkt immers voor heel wat niet-agrarische ondernemers groot. Vooral bouwgerelateerde bedrijven vinden hun weg naar hoeves waar bijvoorbeeld ruimte beschikbaar is voor opslag.
Er zijn echter nog belangrijkere kapers op de kust. Heel wat (kapitaalkrachtige) Vlamingen willen graag landelijk wonen. Ze gaan dan ook op zoek naar alleenstaande woningen... en komen dan veelal uit bij (leegstaande) hoeves. Het liefst palmen ze ineens ook een aangrenzend perceel mee in om hun tuin te vergroten of als weide voor hun hobbydieren. Alleen al hierdoor zou de landbouwruimte met niet minder dan 3 ha per dag inkrimpen! Anderzijds blijven deze ex-stedelingen graag in hun cocon. Ze zetten rondom hun terrein hagen of omheiningen, waardoor het landelijke karakter juist weer verdwijnt. Hoog tijd dus dat de overheid meer oog krijgt voor de ‘verpaarding en vertuining’ van het agrarisch gebied.
