MilkBE lanceert vernieuwde, digitale Duurzaamheidsmonitor
Sectororganisatie MilkBE lanceert de vernieuwde Duurzaamheidsmonitor in Vlaanderen. Door deze digitaal te maken, worden de duurzaamheidsinspanningen van melkveehouders kwantitatiever en frequenter in kaart gebracht, terwijl de melkveehouder maximaal administratief ontlast wordt.
Alle gegevens van de vernieuwde Duurzaamheidsmonitor zijn overzichtelijk beschikbaar in de nieuwe applicatie DigiMilk. Melkveehouders kunnen deze data zelf op een correcte en veilige manier actualiseren en delen. MilkBE is ervan overtuigd dat deze verfijning de verduurzaming van de individuele melkveehouders ten goede zal komen.
De vernieuwde Duurzaamheidsmonitor krijgt de steun van de Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns. “Vandaag al bewijzen onze boeren dat ze de meest klimaatvriendelijke melk ter wereld maken. Maar we willen graag ook de inspanningen tonen op vlak van dierenwelzijn of milieu-impact. Met de vernieuwde Duurzaamheidsmonitor gaan we een veel beter zicht krijgen op alle inspanningen en gaan we die ook actiever kunnen uitdragen naar de buitenwereld, want vaak is er nog onvoldoende kennis van wat er allemaal al gebeurt. De digitalisering moet ons helpen om de bedrijfsvoering nog slimmer te maken en de administratieve lasten te verlagen. Dat de Vlaamse melkkoe ook morgen de meest duurzame ter wereld is, daar streven we samen naar”, stelt minister Brouns.
Vernieuwing na 9 jaar
De Duurzaamheidsmonitor werd in 2014 uitgerold over de hele zuivelketen. Gedurende 9 jaar inventariseerde deze monitor de duurzaamheidsinitiatieven van bijna alle Belgische melkveehouders. Elke 3 jaar werden deze bevraagd door een onafhankelijke auditor, gelijktijdig met de IKM-audit. 98% van de Belgische melkveehouders werkt mee aan deze monitor.
Uit deze cijfers blijkt dat er reeds een hele weg werd afgelegd: zo nam een Belgische melkveehouder in 2014 gemiddeld 9 van de 35 mogelijke duurzaamheidsinitiatieven. Vandaag zijn dit er gemiddeld al bijna 21. De energiecrisis door de oorlog in Oekraïne heeft gezorgd voor een boost in energiebesparende maatregelen.
“Duurzaamheid is de absolute topprioriteit voor MilkBE. De zuivelsector is zich bewust van de uitdagingen die voor ons liggen. Tegelijkertijd zijn we overtuigd van de veerkracht en dynamiek van de sector om deze uitdagingen aan te gaan”, aldus Lien Callewaert, ondervoorzitter MilkBE en directeur van de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ). Vanuit deze visie is ook de vernieuwde Duurzaamheidsmonitor ontstaan. Een grondige upgrade van de huidige aanpak en lijst met mogelijke initiatieven was noodzakelijk, want de voorbije 9 jaar bewoog er immers veel op vlak van duurzaamheid.
Kwantitatievere en frequentere gegevens
De nieuwe Duurzaamheidsmonitor voorziet een brede, generieke aanpak. Voortaan worden meer dan 70 duurzaamheidsinspanningen gemonitord, ondergebracht in 9 thema’s: dierengezondheid, dierenwelzijn, milieu, diervoeding, water en bodem, socio-economische duurzaamheid, energie, klimaat en Convenant Enterische Emissies.
Deze aanpak leidt tot het verzamelen van gegevens op een kwantitatievere, frequentere en geborgde manier, met uniforme en sectoraal bepaalde definities en berekeningen. Vroeger kon je bijvoorbeeld enkel aanduiden of je zonnepanelen of een koeborstel had of niet, terwijl je in de nieuwe versie kan aanduiden hoeveel zonnepanelen en hoeveel koeborstels je hebt.
Automatisch data verzamelen en delen via DjustConnect
De Duurzaamheidsmonitor beperkt de administratieve rompslomp van de melkveehouder door volop in te zetten op het automatisch verzamelen van data. Die data zijn afkomstig uit bestaande databanken (o.a. Vlaamse overheid, DGZ, MCC, Milcontrol), uit de duurzaamheidsbevraging tijdens de driejaarlijkse IKM-audit en uit actualisaties die de melkveehouder zelf ten allen tijde kan invoeren in DigiMilk.
Deze data kunnen samengebracht en gedeeld worden mits de expliciete toestemming van de melkveehouder zelf. Om ervoor te zorgen dat dit op een correcte en transparante manier gebeurt, moet de melkveehouder steeds zijn of haar mandaat geven via het neutrale datadeelplatform DjustConnect. Ook MilkBE ontwikkelde strikte richtlijnen over het databeheer.
Dit zorgt ervoor dat de melkveehouder steeds eigenaar blijft van zijn of haar eigen data, maar ook dat deze gegevens, indien gewenst en mits goedkeuring door de melkveehouder, ter beschikking kunnen gesteld worden aan o.a. zuivelverwerkende bedrijven (bijvoorbeeld voor duurzaamheidspremies of valorisatie uit de markt) en aan MilkBE.
Melkveehouder blijft eigenaar van zijn data
Zo zal de zuivelsector deze gegevens gebruiken voor sectorrapportering en opvolging, zodat zij ook over deze inspanningen kunnen communiceren met feiten en cijfers. “Met de digitale Duurzaamheidsmonitor willen we vanuit MilkBE onze melkveebedrijven ondersteunen en tegelijkertijd zoveel mogelijk administratief ontzorgen, terwijl we hen handvaten bieden om nog meer in te zetten op het verduurzamen van hun bedrijven. Enkel zo kan onze melkveehouderij duidelijk aantonen welke inspanningen gebeuren en welke vooruitgang geboekt wordt”, aldus Lode Ceyssens, voorzitter Boerenbond – namens Agrofront.
Er zijn nog een paar melkveehouders die absoluut niet mee zijn met de digitalisering. Voor die uitzonderingen kan de Duurzaamheidsmonitor op papier bezorgd en ingevuld worden. Voor de anderen werd de applicatie zo eenvoudig en gebruiksvriendelijk mogelijk gemaakt. Eens alles voor de eerste keer is ingevuld, met misschien wat begeleiding van familie of leveranciers als dat nodig blijkt, is het bijhouden en bijwerken kinderspel, beloven de initiatiefnemers.
Nieuwe applicatie DigiMilk
De melkveehouder kan al deze duurzaamheidsgegevens terugvinden in de applicatie DigiMilk, die wordt beheerd door MCC-Vlaanderen. Via dit dashboard kan de melkveehouder zijn of haar duurzaamheidsgegevens raadplegen, maar ook continu zelf bijwerken. Zo kan de melkveehouder steeds zijn meest recente inspanningen inzake duurzaamheid aantonen. Daarnaast kan hij of zij zijn eigen inspanningen vergelijken met het Vlaamse sectorgemiddelde.
“DigiMilk omvat naast de Duurzaamheidsheidsmonitor, ook IKM-NET. Deze tool laat toe om de IKM-audit eenvoudig, snel en digitaal voor te bereiden en de gegevens van de vorige audit te raadplegen”, aldus Veerle Ryckaert, manager MCC.
“Ik ben echt wel enthousiast dat IKM en de Duurzaamheidsmonitor nu samen op 1 plaats beschikbaar zijn, via DigiMilk. Dat maakt het allemaal nog zoveel eenvoudiger. En transparanter omdat al jouw data hier samen beschikbaar zijn en je ze op gelijk welk moment kunt aanpassen. Je blijft bovendien als melkveehouder zélf baas van je eigen data. Je bepaalt zelf welke data automatisch worden ingeladen en of jouw duurzaamheidsinitiatieven doorgegeven worden aan de zuivelfabrieken en MilkBE. Uiteindelijk hopen we dat de zuivelfabrieken en -kopers onze duurzaam geproduceerde melk via hun producten nog beter zullen vermarkten naar de retail. En uiteindelijk is de winnaar in dit hele verhaal: de consument”, stelt Rianne van Tilburg, voorzitter IKM-Vlaanderen en melkveehoudster.
Licence to produce
Voor Roel Vaes, adviseur rundvee bij Boerenbond, past de Duurzaamheidsmonitor in de ‘licence to produce’ die er in de toekomst zit aan te komen.“Er zullen almaar meer voorwaarden worden gesteld aan melkveehouders. Dat zien we overal in Europa en in de Verenigde Staten. In Vlaanderen zien we daarvan een eerste stap met het dierenwelzijnslabel van minister Weyts. Dat begint bij de varkens en daarna komt het pluimvee aan de beurt. Later volgt dan het melkvee. Op Europees niveau is er het advies van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) om te stoppen met individuele kalverhuisvesting waarover de sector in Vlaanderen tegen eind dit jaar een voorstel zal klaarhebben”,duidt Vaes.
DigiMilk is beschikbaar voor melkveehouders via de website van MCC. MilkBE zal, samen met haar partners, melkveehouders tijdens 2 online infomomenten op 14 en 20 november ondersteunen om alle mogelijkheden van DigiMilk toe te lichten.
