Meer duurzaamheid en rendement dankzij precisielandbouw

Meerdere partners staken de koppen bij elkaar om duiding te geven bij het gekozen thema. Karel Beel was een van de eerste sprekers van de avond. Hij staat aan het hoofd van de firma Beel uit Wortegem-Petegem, die al 92 jaar bestaat. De firma is actief in de land- en tuinbouw met een specialisatie in oogstmachines en grondverzet. Ondertussen kwam daar ook de sector ‘Smart Farming & Construction’ bij.

Van perceels- naar plantniveau

Pieter Claeys, productspecialist Smart Farming bij firma Beel, nam na Karel Beel het woord en stond stil bij de traditionele stappen die komen kijken bij precisielandbouw, namelijk: registreren, analyseren & plannen, gevolgd door uitvoeren. Hij schetste ook hoe van een behandeling op perceelsniveau naar plantniveau gegaan kan worden.

Specifiek bij spuitmachines keek Claeys naar de PWM-techniek ofwel de ‘pulse-width modulation’. Daarmee kan bepaald worden hoelang en hoeveel een spuitdop na elkaar opent en sluit. Hij illustreerde de precisiespuittechniek verder met het voorbeeld van ‘bochtcompensatie’. Hierbij wordt de spuithoeveelheid van de doppen aangepast. De spuitdoppen die aan de buitenkant van de bocht staan, moeten zo veel meer middel kunnen geven dan deze aan de binnenbocht om hetzelfde spuitpatroon te bereiken. PWM-techniek zorgt hierbij mede voor de aansturing van de doppen.

De spuitprecisie kan gaan tot op plantniveau, legde productspecialist Claeys uit. Als aansturing hiervoor kunnen er een taakkaart gebruikt worden, maar ook camera’s. Deze doen in het veld waarnemingen en kunnen direct de spuitmachine aansturen. Een groot voordeel van de precisielandbouwtechniek is de besparing op inputmiddelen en de landbouw die verduurzaamt.

Holistische aanpak

Om naar een duurzame productie van gewassen te gaan, haalde Marc Sneyders, hoofd duurzaam ondernemen Bayer CropScience, het voorbeeld van een holistische aanpak aan. Hierbij wordt vooreerst ingezet op het ‘voorkomen’ dat onze gewassen ziek worden. Dit kan door veredeling of teelttechnische maatregelen. Ook de natuur kan helpen via een functionele biodiversiteit en bodemgezondheid.

Een tweede stap in de holistische cirkel is ‘diagnose’. In de praktijk is dit het observeren van de bodem en het gewas, waarna deze data worden geanalyseerd om vervolgens variabele toepassingen uit te werken.

Vervolgens komen we bij de derde stap uit, deze van ‘genezen’. Dat kan op een chemische of biologische wijze (bijvoorbeeld biostimulantia). Ook een mechanische wijze is echter mogelijk dankzij opkomende mechanisering.

Deel van de oplossing

Marc Sneyders ziet uitdagingen én oplossingen voor de toekomst van onze landbouw. Precisielandbouw is voor hem een deel van de oplossing om onder andere minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te realiseren. Er zijn echter nog vele voordelen verbonden aan precisielandbouw. Hij somt vlot het optimaal gebruik van machines, middelen, energie en tijd op, aangevuld met een verbeterd comfort en minder vermoeidheid.

Met het thema precisielandbouw heeft Bayer al een mooie ervaring opgedaan op hun ForwardFarm boerderij in Huldenberg, Hof ten Bosch van de familie Peeters. Jaarlijks wordt er daar een equivalent van ongeveer 1.500 ha bespoten (geen totaal areaal). Dankzij precisielandbouwtechnieken wordt overlap vermeden. Bij toepassing van een veldspuit komt dit neer op ongeveer 3% of circa 50 ha minder bespoten oppervlakte. Volgens een financiële omrekening die Marc Sneyders presenteerde, komt dit uit op een besparing van ongeveer 4.500 euro per jaar aan investeringen in zaden, bemesting en gewasbescherming.

Verschillende stappen

Marc Sneyders wees ook naar de verschillende stappen om van precisielandbouw naar slim boeren te gaan. De eerste stap is het ‘meten’ door bodem of gewas te scannen, door weer- en gewasgegevens te verzamelen of door er machinedata bij te nemen. Deze gegevens moeten vervolgens geïnterpreteerd worden met een landbouwkundige kennis, om vervolgens modellering en algoritmes te gebruiken om een gepast ‘advies’ te formuleren.

Dat advies kan dan op het veld toegepast worden via automatisering en robotisering met een plaatsgewijze en variabele ‘toepassing’. De vierde stap is dan het ‘evalueren’ van opbrengstkaarten: oogstdata vergelijken, naar oorzaken zoeken die de verschillen verklaren om vervolgens terug aanpassingen te doen inzake je landbouwkundige handelingen.

Er werden voorbeelden aangehaald van op de Bayer ForwardFarming- hoeve, waarbij na een bodemscan variabel kalk gedoseerd werd met een pleksgewijze dosering. Ook het variabel doseren van loofdodingsmiddel is er getest met een dosis die van 50 tot 100% van de volle dosis ging. Door deze precisielandbouwtechniek toe te passen was er gemiddeld een productbesparing van 30%.

Ondersteuning via opleiding

Voor wie onvoldoende vertrouwd is met precisielandbouwtechnieken, gaf Bart Vandaele, Operations Manager PCLT, de aanwezigen tijdens de ‘State of the Union’ mee dat ze bij het PCLT terechtkunnen voor talrijke praktijkgerichte en machinegerelateerde opleidingen. Het snel en efficiënt in de praktijk brengen van technologische innovaties is immers een belangrijke kernwaarde van het PCLT. Zij geven meer dan 170 verschillende opleidingen in diverse sectoren. Op jaarbasis resulteert dat in meer dan 14.000 cursusuren.

Opleidingen die de dag van vandaag vooral in de aandacht staan, gaan over fytogebruik en spuittechniek. Ook rond mechanische onkruidbestrijding wordt gewerkt, net als opleidingen inzake gps-gebruik en het toepassen van digitale tools. Denk hierbij aan Fytoweb, Fyteauscan, LV-Agrilens, DjustConnect en gebruik van het Mestbankloket.

Leuk nieuws is dat de actieve landbouwer voor de vorming een financieel steuntje kan gebruiken. Meer info hierover kan hij vinden via zijn kennisportefeuille op het e-loket.

In de toekomst plant het PCLT korte vormingen te geven volgens actuele thema’s, naast de talrijke starterscursussen en fytolicentieopleidingen. Cursussen om taakkaarten te gebruiken en toe te passen komen er weldra aan, net als een opleiding om om te gaan met autonome trekkers. Daarnaast zet het PCLT in op vorming over hoe met de energietransitie bij landbouwmachines moet omgegaan worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan wielladers die door een batterijpakket of door een waterstofmotor worden aangedreven.

Tim Decoster