Proefhoeve van HoGent is unieke setting waar onderwijs en onderzoek hand in hand gaan
HoGent is de enige Vlaamse hogeschool die beschikt over een eigen proefhoeve, waar ze samen met UGent onderzoek doet en onderwijs in de praktijk brengt. De proefhoeve in Bottelare neemt binnenkort een uitgebreide nieuwbouwloods in gebruik en er worden ook voorbereidingen getroffen om een 5G-netwerk te installeren, waardoor ‘smart farming’ er meer dan ooit een realiteit wordt.
De proefhoeve in Bottelare staat voor baanbrekend onderzoek op het gebied van gewasbescherming en duurzame landbouw. Studenten van de bacheloropleiding Agro- en biotechnologie (afstudeerrichtingen ‘landbouw’ en ‘groenmanagement) en het graduaat Productiebeheer (optie ‘landbouw’) komen er in contact met de landbouwpraktijk en met hoogstaand onderzoek.
De nieuwe veldschuur toont aan dat HoGent investeert in landbouwonderwijs en in landbouwonderzoek. In de nieuwbouwloods komen efficiëntie en milieu samen. Het is immers meer dan een stockageruimte van machines: er is ook een werkruimte en een aparte ruimte om (spuit)machines te reinigen, zonder contaminatie van de grond of omgeving.
De proefhoeve beschikt nog over een tweede loods, waar ook enkele labs zijn ingericht. Daar kunnen bijvoorbeeld ziektes en plagen worden geïsoleerd en gekarakteriseerd. Er kan eveneens via regensimulaties nagegaan worden hoe regenvast bepaalde behandelingsproducten zijn.
Eiwit
Dit zijn maar enkele illustraties van het onderzoek dat HoGent, vaak in samenwerking met UGent, in de proefhoeve doet. Dat gebeurt uiteraard niet alleen in labs, maar evenzeer via veldproeven. Zo wordt onder meer onderzoek verricht naar de productie van eiwitgewassen (onder andere lupine, gele erwt). Daarmee speelt HoGent in op de eiwit-shift – minder vleesconsumptie – die in de toekomst noodzakelijk is.
“Het onderzoek spitst zich niet alleen toe op de teelt ervan, maar ook op bewaartechnieken, de kwaliteitsimpact van kuiladditieven, maar evenzeer naar verwerkingsmogelijkheden, de afzetmarkt, de economische impact, kortom, de hele keten”, zegt lector en teamcoördinator landbouw Veronique Troch. “De kennis die we zo opdoen, integreren we in onze opleiding. Op die manier spelen we in op de uitdagingen van de brede landbouw- en voedingssector. Daardoor leggen we ook de link naar andere opleidingen, waaronder voedingstechnologie en bedrijfsmanagement. Die multidisciplinaire benadering is zeer verrijkend voor de studenten.”
Het veld in
Uiteraard vormen de eiwitgewassen maar een beperkt onderdeel van de teelten op de proefhoeve: ook verschillende groenten, aardappelen, koolzaad, maïs, bieten, granen en hennep behoren tot het gamma. De studenten gaan geregeld in kleine groepjes het veld in om hun gewaskennis bij te spijkeren, om de verschillende groeistadia van gewassen te herkennen, om ziektes, plagen en nuttige insecten, en onkruiden te herkennen, hoe die te vermijden of behandelen, en dergelijke.
Kruisbestuiving
Een van de grote sterkten van de proefhoeve is dat onderzoek, onderwijs en dienstverlening – zowel van HoGent als van UGent – er samenkomen en elkaar versterken. Studenten profiteren daar ook ten volle van: ze worden tijdens hun opleiding mee ingezet in onderzoeksprojecten en dienstverleningsprojecten. HoGent krijgt immers geregeld vragen van landbouwbedrijven en de proefhoeve is de ideale setting om oplossingen uit te werken. Studenten kunnen daar dan aan meewerken via een opleidingsproject of een bachelorproefopdracht. “De meerwaarde van die kruisbestuiving voor de opleiding en de vakkennis van de studenten kan niet overschat worden”, vindt Veronique Troch.
Daarnaast leren de studenten er in praktijklessen ook machines – tractoren, zaaimachines, dorsers, meststofstrooiers, spuittoestellen, en dergelijke - adequaat gebruiken. Hier is de samenwerking met het werkveld en constructeurs van landbouwmachines een belangrijke troef: “Door de nieuwe loods hebben we extra opportuniteiten om studenten te laten kennismaken met de nieuwste machines en technieken”, geeft hoofdlector en onderzoeker Joos Latré mee.
Smart farming
De proefhoeve in Bottelare laat HoGent ook toe om te experimenteren rond ‘smart farming’: landbouw efficiënter en duurzamer maken via hoogtechnologische toepassingen. Zo wordt onder meer gewerkt met gps-systemen voor zaaimachines en tractoren, die handelingen toelaten met een nauwkeurigheid tot op 2-3 cm. Eens het 5G-netwerk geïnstalleerd zal zijn, kan er ook met kabelloze sensoren gewerkt worden die bepaalde aspecten van de teelten kunnen monitoren, waardoor die zeer gericht bijgestuurd kunnen worden, indien nodig.
In de proefhoeve biedt HoGent met andere woorden de mogelijkheid om, in een unieke setting, structureel te werken aan nieuwe kansen en nieuwe toegevoegde waarde voor landbouwbedrijven. Daarbij kiest HoGent bewust voor een algemene landbouwopleiding, die toch specialisatie toelaat via keuzevakken, stages en bachelorproeven.
Door in te zetten op een onderwijspraktijk die sterk geïnspireerd en gevoed wordt door eigen onderzoek én die daarbij aandacht besteedt aan duurzame praktijken en biodiversiteit, leidt HoGent haar studenten op voor de landbouw van de toekomst.
