Zwakke Europese SMP-export

De Europese Centrale Bank (ECB) en Centrale Bank of Federal Reserve (FED) trekken tegen het jaareinde met hun laatste beleidsvergaderingen terug de aandacht naar zich toe.

“Zoals werd verwacht verlaagde de ECB op 12 december de beleidsrente van 3,25 naar 3%”, legt Raf Beyers uit. “Daarbij kwam op 16 december ook de communicatie dat, na de 4 achtereenvolgende renteverlagingen dit jaar, de rente ook in 2025 verder omlaag zal gaan. Naast de gewenste desinflatie die de goede richting (2%) uitgaat, zijn de zwakke economische vooruitzichten van Europa ook zeker een argument om de rente verder te verlagen. Ook de FED laat de rente met 25 basispunten dalen tot maximaal 4,5%. In tegenstelling tot de ECB zal de FED in 2025 de renteverlagingen eerder temperen, want FED-voorzitter Jerome Powell sprak maar van maximaal 2 bijkomende renteverlagingen voor het komende jaar en de markt kon dat duidelijk niet appreciëren. De belastingverlagingen die Trump plant kunnen de al goed draaiende Amerikaanse economie nog een verdere impuls geven.”

Hét zuivelnieuws in onze regio is dat de zuivelcoöperaties Frieslandcampina (NL) en Milcobel (BE) zullen samengaan (zie ook p. 26). Dat kondigden ze op 18 december samen aan. Er zal daarmee normaal een zuivelreus ontstaan met meer dan 14 miljard omzet, die actief is in 30 landen, werkgelegenheid biedt aan ongeveer 22.000 mensen en jaarlijks ongeveer 10 miljard kg melk verwerkt.

De EUR/USD-verhouding schommelt intussen rond de 1,05. De ruwe olie steeg in week 51 na een aankondiging van China dat het meer geld in de economie gaat pompen om de bestedingen van consumenten aan te zwengelen.

Op de laatste Global Dairy Trade (GDT)-zuivelveiling van dit jaar op 17 december ging de zuivelindex, na 3 achtereenvolgende stijgende veilingen, met -2,8% naar beneden.

Europese melkveehouders voederen stevig door

De EU27-melkaanvoer over oktober doet, na 3 maanden van een zwakke melkaanvoer, terug een plus met 0,8% meer melk dan vorig jaar in dezelfde maand. Beyers: “In onze contreien blijft men echter zwak melken, met in oktober 2,5% minder Belgische melk. Ook de Duitsers blijven met -2,3% zwak melken. En ook Nederland melkt nu al voor de 14de maand op rij minder met 1,6% minder melk. De plus in de Europese melkaanvoer komt van Ierland (+14,8%), Polen (+3,5%), Roemenië (+5,5%) en Spanje (+1,4%).”

Bij bijna alle Europese landen zien we de melkaanvoer in milk solids nog ruim 1% hoger liggen. “Dit bewijst dat de Europese melkveehouders, gemotiveerd door goede voersaldo’s, stevig voederen”, aldus Raf Beyers. De plus in de Spaanse melkaanvoer is opvallend ondanks de door muggen overdraagbare virusziekte Epizootic Haemorrhagic Disease (EHD) die is vastgesteld in Zuid-Europa. De symptomen van deze ziekte lijken sterk op die van blauwtong en deze virusziekte zou ook onze kant op komen.

De melkaanvoer wereldwijd toont ook de drang om ‘steviger’ te melken. Zo melken de grootste zuivelexporteurs over oktober +1% en de belangrijkste importeurs doen samen iets meer dan +1%. Daarbij zit ook heel wat met dikkere melk, wat in milk solids de globale wereldaanvoer dicht bij de +1,5 tot + 2% zal brengen.

Derde daling Europese boterprijs

De Europese boterprijs kent met de laatste notering van december de derde daling op rij. De Europese boterindex bedroeg op 18 december nog 7.447 euro/ton. De boterprijs daalde in december daarmee al 6,5%. “De eerste noteringen van het nieuwe jaar zullen uitwijzen of het dan al dan niet deze negatieve richting blijft uitgaan. De hoge boterprijs deed meer boter produceren. Zo ging de Duitse boterproductie over oktober 3,9% hoger dan vorig jaar en produceerden de Fransen 3,7% meer in die maand.”

De Amerikaanse boterproductie steeg over oktober slechts 3,1% na dubbele cijfers procentuele stijging in augustus en september. Op de GDT ging boter met 0,6% licht naar beneden, maar het vochtvrij of geconcentreerd melkvet (AMF, anhydrous milk fat ) deed het slechter met 3,8% prijsdaling. Op de GDT gingen alle belangrijke zuivelproducten in prijs achteruit. De EU28-boterexport steeg, ondanks de stevige prijzen, over oktober licht met 0,5% tegenover oktober 2023. Tot oktober exporteerde de EU28 wel 4,5% minder boter dan de eerste 10 maanden van 2023.

Minder Europese SMP-export in 2024

Het is spijtig genoeg duidelijk dat de prijs van Europese mageremelkpoeder (SMP, skimmed milk powder) niet kon standhouden in weken 50 en 51. Met de eerste notering van december stond er nog 2.640 euro/ton op de borden, maar 2 weken later was al 2,7% van de prijs (2.568 euro). De Europese SMP-export draait dan ook niet goed, met over oktober 18,4% minder export bij de EU28 tegen vorig jaar in dezelfde maand. Tegenover het driejarige gemiddelde is het zelfs -27,2%. In de eerste 10 maanden van dit jaar exporteerde de EU28 zo 10,3% minder poeder dan vorig in dezelfde periode. Beyers: “Er ging vooral minder Europese mageremelkpoeder richting het Midden-Oosten.” Niet alleen de SMP-prijs daalde de voorbije weken in Europa, ook de prijs van vollemelkpoeder (WMP, whole milk powder) daalde licht van 4.430 euro/ton naar 4.342 euro.

Op de GDT gingen de beide poederproducten, SMP en WMP, 2,9% achteruit in prijs. Voor WMP in Nieuw-Zeeland betekent dit de eerste daling sinds begin september. “De Chinese kopers waren deze laatste GDT van het jaar minder gulzig naar WMP, ze kochten wel meer SMP.” De gemiddelde GDT-index eindigt het jaar op 1.127,88, met 1219 als laatste index in 2024. In 2023 bedroeg de gemiddelde GDT-index 984,13 en in 2022 was het 1297,56.

Dalende kaasprijzen

Intussen blijven de Europese kaasprijzen ook bij de laatste notering van het jaar maar dalen. Cheddar behoudt voorlopig de meeste prijsweerstand, met nog 4.779 euro/ton. Gouda en mozzarella zijn gevoeliger en dalen deze week naar respectievelijk 4.303 euro/ton en 3.925 euro/ton.

Anne Vandenbosch