Bijensterfte stijgt derde jaar op rij
Het sterftecijfer van de Belgische bijen steeg vorig jaar voor het derde jaar op rij. De varroamijt en de oprukkende Aziatische hoornaar zijn nog steeds de belangrijkste boosdoeners. Dat meldt het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) op dinsdag 20 mei naar aanleiding van Wereldbijendag.
Bijna een derde van de bijen (31,2%) overleefde vorig jaar niet. Dat blijkt uit het onderzoek dat het FAVV voerde bij Belgische imkers tussen het najaar van 2023 en de zomer van 2024. In de periode daarvoor lag het sterftecijfer op 27,2%, het jaar daarvoor op 21,8%. Een hoger sterftecijfer is al geleden van 2012-2013 (32,4%).
Varroamijt belangrijkste doodsoorzaak
De voornaamste doodsoorzaak blijft de varroamijt (een parasiet), gevolgd door de Aziatische hoornaar. Bovendien was het weer in de lente en zomer van 2024 ongunstig voor de bijen. Daarnaast werden vorig jaar ook 13 haarden van Europese vuilbroed (een bacterieziekte) vastgesteld in België. Dit is een daling met 2023, toen er 20 haarden waren. Europees vuilbroed is een bijenziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie (Melissococcus plutonius) en waar vooral de jonge larven zeer snel ziek van raken. Maar ook de poetsende bijen raken besmet en besmetten op hun beurt andere larven tijdens het voeden. “Als vuilbroed wordt vastgesteld, neemt het FAVV maatregelen om te zorgen dat andere kasten niet besmet raken”, legt FAVV-woordvoerder Hélène Bonte uit. “Er wordt een beschermingszone van 3 km rond de uitbraak ingesteld en er wordt een epidemiologisch onderzoek uitgevoerd om de oorsprong van de uitbraak te bepalen. Afhankelijk van de situatie in de getroffen bijenkast, worden de kolonies gedeeltelijk of volledig vernietigd. Het FAVV voorziet een vergoeding van 125 euro per vernietigde kolonie.”
Het werk dat het FAVV samen met de 11.300 imkers uitvoert om onze bijen gezond te houden, is dus belangrijker dan ooit. Je kan zelf ook je steentje bijdragen door voldoende voeding en water voor de diertjes te voorzien.
Drie rondes per jaar
Het FAVV bezoekt de Belgische imkers 3 keer per jaar om de bijensterfte op te volgen. In de periode 2023-2024 controleerde het 185 bijenstanden – ofwel 731 bijenkolonies. Tijdens het eerste bezoek in het najaar, wanneer de kolonies zich voorbereiden op de winter, worden de gezonde kolonies geselecteerd die het meeste potentie hebben om de winter te overleven. Tijdens het tweede en derde bezoek, in het voorjaar en de zomer, evalueert het FAVV het sterftecijfer van deze kolonies.
Om snel te kunnen ingrijpen wanneer ziekten en plagen de ronde doen, moeten zowel professionele als amateur-imkers geregistreerd zijn bij het FAVV. Momenteel telt ons land 11.300 imkers, waarvan het grootste deel in Vlaanderen (6.493). Het aantal imkers stijgt al meer dan 10 jaar. Het FAVV voorziet voor hen gratis opleidingen.
Bloemenperk en water
Wie de bijen graag een duwtje in de rug geeft, kan voor een bloemenperk kiezen in de tuin in plaats van een gemaaid gazon, of op warme dagen schaaltjes met water en kiezelsteentjes – zo kunnen bijen drinken zonder te verdrinken – voorzien.
